Notariusze różnie liczą podatek PCC od ustanowienia hipoteki

Przeszło pół roku temu hipotekę zwykłą i kaucyjną zastąpiła jedna – nowa. Dzięki temu kupujący mieszkanie na kredyt nie muszą już ustanawiać dwóch hipotek.

– Niestety, ustawodawca nie zmienił przepisów dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) – twierdzi Robert Dor, notariusz. W efekcie powstały wątpliwości, jaki PCC należy zapłacić od ustanowienia hipoteki. Urzędy skarbowe podchodzą do tego różnie. Tymczasem dla kredytobiorcy mogą to być różnice rzędu kilkuset złotych.

Ile pobierać

Zmiany dotyczące hipoteki wprowadziła nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece, która weszła w życie 20 lutego tego roku. Przed nowelizacją zasady pobierania PCC były jasne. Od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących (np. kapitału kredytu) kupujący płacił 0,1 proc. Na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej (np. zmiennych odsetek) – 19 zł.

Po 20 lutego notariusze mają wątpliwości, czy pobierać PCC tylko w wysokości 19 zł czy w wysokości 0,1 proc. kwoty zabezpieczonej wierzytelności.

Są i tacy, którzy uważają, że teraz obowiązują obie te stawki, tzn. 0,1 proc. PCC powinno się pobierać od wierzytelności istniejącej (np. kapitału kredytu), a 19 zł od wierzytelności od wysokości nieustalonej (np. od odsetek zmiennych).

Z tego powodu notariusze zwrócili się więc o wyjaśnienie do ministra finansów. Odpowiedź resortu nie wyjaśniła jednak ich wątpliwości.

Między innymi z powodu trudności z PCC od hipoteki rejenci dziś spotykają się z przedstawicielami Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego.

19 zł to podstawa

– Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie uzależnia stawek od rodzaju hipoteki. Mówi tylko o opodatkowaniu ustanowienia hipoteki, która zabezpiecza albo wierzytelność istniejącą, albo o wysokości nieustalonej – uważa Joanna Kornas, prawnik Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego.

Nowa hipoteka w swojej konstrukcji przypomina dawną hipotekę kaucyjną i można nią zabezpieczyć np. wierzytelność o wysokości nieustalonej oraz zmienne odsetki. Przed lutym organy podatkowe przez wierzytelność rozumiały wszystko, co zostało zabezpieczone jedną hipoteką – tj. kapitał i oprocentowanie. Jeśli chociaż jeden z tych elementów był nie do ustalenia (np. zmienne oprocentowanie), należało pobrać 19 zł podatku. Tak samo – według Joanny Kornas – organy podatkowe i notariusze powinni postępować w odniesieniu do hipotek ustanowionych po 20 lutego.

Fundacja zwróciła ministrowi finansów uwagę na konieczność wydania podatkowej interpretacji w sprawie PCC od hipoteki. Minister finansów odpowiedział jej, że nie stwierdzono różnej praktyki organów podatkowych w pobieraniu PCC od hipoteki.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki r.krupa@rp.pl

Opinia

Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w Kancelarii KNDP

Hipoteki są ustanawiane do oznaczonej sumy i zabezpieczają jedną lub wiele wierzytelności. Mogą one mieć wysokość ustaloną (zwrot kwoty kredytu) lub nieustaloną (odsetki). Stawka PCC dla ustanowienia hipoteki odwołuje się do rodzaju wierzytelności nią zabezpieczonych, a nie do kwoty hipoteki. Do wierzytelności istniejących, których wysokość jest znana, stosujemy stawkę 0,1 proc., dla wszystkich o nieustalonej wysokości stawkę 19 zł. Należy zatem brać pod uwagę wysokość poszczególnych wierzytelności zabezpieczanych tą hipoteką i ich rodzaj, a kwota podatku może być sumą obu stawek, jeśli zabezpieczamy wierzytelności obu rodzajów.

Zobacz serwisy:

» Prawo dla Ciebie » Podatki » PCC

» Prawo dla Ciebie » Nieruchomości » Prawo dla kupującego i sprzedającego » Umowa u notariusza

» Prawnicy, doradcy i biegli » Inne zawody » Notariusze

Nasze poradniki:

Zobacz też: