Na łamach „Rzeczpospolitej” opisywaliśmy niedawno interpretację ZUS ( decyzja z 25 września 2023 r. DI/200000/43/890/2023), która wzbudziła spore zamieszanie w działach zajmujących się rozliczaniem firm. Dotyczyła ona kwestii zapłaty składek za zleceniobiorcę w kontekście posiadania przez niego (bądź nie) statusu studenta.
Przypomnijmy, że podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe i wypadkowe jest właśnie przychód. Jego definicja stosowana na gruncie ubezpieczeń społecznych została zawarta w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r., poz. 2647). Z kolei składki musi obowiązkowo płacić każdy, który posiada tytuł do ubezpieczenia. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1230) są to osoby fizyczne, które na obszarze Polski wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług. Zasada ta nie dotyczy uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów do ukończenia 26 lat. Utrata statusu ucznia lub studenta rodzi natomiast obowiązek składkowy.
Kontrowersyjna interpretacja
Sprawa, na kanwie której zapadła decyzja organu rentowego, dotyczyła przedsiębiorcy, który zawarł umowę zlecenia z osobą, która posiadała status studenta do 11 lipca 2023 r. Od tej daty została przez spółkę zgłoszona do ubezpieczeń społecznych. Wcześniej, zgodnie z prawem, była zwolniona ze składek. Problem okazało się przesunięcie płatności za pracę wykonaną przez zleceniobiorcę w czerwcu. Firma przelała ją 14 lipca, gdy zatrudniona nie miała już statusu studenta. Spółka nie wiedziała, czy w takim układzie powinna odprowadzić składki od jej wynagrodzenia za ten miesiąc, skoro wypłata następuje już w innym stanie faktycznym (tj. momencie gdy ta osoba nie ma już statusu studenta). ZUS uznał, że tak. W uzasadnieniu wskazał, że warunkiem uwzględnienia wynagrodzenia w podstawie wymiaru składek jest jego faktyczna wypłata bądź pozostawienie do dyspozycji pracownika, a w tym wypadku zleceniobiorcy. W konsekwencji pomimo, iż praca została wykonana przez zleceniobiorcę w czasie kiedy miał jeszcze status studenta, to składki od jego wynagrodzenia należy odprowadzić.
Czytaj więcej
Wynagrodzenie za okres, w którym dana osoba posiada status studenta, nie jest automatycznie zwolnione z ZUS. Wprost przeciwnie. Liczy się czas wypłaty tego wynagrodzenia.
Zamieszanie
Po takim stwierdzeniu wątpliwości nabrał jeden z czytelników. Zawarł on z osobą umowę zlecenia, z tytułu której wynagrodzenie wypłacane jest z przesunięciem miesięcznym. Zgodnie z przepisami odprowadzał za nią składki. Natomiast 18 września 2023 r. zleceniobiorca uzyskał status studenta, który nie rodzi już obowiązku ubezpieczenia. Następnie 15 października 2023 r. firma wypłaciła mu wynagrodzenie za wrzesień 2023 r. W oparciu o wspomnianą interpretację miała jednak wątpliwości czy powinna za ten miesiąc naliczyć składki.
