Reklama
Rozwiń
Reklama

Podcast „Rzecz w tym”: Lewicowa rewolucja w Nowym Jorku. Co wygrana Zohrana Mamdaniego znaczy dla USA, Trumpa i Europy

- By pokonać Trumpa Demokraci nie mogą stawiać na establishment, na ludzi typu Joe Bidena czy Hillary Clinton. Trzeba rewolucji. A Mamdani to właśnie rewolucja – mówił w podcaście „Rzecz w tym” Jędrzej Bielecki

Publikacja: 05.11.2025 17:00

Wybory lokalne w USA przyniosły polityczne trzęsienie ziemi – burmistrzem Nowego Jorku został Zoran Mamdani, muzułmanin, urodzony w Ugandzie, imigrant i przedstawiciel lewicowego skrzydła Partii Demokratycznej. Co jego zwycięstwo mówi o nastrojach społecznych w Stanach? Czy to sygnał ostrzegawczy dla Donalda Trumpa? I wreszcie – czy „fala z Nowego Jorku” może dotrzeć do Europy? Michał Szułdrzyński rozmawia z Jędrzejem Bieleckim, dziennikarzem działu zagranicznego „Rzeczpospolitej”, byłym korespondentem w USA.

Reklama
Reklama

Amerykańska lewica chciała wywrócenia stolika

– Ogromna część Amerykanów zorientowała się, że tak naprawdę to nie jest ich wina, że po prostu ten kraj jest źle zbudowany pod wieloma względami, że trzeba wywrócić ten stolik – mówi Jędrzej Bielecki, opisując radykalizację postaw społecznych w USA w ostatnich latach. Przypomina, że amerykańskie miasta, niegdyś symbole nowoczesności, dziś często są w stanie głębokiego kryzysu. – Wjeżdżasz do Nowego Jorku od strony New Jersey, przejeżdżasz do Manhattanu, a potem na Brooklyn – te tunele wyglądają jakby miały się zaraz zawalić. Jest ciemno, wąsko, jakbyś był w Londynie czasów Dickensa.

Czytaj więcej

Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku. Zły znak dla Donalda Trumpa

Zohran Mamdani postawił na radykalny, lewicowy program: darmowa komunikacja miejska, zamrożenie czynszów, bezpłatna opieka zdrowotna dla dzieci, otwarta krytyka Izraela. – To są absolutnie rewolucyjne pomysły. Mówienie o darmowych autobusach w kraju, w którym komunikację miejską zredukowano do minimum, to polityczny szok – podkreśla Bielecki.

Wybór Mamdaniego zaskoczył nie tylko dlatego, że zdobył władzę w mieście o silnych wpływach żydowskich. – Mówić otwarcie, krytykować, czy nazwać ludobójstwem to, co się dzieje w Palestynie – to w Nowym Jorku był dotąd temat tabu – uważa Bielecki. Mimo oskarżeń o antysemityzm, poparcia Mamdaniemu udzieliła część liberalnych środowisk żydowskich. – To przesłanie o jego rzekomym antysemityzmie zostało rozgłośnione przez miliarderów, jak Bloomberg, który dał 40 milionów dolarów na kampanię jego przeciwnika – Andrew Cuomo – tłumaczy Bielecki.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Poparcie dla Donalda Trumpa spada. Prezydent USA pisze o „złych i skorumpowanych” mediach

Demokraci po wyborach sprzed roku, w których wygrał Trump, odbijają się od dna

Cuomo, były gubernator Nowego Jorku, próbował wejść do gry jako kandydat niezależny. – Zaczął przejmować coraz więcej haseł republikańskich. Zdobył aż 40 proc. poparcia wśród republikanów w Nowym Jorku. Ale przegrał sromotnie – mówi Bielecki. Nawet Donald Trump, który wiedział, że kandydat republikanów nie ma szans, wezwał: Głosujcie na demokratę Cuomo przeciwko demokracie Mamdaniemu.

