Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, który w grudniu 2013 r. (sygn. IPTPB1/415-609/13-2/DS) udzielił odpowiedzi na pytanie pewnej kliniki zajmującej się leczeniem niepłodności w ramach finansowanego ze środków publicznych „Programu Leczenie Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pazaustrojowego na lata 2013-2016".
Oddają honorowo
Klinika zapewnia pacjentom objętym Programem możliwość skorzystania z komórek jajowych pobranych od anonimowych dawczyń. Wcześniej dawczyni poddawana jest badaniom kwalifikacyjnym oraz procedurom diagnostyczno-leczniczym, które kończą się pobraniem komórek jajowych. Procedury te wymagają kilkunastu wizyt dawczyni w klinice, co wiąże się dla niej z wieloma niedogodnościami: poniesieniem wydatków na podróż, poświęceniem czasu, m.in. koniecznością wzięcia wolnego w pracy, a także ryzykiem powikłań (krwawienia, hiperstymulacja jajników, infekcja).
Klinika wypłaca dawczyniom komórek zryczałtowaną kwotę rekompensaty, o której mowa w art. 12 Dyrektywy 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich. Zgodnie z wytycznymi dyrektywy rekompensata ogranicza się wyłącznie do zwrotu wydatków i zadośćuczynienia za niewygody związane z dawstwem komórek jajowych.
Klinika zapytała fiskusa, czy jako płatnik powinna obliczać, pobierać i wpłacać do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy (PIT) od rekompensaty wypłacanej dawczyniom. Sama stoi na stanowisku, że nie ma obowiązku tego robić, ponieważ rekompensata nie stanowi dochodu dawczyni – zgodnie z Dyrektywą oddawanie tkanek i komórek musi być dobrowolne i honorowe. Nadmieniła, że polska ustawa transplantacyjna nie może być stosowana do pobierania i przeszczepiania komórek rozrodczych, a nie ma innego aktu prawnego regulującego te kwestie.
Tylko do limitu diety
Fiskus nie zgodził się, że rekompensata nie może być uznana za dochód dawczyni. Jego zdaniem zwrot wydatków związanych z wizytami w klinice należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł. Przychód ten jest jednak wolny od podatku, jeżeli koszty podróży nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów podatnika (dawczyni) oraz zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodu przez Wnioskodawcę (klinikę).
