Zbiorcze faktury korygujące: sąd potwierdza uciążliwe obowiązki przy korektach

Przepisy nie zwalniają z obowiązku zamieszczania w zbiorczej fakturze korygującej dat wystawienia i kolejnych numerów dokumentów korygowanych.

Publikacja: 26.11.2018 04:40

Zbiorcze faktury korygujące: sąd potwierdza uciążliwe obowiązki przy korektach

Foto: Adobe Stock

Zbiorcze faktury korygujące miały ułatwić życie podatnikom. W swoim założeniu miały zaoszczędzić papierkowej roboty zwłaszcza tym firmom, które stosują tzw. premie (bonusy) pieniężne, czyli obniżki ceny. W praktyce jednak nie są tak proste w stosowaniu, jak chcieliby tego podatnicy. A orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego to potwierdza.

Niefortunna zmiana

Możliwość wystawiania zbiorczych faktur korygujących przewiduje art. 106j ust. 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku, gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie, faktura korygująca powinna zawierać dodatkowo wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka. Ale może nie zawierać pewnych danych. Konkretnie chodzi o dane określone w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o VAT oraz nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą.

Czytaj też:

Zbiorcza faktura korygująca: ułatwienia muszą wynikać z ustawy

Jak prawidłowo korygować faktury VAT

Wyjaśnienia MF: zbiorcze faktury korygujące

Problem w tym, że od 1 stycznia 2014 r. w zbiorczych fakturach korygujących muszą znaleźć się numery i daty wystawienia wszystkich faktur korygowanych oraz przyczyna korekty. A to wzbudza kontrowersje wśród przedsiębiorców, którzy tłumaczą, że taki obowiązek jest sprzeczny z celem tej regulacji, tj. ułatwieniem w dokumentowaniu korekt.

Podatnicy zaczęli dopytywać się czy aby na pewno tak rygorystycznie muszą przestrzegać przepisów. Niestety urzędnicy fiskusa w swoich interpretacjach kurczowo trzymają się litery prawa. A ich stanowisko potwierdziło orzecznictwo.

Przełomowy wyrok

W maju tego roku pierwszy spór o to, co musi zawierać zbiorcza faktura korygująca trafił na wokandę NSA. Rozstrzygnięcie okazało się jednak niekorzystne dla podatników. W wyroku z 30 maja 2018 r. NSA uznał, że na zbiorczej fakturze korygującej nie może zabraknąć dat wystawienia i kolejnych numerów faktur korygowanych (I FSK 397/16).

W sprawie spółka wyjaśniła, że udziela nabywcom swych towarów rabaty za osiągnięcie określonego poziomu zakupów określonego umownie i zmierza je dokumentować zbiorczymi fakturami korygującymi obejmującymi okresy rozliczeniowe (miesiąc, kwartał lub rok). Rabaty będą wykazywane kwotowo w odniesieniu do wszystkich dostaw zrealizowanych w przyjętym okresie rozliczeniowym. Spółka wskazała też jaka będzie treść zbiorczych faktur korygujących. Miało znaleźć się na nich: oznaczenie „korekta" lub „faktura korygująca", numer kolejny oraz data jej wystawienia, nazwa sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, okres, do którego odnosi się udzielany rabat, łączna kwota udzielonego rabatu oraz kwota korekty podstawy opodatkowania lub kwota korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej, a także przyczyna korekty.

Fiskus uznał, że zbiorcza faktura korygująca powinna wskazywać również daty wystawienia i numery faktur korygowanych. I z tym stanowiskiem ostatecznie zgodził się NSA.

Uznał, że art. 106j ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia z obowiązku zamieszczenia w zbiorczej fakturze korygującej pewnych elementów, ale nie dotyczy to dat wystawienia i kolejnych numerów faktur korygowanych. W jego ocenie ustawodawca nie dał zgody na zwolnienie z obowiązku zawarcia w fakturze danych określonych w art. 106e ust. 1 i 2, bo w tych punktach wymienione zostały data wystawienia i kolejne numery nadane w ramach jednej lub więcej serii.

Co prawda NSA nie wykluczył, że brak w zbiorczej fakturze korygującej dat wystawienia i numerów faktur korygowanych będzie stanowił błąd mniejszej wagi, który nie przekreśla możliwości obniżenia podstawy opodatkowania. Jednak podkreślił, że nie można możliwości takiej wykluczyć w postępowaniu wymiarowym, w którym pozostałe dowody pozwolą na dokonanie ustaleń niezbędnych dla określenia zobowiązania w VAT. W postępowaniu interpretacyjnym organ nie przeprowadza bowiem dowodów i nie weryfikuje stanu faktycznego wskazanego we wniosku pod kątem określenia zobowiązania podatkowego.

NSA zauważył, że wymóg zawarcia w zbiorczej fakturze korygującej dat wystawienia i numerów faktur korygowanych znalazł się w przepisach ustawy o VAT od 1 stycznia 2014 r. To, co powinien zrobić ustawodawca przy tego typu zmianie prawa, nie jest argumentem, którym można uzasadnić naruszenia prawa.

Brak naruszenia zasad UE

Sąd nie dopatrzył się też w sprawie naruszenia unijnej zasady neutralności VAT. Fiskus nie odmówił bowiem spółce prawa do obniżenia podstawy opodatkowania w związku z udzielanymi klientom opustami, a tylko uzależnił je od warunku formalnego, czyli wystawienia faktur korygujących o treści zgodnej z przepisami. NSA zgodził się, że przepisy prawa krajowego dotyczące zasad fakturowania nie są sprzeczne z przepisami unijnymi.

Komentarz eksperta

Łukasz Czekański, doradca podatkowy, counsel WKB

Rozwiązaniem może być odpowiednia numeracja faktur

Z założenia możliwość wystawiania zbiorczych faktur korygujących powinna być ułatwieniem dla podatników. Obowiązujące w tym zakresie przepisy nie są jednak do końca dostosowane do praktycznych potrzeb podatników. Obecnie, wystawiając zbiorcze faktury korygujące podatnik ma obowiązek wskazania numerów i dat wystawienia wszystkich faktur, które są korygowane. Jest to obowiązek uciążliwy, szczególnie jeżeli korekta dotyczy znacznej liczby faktur. Pewnym rozwiązaniem może być wprowadzenie oddzielnej numeracji faktur dla poszczególnych klientów – wtedy na fakturze korygującej można byłoby podawać tylko zakres numerów faktur, bez konieczności wymieniania wszystkich z nich. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że nieumieszczanie numerów faktur i dat ich wystawiania wymaga zmian w ustawie o VAT. Jak wskazują sądy administracyjne, niewskazanie numerów korygowanych faktur i dat ich wystawienia nie musi automatycznie oznaczać braku możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania VAT.

podstawa prawna: art. 106j ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1221 ze zm.)

Zbiorcze faktury korygujące miały ułatwić życie podatnikom. W swoim założeniu miały zaoszczędzić papierkowej roboty zwłaszcza tym firmom, które stosują tzw. premie (bonusy) pieniężne, czyli obniżki ceny. W praktyce jednak nie są tak proste w stosowaniu, jak chcieliby tego podatnicy. A orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego to potwierdza.

Niefortunna zmiana

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Zarządzenie samochodami w firmie to złożony proces
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie