Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zasiłek przysługuje obecnie wyłącznie w przypadku pokrycia kosztów pochówku osoby, która była ubezpieczona - np. pracownika lub emeryta, a także osoby, która miała prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego jako członek rodziny takiej osoby.
Do tej pory przepisy nie zezwalały na wypłatę zasiłku pogrzebowego w razie śmierci osoby, która miała prawo wyłącznie do renty socjalnej. Taka renta przysługuje z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która powstała przed ukończeniem 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole albo w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia, w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Dotychczas w wielu przypadkach koszty pogrzebu takiej osoby musieli pokrywać bliscy, sąsiedzi lub samorządy. Nie mieli prawa do zwrotu tych wydatków. Po wejściu nowelizacji w życie zasiłek pogrzebowy będzie wypłacany rodzinie, bliskim lub instytucji, która sfinansowała pochówek.
Będzie się to odbywać na takich samych zasadach jak w wypadku emerytów. Znowelizowana ustawa o rencie socjalnej obejmie ponad 200 tys. osób pobierających to świadczenie.
Warto pamiętać, że przez najbliższe trzy miesiące, od czerwca do sierpnia włącznie, zasiłek pogrzebowy będzie wynosił 5418,28 zł. To prawie 100 zł więcej niż w marcu, kwietniu i maju. Jeśli zmarły był członkiem rodziny, to przysługuje w pełnej wysokości.
Jeżeli pochówkiem zajęła się osoba obca dla zmarłego lub pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna Kościoła albo związku wyznaniowego, to zasiłek przysługuje do wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu.