Reklama
Rozwiń

Zachowa pieniądze, choć nie miał prawa do renty

Rencista, który walczył przed sądem o prawo do renty, nie musi zwracać świadczenia, jakie ZUS wypłacił mu podczas procesu

Aktualizacja: 28.12.2007 09:53 Publikacja: 27.12.2007 23:40

Tak orzekł Sąd Najwyższy (sygn. I UK 90/07).

Stanisław M. od 28 grudnia 1985 r. do kwietnia 2000 r. pobierał rentę w związku z wypadkiem przy pracy, po którym zaliczono go do III grupy inwalidzkiej. Gdy w 2000 r. ZUS wstrzymał mu wypłatę tego świadczenia, poszedł do sądu i w apelacji wygrał prawo do renty. ZUS zaczął ponownie ją wypłacać, jednak nie złożył broni i skierował skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Gdy SN uznał, że Stanisław M. nie ma jednak prawa do renty, ZUS wystąpił do niego o zwrot 56 tys. zł, które wypłacił mu w czasie procesu.

Rencista jeszcze raz poszedł do sądu, tym razem po to, by nie oddawać pieniędzy, które wydał na swoje codzienne potrzeby.

Najpierw sąd okręgowy, a następnie apelacyjny stwierdziły, że Stanisław M. nie musi zwracać pieniędzy, ponieważ renta została mu przyznana zarówno na mocy wyroku sądowego, jak i decyzji ZUS. Poza tym wydał je na zaspokojenie bieżących i koniecznych potrzeb życiowych. Rencista nie został także w żaden sposób pouczony o braku prawa do ich otrzymywania, a pobierając rentę regularnie od 1985 r., miał podstawy sądzić, że świadczenie mu się należy. Także w tym wypadku ZUS skierował skargę kasacyjną, w której powołał się na art. 138 ustawy emerytalnej nakazujący zwrócić nienależnie pobrane świadczenia.

Sąd Najwyższy w wyroku z 4 września 2007 r. uznał, że trzeba rozróżnić „świadczenie nienależnie pobrane” w rozumieniu prawa ubezpieczeń społecznych i „świadczenie nienależne” w rozumieniu przepisów prawa cywilnego (o bezpodstawnym wzbogaceniu, a w szczególności art. 410 k.c.). Gdyby stosować w tej sprawie przepisy kodeksu cywilnego oraz złej wiary wzbogaconego, który zużył korzyść (art. 409 k.c.), to ubezpieczony powinien zwrócić pobrane świadczenia. Obowiązek wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, nie jest już wzbogacony, gdyż zużył ją lub utracił. Chyba że powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu (gdy był w złej wierze).

Reklama
Reklama

Jednak na podstawie art. 138 ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej ZUS może żądać zwrotu świadczenia, jeżeli osoba, która je otrzymuje, była pouczona o braku prawa do jego pobierania. Pouczenie przy decyzji z 2001 r., gdy na mocy nieprawomocnego wyroku sądu apelacyjnego ZUS rozpoczął wypłatę renty, ma charakter standardowy. Zdaniem SN nie można go uznać za spełniające warunki, od których jest uzależniona możliwość żądania zwrotu świadczenia. Sąd Najwyższy oddalił więc skargę ZUS i Stanisław M. nie musi zwracać wypłaconej mu renty.

Tak orzekł Sąd Najwyższy (sygn. I UK 90/07).

Stanisław M. od 28 grudnia 1985 r. do kwietnia 2000 r. pobierał rentę w związku z wypadkiem przy pracy, po którym zaliczono go do III grupy inwalidzkiej. Gdy w 2000 r. ZUS wstrzymał mu wypłatę tego świadczenia, poszedł do sądu i w apelacji wygrał prawo do renty. ZUS zaczął ponownie ją wypłacać, jednak nie złożył broni i skierował skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Gdy SN uznał, że Stanisław M. nie ma jednak prawa do renty, ZUS wystąpił do niego o zwrot 56 tys. zł, które wypłacił mu w czasie procesu.

Reklama
Sądy i trybunały
Coraz więcej wakatów w Trybunale Konstytucyjnym. Prawnicy mówią, co trzeba zrobić
Materiał Promocyjny
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Prawnicy
Prof. Marcin Matczak: Dla mnie to podważalny prezydent
Zawody prawnicze
Rząd zmieni przepisy o zawodach adwokata i radcy. Projekt po wakacjach
Matura i egzamin ósmoklasisty
Uwaga na świadectwa. MEN przypomina szkołom zasady: nieaktualne druki do wymiany
Podatki
Rodzic może stracić ulgi w PIT, jeśli dziecko za dużo zarobi
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama