Litwa: Jedyna kobieta w rządzie to Polka

Rita Tamašuniene niespodziewanie robi największą spośród przedstawicieli mniejszości polskiej karierę w polityce.

Aktualizacja: 08.08.2019 20:26 Publikacja: 08.08.2019 18:34

Rita Tamašuniene obejmuje stanowisko związane też z polityką regionalną i samorządami. – To bardzo d

Rita Tamašuniene obejmuje stanowisko związane też z polityką regionalną i samorządami. – To bardzo do niej pasuje – mówi „Rzeczpospolitej” szef polskiej partii Waldemar Tomaszewski. Na zdjęciu nowa szefowa MSW Rita Tamašuniene z prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą

Foto: materiały prasowe

To, że Akcja Wyborcza Polaków na Litwie staje się pełnoprawnym koalicjantem rządu Sauliusa Skvernelisa i ma dostać dwa ważne ministerstwa, w tym MSW, usłyszeliśmy już ponad miesiąc temu. Ale część polityków, zwłaszcza konserwatywnych, nie mogła sobie wyobrazić, że za Służbę Graniczną i policję będzie odpowiadała polska partia, której wytykano łaszenie się do elektoratu o nastawieniu prokremlowskim. Trudno też było oczekiwać, że szefem MSW zostanie Rita Tamašuniene. Wydawało się, że będzie to poseł AWPL Jarosław Narkiewicz.

Zdaniem Aleksandra Radczenki, polskiego publicysty z Wilna, to prezydent Gitanas Nauseda sprzeciwił się mianowaniu Jarosława Narkiewicza na stanowisko szefa MSW, dlatego Akcja Wyborcza Polaków na Litwie postanowiła „zagrać bezpiecznie" i wystawiła szefową swojej sejmowej frakcji. A Narkiewicz zostanie ministrem łączności.

Dowiedz się więcej: Nauseda znokautował rywalkę. Będzie prezydentem

Szef partii Waldemar Tomaszewski mówi dyplomatycznie: „i jedno, i drugie stanowisko jest ważne". – W rządzie nie było kobiet, prezydent sugerował, że powinny być – dodaje w rozmowie z „Rzeczpospolitą".

W poprzednim rządzie Sauliusa Skvernelisa nie było żadnej kobiety, a niedawno, po dwóch kadencjach, z urzędem prezydenckim pożegnała się Dalia Grybauskaite. Polityka litewska znalazła się w rękach samych mężczyzn.

Teoria i praktyka

Jedyną kobietę do rządu wprowadza partia, która podkreśla swój konserwatyzm i przywiązanie do tradycyjnych wartości.

– Nie mówimy jak socjaliści o kwotach i parytetach, ale w praktyce to nasza partia jest pod tym względem powyżej średniej. Spośród ósemki posłów w Sejmie trzy to kobiety, żadna inna frakcja nie może się z nami równać. W czterech samorządach mamy siódemkę wicemerów, z tego aż pięć to kobiety, w tym wicemer stolicy Edyta Tamošiunaite – podkreśla Waldemar Tomaszewski.

– To dobry strzał Tomaszewskiego. Wreszcie kobieta! Po przejrzeniu wpisów internetowych mam wrażenie, że nikt nie ośmieli się tej decyzji krytykować. Wcześniej premier Skvernelis i szef głównej partii Ramunas Karbauskis sugerowali, że nie mają nic przeciwko kobietom, ale nie ma odpowiednich specjalistek, także na stanowisko komisarza unijnego, a wiadomo, że nowa szefowa Komisji Europejskiej dąży do parytetu. To dobra decyzja, trochę pod Brukselę – mówi „Rzeczpospolitej" polski publicysta z Wilna Jacek Komar często krytyczny wobec Tomaszewskiego.

– Sądzę, że będzie dobrym ministrem, jest długo w polityce, ma doświadczenie. No, i bardzo dobrze wygląda, to piękna kobieta – podkreśla w rozmowie z „Rzeczpospolitą" Šarunas Liekis, profesor politologii z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie. – Nie wiemy tylko, w jakim stopniu będzie niezależna od Tomaszewskiego – dodaje.

Uznanie u Litwinów

Rita Tamašuniene, nazwisko panieńskie Sadowska (Sadauskaite), ma 45 lat, pochodzi z miasteczka Mejszagoła, jednego z ważniejszych ośrodków polskości na Wileńszczyźnie, ukończyła litewską szkołę. Zaczynała jako nauczycielka, potem przeszła do pracy w samorządzie rejonu wileńskiego (bez miasta Wilna), gdzie tradycyjnie rządzi AWPL. Od 2012 r. zasiada w Sejmie.

– Tamašuniene cieszy się uznaniem Litwinów, ma umiarkowane poglądy, dobrze zna język litewski, ma doświadczenie polityczne, ostatnio w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy głosowała przeciwko przywróceniu prawa głosu delegacji Rosji, a więc udowodniła swoją lojalność. Z drugiej strony jest bardzo bliską współpracowniczką Waldemara Tomaszewskiego, który od dłuższego czasu lansuje ją jako swego rodzaju atrakcyjną twarz AWPL – mówi „Rzeczpospolitej" Aleksander Radczenko.

Cztery partie

Rząd jest nowy, ale pod wodzą tego samego co wcześniej premiera Sauliusa Skvernelisa (reprezentującego najsilniejszy w Sejmie Związek Chłopów i Zielonych). W rządzie jest troje nowych ministrów, oprócz dwójki przedstawicieli polskiej partii również reprezentujący Socjaldemokratyczną Partię Pracy Andrius Palionis, który obejmuje resort rolnictwa.

Do koalicji, która ma bezpieczną większość w parlamencie, należy też czwarte ugrupowanie – populistyczno-prawicowa partia Porządek i Sprawiedliwość. Nie ma ona ministra, choć po podpisaniu kilka tygodni temu umowy koalicyjnej obiecywano jej resort obrony. Ostro zareagowała na to konserwatywna opozycja. Niechętny był też nowy prezydent, który podobnie jak poprzedniczka Dalia Grybauskaite czuje się odpowiedzialny za resorty dyplomacji i obrony.

– Są dwa scenariusze: Porządek i Sprawiedliwość dostanie cztery stanowiska wiceministrów albo stanowisko ministra ekonomii i innowacji po tym, jak obecny szef resortu wyjedzie do Brukseli na unijnego komisarza – mówi Radczenko.

Kariery litewskich Polaków

- Aldona Baranauskiene – z domu Kutuć, minister budownictwa w połowie lat 90.

- Bogusław Grużewski – dyrektor Instytutu Pracy i Badań Społecznych, profesor, komentator ekonomiczny

- Aleksander Kaszkiewicz – ksiądz, były proboszcz parafii św. Ducha w Wilnie, biskup diecezji grodzieńskiej (na sąsiedniej Białorusi)

- Zbigniew Lewicki – pierwszy skrzypek Litewskiej Państwowej Orkiestry Symfonicznej

- Dariusz i Krzysztof i Ławrynowiczowie – koszykarze, medaliści mistrzostw Europy

- Antoni Mikulski – szef służby zajmującej się przestępczością finansową, generał i były szef policji kryminalnej

- Joanna Moro – aktorka, pracuje i mieszka w Polsce

- Jarosław Niewierowicz – były minister energetyki, doradca prezydenta Nausedy

- Waldemar Nowicki – szczypiornista, trener reprezentacji Litwy w piłce ręcznej 1993–2000

- Czesław Okińczyc – szef Radia znad Wilii, doradca kilku prezydentów

- Ewelina Saszenko – piosenkarka jazzowa i popowa, reprezentowała Litwę na Eurowizji 2011

- Waldemar Tomaszewski – przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, eurodeputowany

- Gintaras Znamierowski, malarz

- Katarzyna Zvonkuviene, z domu Niemyćko – piosenkarka, celebrytka

To, że Akcja Wyborcza Polaków na Litwie staje się pełnoprawnym koalicjantem rządu Sauliusa Skvernelisa i ma dostać dwa ważne ministerstwa, w tym MSW, usłyszeliśmy już ponad miesiąc temu. Ale część polityków, zwłaszcza konserwatywnych, nie mogła sobie wyobrazić, że za Służbę Graniczną i policję będzie odpowiadała polska partia, której wytykano łaszenie się do elektoratu o nastawieniu prokremlowskim. Trudno też było oczekiwać, że szefem MSW zostanie Rita Tamašuniene. Wydawało się, że będzie to poseł AWPL Jarosław Narkiewicz.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Historyczne porozumienie. Armenia i Azerbejdżan ustaliły pierwszy odcinek granicy
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Polityka
W Korei Północnej puszczają piosenkę o Kim Dzong Unie, "przyjaznym ojcu"
Polityka
Wybory w Indiach. Modi u progu trzeciej kadencji
Polityka
Przywódcy Belgii i Czech ostrzegają UE przed rosyjską dezinformacją
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Polityka
Zakaz używania TikToka razem z pomocą Ukrainie i Izraelowi. Kongres USA uchwala przepisy