Prezenty dla pracowników nie zawsze z VAT

W pierwszej chwili wydaje się, że obdarowanie personelu nie powoduje dla pracodawcy żadnych skutków w podatku od towarów i usług. Nic bardziej mylnego – przedsiębiorca, który poniósł wydatek na zakup upominku, co do zasady zapłaci ten podatek.

Aktualizacja: 11.12.2017 10:40 Publikacja: 11.12.2017 05:40

Prezenty dla pracowników nie zawsze z VAT

Foto: 123RF

Wśród zdarzeń, które podlegają opodatkowaniu, ustawa o VAT wymienia w pierwszej kolejności odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zaraz obok mówi o imporcie, eksporcie, wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów i wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów. Często jednak zapomina się, że pod pojęciem odpłatnej dostawy rozumie się również nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na rzecz jego pracowników, w tym prezentów świątecznych.

Aby przekazanie prezentów na rzecz pracowników w ogóle podlegało opodatkowaniu VAT, musi dojść do łącznego spełnienia dwóch warunków.

1. Po pierwsze, pracodawcy przy ich nabyciu musiało przysługiwać chociaż częściowe prawo do odliczenia podatku.

2. Po drugie, prezent powinien być przekazany na cele osobiste pracownika. Do przekazania prezentu na cele osobiste podatnika dochodzi wówczas, gdy obowiązek ten nie wynika z przepisów prawa pracy.

Wyjątek dla upominku o małej wartości

Z opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączono przekazanie prezentów o małej wartości, jeśli następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. Bez znaczenia w tym przypadku jest to, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów.

To, co można zakwalifikować jako prezent o małej wartości uzależnione jest od tego, czy podatnik prowadzi ewidencję, która pozwala na ustalenie tożsamości osób obdarowanych.

W przypadku, gdy pracodawca jest skrupulatny i każdorazowo odnotowuje przekazanie prezentów na rzecz indywidualnie wymienionych pracowników, opodatkowaniu nie będzie podlegało przekazanie prezentów wręczonych w danym roku podatkowym o łącznej wartości nieprzekraczającej 100 zł netto. Jeśli pracodawca w żaden sposób nie ewidencjonuje czynności obdarowywania swoich pracowników, to nie zapłaci VAT tylko wtedy, gdy jednostkowa cena nabycia poszczególnego prezentu (netto) albo jednostkowy koszt jego wytworzenia, określony w momencie przekazywania na rzecz pracownika, nie przekraczają 10 zł.

Przykład

W 2017 roku okresie wielkanocnym pracodawca przekazał jednemu ze swoich pracowników paczkę żywnościową o wartości 48 zł. W okresie bożonarodzeniowym zdecydował o obdarowaniu pracownika paczką o wartości 50 zł. Łączna wartość prezentów przyznanych temu pracownikowi wyniosła w danym roku 98 zł. Zdarzenie to pracodawca za każdym razem odnotował w tabeli, w której wskazywał dane pracownika, wartość prezentu i datę jego przekazania. Skrupulatność, jaką się wykazał sprawiła, że paczki te zostały uznane za prezenty o małej wartości, w związku z czym pracodawca nie musiał opodatkować ich dostawy.

Jeśli pracodawca sam by skomponował paczkę żywnościową, to w przypadku, gdy nie prowadzi ewidencji, pod uwagę nie będzie brana łączna wartość wszystkich towarów, które się w niej znajdują, ale ceny poszczególnych przedmiotów. Oznacza to, że w paczce może znaleźć się 20 produktów, np. 6 o wartości 9,50 zł, 8 o wartości 7 zł oraz 6 o wartości 8,50 zł. Wówczas przekazanie paczki nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przykład

Pracodawca przekazał prezent o wartości 140 zł netto. Podatek powinien obliczyć od całej kwoty, czyli od 140 zł, a nie, jak mogłoby się wydawać, od nadwyżki ponad wartość 100 zł, czyli od 40 zł.

Jak prowadzić spis

Ustawodawca wskazał na dwojakie rozumienie pojęcia „prezent o małej wartości". W jednej z definicji wskazał na obowiązek prowadzenia ewidencji obdarowanych pracowników. W ustawie o VAT brak jest przepisów, które precyzowałyby, co powinno się znaleźć w ewidencji i jaką powinna mieć formę.

Jak rozwiązać ten problem? Otóż pracodawca powinien sam stworzyć wzór takiej ewidencji. Może wybrać jeden z dwóch sposobów. Jeśli w danym roku podatkowym każdemu z pracowników przyznaje tylko jeden prezent, to ewidencja może być prowadzono zbiorczo dla wszystkich. Z kolei, jeśli prezenty przyznawane są częściej, to warto zadbać, aby prowadzić ją oddzielnie dla każdego z pracowników. Umożliwi to kontrolę, czy łączna wartość prezentów nie przekroczyła 100 zł netto.

Przykład

W ewidencji prowadzonej przez pracodawcę powinny zostać ujęte takie informacje jak: imię i nazwisko obdarowanego pracownika, rodzaj, ilość oraz wartość przekazanego prezentu oraz data, w której doszło do wręczenia go pracownikowi.

- Dorota Tarnowska

- Agnieszka Hałaczkiewicz

podstawa prawna: art. 5 ust. 1 oraz art. 7 ust. 2 i 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1221 ze zm.)

Nieodpłatne przekazanie też podlega VAT

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega przekazanie prezentów nabytych lub wytworzonych przez przedsiębiorcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, jeśli zostały one przekazane na cele osobiste pracowników, a pracodawcy przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ich nabycia lub wytworzenia.

Zdaniem autorki

Czasem trzeba zaewidencjonować przekazanie na kasie fiskalnej - Dorota Tarnowska, radca prawny, młodszy partner Mariański Group Kancelarii Prawno-Podatkowej

Może się wydawać, że z pozoru błaha kwestia, jaką jest obdarowanie pracowników prezentami gwiazdkowymi, nie powinna sprawić pracodawcy większych problemów. Rzeczywistość pokazuje jednak, że jest inaczej.

Pracodawcy muszą bardzo uważać na dwie kwestie. Po pierwsze, na systematyczne podliczanie wartości prezentów wręczanych pracownikowi w danym roku podatkowym, po drugie – na to, czy przekazanie wybranego prezentu nie powoduje obowiązku zaewidencjonowania jego sprzedaży na kasie fiskalnej. W niektórych firmach zdarza się, że pracownikom są wręczane droższe prezenty, których wartość przekracza ustawowe limity, np. perfumy czy aparaty fotograficzne. Trzeba jednak pamiętać, że o ile obdarowanie pracownika butelką ekskluzywnych perfum trzeba zaewidencjonować na kasie fiskalnej, to takiego obowiązku nie ma, jeśli pracodawca zdecyduje się na sprezentowanie aparatu fotograficznego. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży niektórych towarów wynika bowiem z rozporządzania ministra rozwoju i finansów z 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego