Urojenia Donalda Trumpa o RPA

To jednak na niewiele się zdało. W pewnym momencie prezydent USA polecił przyciemnić światło i zebrani przez kilkanaście minut musieli oglądać na ekranie nagrania mające świadczyć o „ludobójstwie” dokonywanym na białych farmerach. Pojawił się więc lider radykalnego Ruchu Bojowników o Wolność Gospodarczą Julius Malema, śpiewając popularną w czasach apartheidu pieśń „zabijać Burów, zabijać farmerów”. Później pokazano coś na kształt cmentarza z mnogością białych krzyży, które Trump uznał za „mogiłę ponad tysiąca białych farmerów”. Obrazek okazał się jednak fałszywy: białe krzyże ustawiono tylko na jeden dzień z okazji pogrzebu zabitej pary białych farmerów. 

W minionym roku w RPA doszło do 139 ataków na gospodarstwa uprawiane przez potomków białych imigrantów, w których zginęły 32 osoby. To jednak trzy razy mniej podobnych przestępstw niż w szczytowym okresie w 2017 roku. Ta skala zbrodni ginie zresztą w morzu zabójstw, których ofiarami pada w całym kraju około 30 tys. osób rocznie. Przytłaczająca większość z nich to czarni. 

W styczniu Ramaphosa podpisał ustawę, która w skrajnym przypadku dopuszcza do nacjonalizacji bez kompensacji gospodarstw należących do białych. Na razie ustawa nie została jednak ani razu wprowadzona w życie. Choć biali stanowią ledwie 7 proc. 60-milionowego społeczeństwa, należy do nich 47 proc. ziemi. Czarni muszą się zadowolić 11 proc. Reszta należy do gmin czy państwa. 

Prezydent RPA nie został wyrzucony z Białego Domu, jak to się stało z prezydentem Ukrainy

Organizacje białej mniejszości wydały oświadczenie, w którym zaprzeczają, że ich społeczność padła ofiarą ludobójstwa czy nawet dyskryminacji. Jednak atak na czarnoskórą większość doskonale wpisuje się w ideologię, na której opiera się ruch Trumpa. Prezydent jest też podpuszczany w tym kierunku przez urodzonego w RPA Elona Muska. Najbogatszych człowiek świata twierdzi, że nie pozwolono jego sieci satelitarnej Starlink wejść na południowoafrykański rynek. Prawda jest nieco inna: Musk nigdy o to nie wystąpił, zaś lokalne przepisy zakładają, że musi on w tym celu zawiązać spółkę, w której przynajmniej 30 proc. udziałów obejmą przedstawiciele grup ekonomicznie upośledzonych (czyli czarnych).

Środowa scena w Białym Domu mocno przypominała to, co przeżył w tym samym miejscu w lutym Wołodymyr Zełenski. Prezydent Ukrainy został wtedy na oczach świata upokorzony przez Trumpa. Chris van Hollen, demokratyczny senator z Maryland, uważa, że podobieństwo nie jest przypadkowe. Jego zdaniem tak samo jak Trump chce uwolnić się od ciężaru wspierania Ukraińców, tak samo zamierza zrezygnować z rywalizacji o wpływy w tzw. Globalnym Południu. RPA ma w tej rywalizacji strategiczne znaczenie. Swoją obecność w kraju, który ma największą gospodarkę na kontynencie afrykańskim, chcą umocnić Chiny. 

Ramaphosa po wyjściu z Białego Domu podtrzymywał jednak, że poszło mu znacznie lepiej niż jego ukraińskiemu odpowiednikowi. Nie został wyrzucony z siedziby prezydenta USA, jak to się stało z Zełenskim. Obaj przywódcy po spotkaniu z dziennikarzami wzięli też udział w sesji roboczej oraz zjedli razem obiad. Zdaniem prezydenta RPA, gdy już nie było kamer, Trump zapowiedział, że na szczyt G20 do Johannesburga jednak przyjedzie. Uzgodniono też dalsze negocjacje w sprawie obniżenie ceł.