Donald Trump chce się pogodzić z Indiami, ale Narendra Modi utrzymuje dystans

„Miałem wspaniałą rozmowę telefoniczną z moim przyjacielem Narendrą Modi. Życzyłem mu wszystkiego najlepszego” – napisał Trump w internecie. Jednak lider Indii zgodził się z nim porozmawiać dopiero, gdy wznowione zostały rozmowy handlowe obu krajów. Przerwano je, gdy Waszyngton wprowadził dodatkowe cła na indyjskie towary za kupowanie przez Delhi rosyjskiej ropy.

Relacje Indie-USA. „Platforma bezpieczeństwa” czy rosyjska ropa

Obecnie amerykański sekretarz handlu Howard Lutnick twierdzi, że wszelkie problemy między obu krajami można rozwiązać. Warunkiem jest rezygnacja z rosyjskiej ropy. „Możliwość postępu w negocjacjach pozostaje ograniczona ze względu na niesprzyjające środowisko, stworzone przez żądania prezydenta Trumpa” – napisał jednak „Times of India”, powołując się na indyjskich polityków.

Czytaj więcej

Ropa

Indie nie uginają się przed USA. Rosyjska ropa ważniejsza niż cła

Indie nadal będą kupować rosyjską ropę, ponieważ jest to opłacalne – oświadczyła w piątek ministe...

Poza tym premier Modi, nie zwracając uwagi na ciepłe życzenia urodzinowe amerykańskiego prezydenta, domaga się całkowitego zniesienia ceł na znaczną część indyjskiej produkcji żywnościowej.

Perturbacje ekonomiczne zaczynają się jednak odbijać na polityce. Donald Trump miał odwiedzić Indie jeszcze w tym roku na szczyt nieformalnej „platformy bezpieczeństwa” QUAD („Czterostronny Dialog Bezpieczeństwa”), tworzonej przez USA, Indie, Australię i Japonię. Grupa powstała w 2007 r., ale jej działalność wkrótce zamarła ze względu na brak zainteresowania Waszyngtonu. Mimo iż USA i wtedy, i obecnie szukały sposobu na ograniczenie chińskich wpływów, a QUAD wydawał się doskonałym instrumentem do tego.

Wspólne konsultacje zostały wznowione za czasów pierwszej kadencji Trumpa. Ale w drugiej sam postawił znak zapytania nad istnieniem „platformy”. Według informacji amerykańskich mediów nie chce przyjechać na szczyt QUAD w Indiach. „Na dzień dzisiejszy spotkanie wydaje się być na niepewnym gruncie” – zauważył hinduski ekspert Kabir Taneja.

„Dziewięć miesięcy prezydentury Donalda Trumpa bardzo zaostrzyły sprzeczności, dawno zbierające się w stosunkach Indii z Zachodem” – stwierdził z kolei rosyjski niezależny politolog Michaił Korostikow. W stosunkach z Unią Europejską Indie drażniło wypominanie, że kupuje rosyjskie surowce energetyczne. „Od lutego 2022 r. (wybuchu wojny – red.) do sierpnia 2025 r. Unia bezpośrednio lub pośrednio kupiła od Rosji ropę i gaz za 203 mld dol., a Indie – za 134 mld” – podliczył Korostikow.

Wykorzystanie handlu indyjsko-rosyjskiego jako dźwigni nacisku przez Trumpa, by osiągnąć korzyści w handlu amerykańsko-indyjskim, doprowadziło do problemów. Przede wszystkim premier Modi przez dwa miesiące nie chciał telefonicznie rozmawiać z przywódcą USA.

USA i bezpieczeństwo Azji – trzy nogi czy cztery

– Ostatnie wydarzenia podkreślają tylko chroniczną kruchość QUAD: grupy, która jest mniej definiowana przez wspólnotę czterech demokracji, a bardziej przez zmieniające się kalkulacje jednego supermocarstwa – opisał hinduski politolog Sanchari Ghosh.

– Jeśli cztery nogi są złe, może trzy będą lepsze – dodał, sugerując, że Indie, Australia i Japonia mogą się obejść bez USA. Trzy państwa rozpoczęły ściślejszą współpracę w 2015 roku, w okresie gdy działalność QUAD zamarła z powodu braku zainteresowania Waszyngtonu. Koncentrowała się na bezpieczeństwie morskiego handlu, wspólnej infrastrukturze i łańcuchach wzajemnych dostaw.

– Każde państwo stawiało czoła wzrostowi chińskiej potęgi i każde opracowywało własne strategie radzenia sobie z asertywnością Chin. Ale łączy je wspólna potrzeba strategicznej autonomii wobec Pekinu. Ale i Waszyngtonu – uważa Ghosh.

Czytaj więcej

Polityka

Dyplomacja i parada wojskowa: pokaz chińskiej potęgi

Przywódca Chin Xi Jinping chce udowodnić, że jest anty-Trumpem, wokół którego tworzy się nowy, ba...

Indie obecnie próbują nawiązać dialog z Pekinem, łagodząc sprzeczności, m.in. konflikt graniczny w Himalajach. Z tego powodu premier Narendra Modi pojechał do Chin na sierpniowy szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy.

Jeszcze w listopadzie ubiegłego roku w Delhi cieszyli się ze zwycięstwa Trumpa, a Modi wysyłał „gratulacje mojemu przyjacielowi”. Początkowo działania nowej administracji zdawały się potwierdzać nadzieje Hindusów. Pierwszym spotkaniem, jakie odbył świeżo nominowany sekretarz stanu Marco Rubio była rozmowa z ministrami spraw zagranicznych państw grupy QUAD.

Ale dalsze działania republikańskich władz doprowadziły do kryzysu. Jednak ostentacyjne zbliżenie Delhi z Pekinem i nieformalne propozycje wystawienia Waszyngtonu za drzwi w QUAD-zie doprowadziły do amerykańskiej kontrakcji. – Prezydent jest w pełni zaangażowany w spotkania QUAD i gotów jest wzmacniać grupę – zapewnił nowy amerykański ambasador w Delhi, Sergio Gor.