Raport ZUS: Emerytura nie przeszkadza w dalszej pracy. Renta już tak

Okazuje się, że kobiety pobierające świadczenia są aktywniejsze zawodowo od mężczyzn.

Publikacja: 13.04.2023 02:40

Raport ZUS: Emerytura nie przeszkadza w dalszej pracy. Renta już tak

Foto: Adobe Stock

Wynika to z raportów ZUS, które poznała „Rzeczpospolita”.

Dane pokazują, że na koniec 2022 r. 826 tys. osób z ustalonym prawem do emerytury podlegało ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innego niż bycie emerytem. Natomiast za 536,3 tys. opłacane były też składki emerytalno-rentowe.

Stały trend

Skąd taka różnica w liczbach? – To zapewne osoby na działalności gospodarczej. Przypomnę bowiem, że emeryt prowadzący swój biznes opłaca z tego tytułu jedynie składkę zdrowotną – wyjaśnia dr Tomasz Lasocki z WPiA UW.

Dla porównania na koniec 2021 r. było to odpowiednio 812,9 tys. (wzrost rok do roku o 1,6 proc.) i 527,1 tys. osób (wzrost o 1,7 proc.).

Zdaniem dr Lasockiego ten trend wzrostowy jest widoczny od kilku lat i zapewne będzie się utrzymywał w przyszłości. Wpływ na to ma kilka kwestii.

Po pierwsze, jak wskazuje ekspert, jako społeczeństwo jesteśmy w całkiem niezłej kondycji zdrowotnej. Dlatego ten czas aktywności zawodowej się wydłuża.

- Kolejna kwestia to fakt, że emerytury stanowią coraz mniejszy odsetek zarobków, a wzrost kosztów życia tę różnicę uwypukla. Niestety w kolejnych latach trudno będzie ten trend odwrócić, więc dla wielu praca będzie konieczna również po ustaleniu prawa do emerytury. To rezultat m.in. obniżenia wieku emerytalnego oraz tego, że na świadczenie będą przechodzić roczniki, które rozpoczynały pracę w latach 90-tych ubiegłego wieku, których kapitał początkowych będzie coraz niższy - wyjaśnia.

Ale to nie wszystko. Zdaniem eksperta na przestrzeni lat zmieniło się również zapotrzebowanie na pracowników.

– Mamy niskie bezrobocie, więc pracodawcy nie zawsze chętnie rezygnują ze starszych zatrudnionych – dodaje.

Czytaj więcej

Emeryci i renciści będą mogli dorobić więcej

Legalne zatrudnienie nie opłaca się

Jeżeli popatrzymy z kolei na drugą grupę świadczeniobiorców, to trend jest odwrotny. Z danych ZUS wynika bowiem, że na koniec 2022 r. 302,5 tys. osób z ustalonym prawem do renty podlegało ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innego niż bycie rencistą. W analogicznym okresie 2021 r. było to 335,9 tys. osób (tj. spadek rok do roku o prawie 10 proc.). W tym wypadku dr Lasocki wskazałby dwie przyczyny.

– Po pierwsze, ogólnie spada liczba rencistów. ZUS rzadziej przyznaje prawo do tych świadczeń, aniżeli jeszcze kilkanaście lat temu – mówi ekspert.

Potwierdza to Łukasz Kozłowski z Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Doktor Lasocki uważa, że w tym kontekście znaczenie mają też zmiany zasad przeliczania emerytur (ze starego systemu) i rent, które weszły w życie na początku 2022 r.

– W konsekwencji osoba, która została rencistą w młodym wieku i pracuje, bo ma orzeczoną częściową niezdolność do pracy, utraciła możliwość obliczenia na nowo podstawy wymiaru, mimo że zarabia. W efekcie pomimo odprowadzania składek jej świadczenie zwiększy się w każdym roku tylko poprzez uwzględnienie nowego stażu, więc bez znaczenia będą zarobki. Nie będzie miała zatem interesu w wykazywaniu wysokich zarobków z legalnej pracy – uważa ekspert.

Zdaniem dr. Lasockiego może to powodować, że wielu rencistom nie opłaca się obecnie legalnie pracować.

Popularne branże

Dane pokazują również, jakie branże są wśród świadczeniobiorców najpopularniejsze. I tak, najwięcej rencistów pracowało u płatników prowadzących działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierającą (19,7 proc. rencistów). – Do tej sekcji zaliczają się m.in. usługi związane z ochroną i dozorem obiektów. W wielu przypadkach do tego typu zadań mogą być zatrudnione osoby, które nie muszą wykazywać się perfekcyjnym stanem zdrowia, czyli np. renciści – wskazuje Łukasz Kozłowski z FPP.

Z kolei najwięcej emerytów pracowało u płatników prowadzących działalność z zakresu opieki zdrowotnej i pomocy społecznej (15,3 proc. emerytów).

– Nie jest to dla mnie zaskoczeniem. Widzimy, że średnia wieku kadr medycznych jest wysoka. Często zdarza się, że osoby zatrudnione w tym sektorze pracują już po osiągnięciu wieku emerytalnego. W ten sposób łagodzone są skutki niedoborów kadrowych w szpitalach czy przychodniach – komentuje Łukasz Kozłowski.

Ciekawie wygląda też struktura wieku i płci aktywnych zawodowo świadczeniobiorców. Wśród pracujących emerytów przeważały kobiety (stanowiły 57,5 proc. tej grupy). Z kolei średni wiek pracujących emerytów wyniósł 67,1 lat (dla mężczyzn – 68,6 dla kobiet – 65,9). Wśród pracujących rencistów również nieznacznie przeważały kobiety (stanowiły 52,1 proc. populacji). Średni wiek pracujących rencistów wyniósł 51,5 lat (dla mężczyzn było to 50,4, a dla kobiet – 52,4).

Wynika to z raportów ZUS, które poznała „Rzeczpospolita”.

Dane pokazują, że na koniec 2022 r. 826 tys. osób z ustalonym prawem do emerytury podlegało ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innego niż bycie emerytem. Natomiast za 536,3 tys. opłacane były też składki emerytalno-rentowe.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów