Mike i Bob Bryanowie. Stare dobre braterstwo

Starszy, o dwie minuty, jest Michael Carl. Robert Charles przyszedł na świat chwilę później, za to urósł dwa centymetry więcej. Poza tym, jak to u bliźniaków jednojajowych bywa, ich podobieństwo jest ogromne. Tenis uwypuklił jednak ważną różnicę: Mike trzymał od małego rakietę w prawej dłoni, Bob w lewej. W deblu to zaleta nie do przecenienia.

Można śmiało twierdzić, zwłaszcza na podstawie słów rodziców, że taki był zasadniczy plan: stworzyć z braci dwójkę mistrzów i ambasadorów tenisa. W deblu. – Skoro byli identycznymi bliźniakami, z tym samym DNA, tym samym trenerem w tym samym klubie, to wyzwanie musiało być właśnie takie. Nigdy nie chcieliśmy, aby rywalizowali ze sobą. Urodzili się, by grać w parze – powtarzał ojciec.

Wayne Bryant był w młodości najlepszym graczem Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara, mama bliźniaków Kathy doszła kiedyś do pozycji nr 11 w rankingu tenisistek amerykańskich. Oboje uczyli potem tenisa w Cabrillo Racquet Club w Camarillo.

Po ponad 42 latach od urodzin braci, 40 latach treningów i 22 latach kariery zawodowej należy ocenić, że rodzicielski plan został wykonany, nawet ze stachanowskim przekroczeniem norm.

Od chwili, gdy po raz pierwszy bliźniacy pojawili się w US Open (jeszcze jako amatorzy), minęło 25 lat. W 1995 roku byli tam myleni przez rywali z dzieciakami do podawania piłek i omyłkowo nie otrzymali akredytacji. Potem wspólnie zdobyli 16 tytułów wielkoszlemowych i wygrali 119 turniejów ATP Tour. Przez dziesięć sezonów kończyli rok z dumną jedynką przy nazwiskach w rankingu światowym. Otwierali listę najlepszych deblistów globu przez 438 tygodni. Są także pomysłodawcami najbardziej znanego objawu deblowego szczęścia: zderzenia klatkami piersiowymi w wyskoku.

Dom bez telewizora

Niektórzy twierdzą, że dawni mistrzowie z powodzeniem łączący singla z grą parami byli od nich lepsi, że deble takie jak John Newcombe i Tony Roche albo Peter Fleming i John McEnroe bardziej zasługiwały na uwagę.

Prawda jest jednak taka, że nikt nie osiągnął więcej niż Bob i Mike. Następni w statystykach „The Woodies", czyli Australijczycy Todd Woodbridge i Mark Woodforde, wygrali razem 61 turniejów, 11 w Wielkim Szlemie.

„The Bryans" stanęli na szczycie w 2012 i 2013 roku – wtedy wygrali jak na paradzie turniej igrzysk w Londynie, po nim zaś kolejno US Open, Australian Open, Roland Garros i Wimbledon. Złoty Szlem jak malowany. Przytłaczali wówczas przeciwników na wiele sposobów, także poziomem pozytywnej energii, uśmiechami nawet w trudnych chwilach, niemal telepatyczną komunikacją na korcie i idealnie uzupełniającymi się umiejętnościami.

Oczywiście były między nimi też różnice. Na korcie dało się zauważyć lepszy serwis i większą dynamikę bardziej atletycznego Boba. Mike, król gry przy siatce, skuteczniej odbierał podania rywali i grał woleje z pewnością, którą podziwiał nawet brat.

Podczas studiów na Uniwersytecie Stanforda byli jeszcze niezłymi singlistami, choć w turniejach indywidualnych z zasady się omijali. Rodzice już od czasów juniorskich konsekwentnie nakazywali, by mecze ze sobą na zmianę oddawali walkowerem.

Dali chłopcom rakiety, właściwie rakietki, gdy Bob i Mike mieli po dwa lata. Początek był klasyczny: uderzanie w baloniki na środku domowego salonu. Potem spokojny trening, który doprowadził do pierwszego wspólnego zwycięstwa wśród sześcioletnich rówieśników. Dwa lata później bliźniacy zapisali na kartce wielki cel: wspólne osiągnięcie nr 1 na świecie, i przyczepili kartkę magnesem na drzwiach lodówki.