Dla Partii Demokratycznej oznacza to poważne pytanie o strategię. – Nie da się już więcej pokonać Trumpa, stawiając na establishment – ludzi typu Biden czy Hillary Clinton. Trzeba rewolucji. A Mamdani to właśnie rewolucja – uważa Bielecki. Młody, 35-letni polityk z lewicowym programem może być odpowiedzią Demokratów na radykalizm Trumpa. – On okazał się znakomitym mówcą, chodził po klubach, odwiedzał ludzi. Zamiast wielkich pieniędzy – kontakt bezpośredni. To była kampania za 4 razy mniejsze pieniądze niż kampania Cuomo, ale zakończona sukcesem.

Czytaj więcej

Nowojorczycy nie posłuchali Donalda Trumpa. Zohran Mamdani nowym burmistrzem

Czy to początek lewicowej fali w USA i w Europie?

Czy Mamdani ma szansę na polityczną karierę ogólnokrajową? – Nie może kandydować na prezydenta, bo urodził się poza Stanami. Ale może stać się symbolem, inspiracją dla innych. Nowy Jork to ikona – jeśli uda się coś zmienić tam, może zarazić inne miasta – uważa Bielecki.

Na drugim biegunie znalazła się Kalifornia i gubernator Gavin Newsom, który postawił na inne narzędzie: instytucjonalną walkę z Trumpem poprzez modyfikację granic okręgów wyborczych. – To jest odpowiedź na manipulacje typu gerrymandering, które miały dać republikanom pięć dodatkowych mandatów. Demokraci zaczęli grać tą samą bronią – ale to też ryzykowna strategia – ostrzega Bielecki.

Reklama
Reklama

A co z samym Trumpem? – Dzisiaj mija dokładnie rok od jego wygranej. Poparcie wynosi 39 proc. Nigdy wcześniej nie było takiego załamania. Ludzie są rozczarowani. Miał być „złoty wiek”, a nie ma ani wzrostu gospodarczego, ani porządku – mówi Bielecki. Zaznacza, że kluczowe będą wybory uzupełniające do Kongresu, które mogą odebrać Trumpowi większość i ograniczyć jego władzę.

Na koniec rozmowa wraca do Europy i pytania, czy amerykańska „fala zmiany” może dotrzeć na stary kontynent. – W Holandii liberałowie odbili się od dna. W Danii socjaliści przyjęli twardą politykę imigracyjną i wygasili radykalną prawicę. Ale w Hiszpanii partia VOX rośnie. Ja bym był bardzo ostrożny z takimi analogiami – przestrzega Bielecki. I przypomina: – Z polskiego podwórka wiemy najlepiej, że nadzieje wywołane wyborami nie zawsze się materializują.

– Fala, która zaczęła toczyć się przez Polskę 15 października 2023 r. rozbiła się o rafę, której na imię Karol Nawrocki – ironizował Michał Szułdrzyński.

Wybory lokalne w USA przyniosły polityczne trzęsienie ziemi – burmistrzem Nowego Jorku został Zoran Mamdani, muzułmanin, urodzony w Ugandzie, imigrant i przedstawiciel lewicowego skrzydła Partii Demokratycznej. Co jego zwycięstwo mówi o nastrojach społecznych w Stanach? Czy to sygnał ostrzegawczy dla Donalda Trumpa? I wreszcie – czy „fala z Nowego Jorku” może dotrzeć do Europy? Michał Szułdrzyński rozmawia z Jędrzejem Bieleckim, dziennikarzem działu zagranicznego „Rzeczpospolitej”, byłym korespondentem w USA.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Polityka
Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku. Prof. Zbigniew Lewicki: wygrał posługując się nośnymi hasłami
Materiał Promocyjny
Aneta Grzegorzewska, Gedeon Richter: Leki generyczne też mogą być innowacyjne
Polityka
Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku. Zły znak dla Donalda Trumpa
Polityka
Nowojorczycy nie posłuchali Donalda Trumpa. Zohran Mamdani nowym burmistrzem
Polityka
Grzegorz Braun nagrodzony na Białorusi. Za obronę praw człowieka
Materiał Promocyjny
Osiedle Zdrój – zielona inwestycja w sercu Milanówka i… Polski
Polityka
Od 9,5 tys. głosów wyborców zależy przyszłość Niemiec? Rząd Merza zagrożony
Reklama
Reklama