Czy trzeba korygować
Zasadniczo organy podatkowe stoją na stanowisku, że nie jest możliwe anulowanie faktury, która została wprowadzona do obrotu. Jeżeli podatnik wysłał fakturę do kontrahenta, to ma on możliwość zmiany zawartych w niej danych jedynie poprzez wystawienie faktury korygującej. Fakturę korygującą wystawia się, jeśli faktura pierwotna zawiera pomyłki lub błędy.
Na pewno nie do zera
Czy przedwcześnie wystawiona faktura zaliczkowa, w sytuacji nieotrzymania wykazanej na niej ceny sprzedaży, jest błędnie wystawioną fakturą, którą należy skorygować? Na pewno nie jest wskazane skorygowanie takiej faktury do zera. Organy podatkowe i sądy twierdzą, że możliwość wystawienia faktury korygującej transakcję do zera istnieje tylko wtedy, gdy faktura została wprowadzona do obrotu, pomimo faktu, że w rzeczywistości nie istniała podstawa do jej wystawienia. W przypadku faktury zaliczkowej w dacie jej wystawienia taka podstawa istnieje – są to ustalenia pomiędzy stronami transakcji dotyczące planowanych rozliczeń.
Nie powstaje błąd
W tym kontekście warto również dodać, że na fakturze zaliczkowej zasadniczo nie podaje się daty otrzymania płatności (co w przypadku faktury wystawionej przed otrzymaniem wpłaty byłoby z oczywistych względów technicznie niemożliwe). Co najwyżej można podać spodziewany, ustalony umownie, termin płatności. Stąd w razie nieuregulowania faktury, nie powstaje także błąd w żadnej z pozycji faktury. Jedyna potencjalna nieprawidłowość to zbyt wczesne wystawienie faktury, ale daty wystawienia faktury, jako okoliczności faktycznej, zmienić już nie można. W konsekwencji, zdaniem autorów, w razie nieotrzymania płatności w 30-dniowym terminie, pomimo faktu, że faktura zaliczkowa staje się fakturą wystawioną przedwcześnie, nie istnieje prawny obowiązek jej korekty. W takiej sytuacji, ze względów formalnych i w celu wykazania należytej staranności, można rozważyć uzupełnienie takiej faktury o faktyczną datę otrzymania płatności, poprzez wystawienie faktury lub noty korygującej. Choć należy podkreślić, że obowiązek taki nie wynika z żadnego przepisu.
Odpowiedzialność karna skarbowa
Ten, kto wystawia fakturę w sposób wadliwy bądź nierzetelny, odpowiada karnie na podstawie kodeksu karnego skarbowego. Faktura wadliwa to faktura wystawiona niezgodnie z przepisami prawa. Faktura nierzetelna to taka, która dokumentuje fikcyjne zdarzenie gospodarcze. Odpowiedzialność karną skarbową za wadliwe bądź nierzetelne wystawienie faktury warunkuje jednak wina i umyślność „sprawcy". Pomijając fakt, że faktura zaliczkowa nie dokumentuje zdarzenia nierzeczywistego, niezależnie od nieotrzymania płatności, to osoba wystawiająca fakturę w dacie jej wystawienia działa w dobrej wierze i nie może przewidzieć zachowania kontrahenta niezgodnego z ustaleniami umownymi. Nawet jeśli minie 30 dni, a przedsiębiorca nie otrzyma płatności, to chociaż zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów faktura będzie wadliwa, w takich okolicznościach wystawca faktury zaliczkowej nie może podlegać karze.
WNIOSEK
Nawet jeśli dojdzie do przedwczesnego wystawienia faktury zaliczkowej, to nie będzie ona uznana za pustą fakturę, a obowiązek zapłaty podatku powstanie dopiero w momencie otrzymania faktycznej płatności należności przez dostawcę towaru czy usługi.
podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)