– Mieli idealne warunki. Dorastali w miłości, no i tenis był źródłem utrzymania znających ten fach rodziców – mówiła Kathy Bryan, choć i ona nie mogła być pewna, że wybiją się ponad setki podobnie ambitnych młodych sportowców. Rodzice zrobili ile mogli, schowali nawet telewizor, by nie odciągał synów od tenisa. Pozwolili jednak na inną pasję, która przez lata dawała chłopakom oddech od napięć na kortach: muzykę.

Bliźniacy stworzyli nawet Bryan Brothers Band, grając w podróżach sportowych mecze i koncerty. Album „Let it Rip" też nagrali, w 2009 roku. Bob na klawiszach, Mike na perkusji i gitarze. To działało, tylko czasem w nieoczekiwany sposób. W Wimbledonie 2006 po jakimś ostrym sporze Bob zniszczył gitarę brata. Potem wygrali finał. W Stanfordzie, gdy zaczynali studia, zostali przydzieleni do różnych akademików. Nic to nie dało. Bob po prostu wziął materac ze swego pokoju i położył na podłodze u Mike'a. Bob zdobył indywidualny tytuł akademickiego mistrza kraju (NCAA) już na drugim roku studiów. Obaj mają w dorobku dwa drużynowe zwycięstwa w barwach uczelni.

Pożegnalnej trasy nie było

Przez długie lata, nawet te dorosłe, mieli wspólne konto bankowe. Nadal rozmawiają przez telefon lub wysyłają esemesy wiele razy dziennie, chociaż Bob z żoną Michelle i trojgiem dzieci mieszkają w Hallandale Beach na Florydzie, a Mike, jego żona Nadia i ich synek znaleźli dom rodzinny w Camarillo w Kalifornii. Pozostają przyjaciółmi, wciąż związani są trochę jak stare dobre małżeństwo. I są z tego dumni, chociaż, jak twierdzi Mike, wielu osobom taki silny braterski związek wydaje się anachroniczny.

Plan sportowy na 2020 rok zakładał koniec kariery, tylko nieco inny. Mieli odbyć pożegnalną trasę koncertową po kortach świata, by z fanfarami przejść na emeryturę we wrześniu po US Open.

Pandemia koronawirusa wiele zmieniła. Pięć miesięcy przerwy oznaczało pozostanie w domu zamiast sentymentalnego pożegnania kibiców w Australii, Europie i Ameryce. Zagrali jeszcze w środku lata w komercyjnych zawodach World Team Tennis, ale gdy usłyszeli, że US Open odbędzie się bez widzów w tenisowej bańce, zdecydowali się przejść na emeryturę.

– Nie graliśmy w ostatnich miesiącach po to, by zdobywać punkty i pieniądze. Bardziej chodziło nam o podziękowanie wszystkim zainteresowanym i o poczucie, po raz ostatni, atmosfery rywalizacji na kortach. W naszych umysłach US Open jest magiczny tylko wtedy, gdy są na nim tłumy. Chwaląc organizatorów, że włożywszy mnóstwo pracy, potrafili rozpocząć turniej, pokazują kibicom tenis w telewizji, dają zawodnikom okazję do rywalizacji i zarabiania, musimy także dodać: dla nas to już nie to – stwierdził Mike.

Bracia mieli myśli o odejściu już wiele lat wcześniej. Pierwsza przyszła po zwycięstwie olimpijskim w Londynie, gdy zdobyli ostatnią z brakujących wielkich nagród światowego tenisa. Mieli też przerwę w 2018 roku, gdy Bob odniósł poważną kontuzję biodra i musiał przejść operację. Mike grał parę miesięcy z nowym partnerem Jackiem Sockiem, wygrał z nim Wimbledon i US Open, więc w rodzinnych statystykach jest o te dwa Wielkie Szlemy lepszy.

Po rekonwalescencji Boba bliźniacy wrócili jednak do wspólnej gry – inaczej być nie mogło. Kontuzjowany brat jak tylko stanął na nogi, już pojawiał się z laską na treningach Mike'a i Jacka. Wygrali kolejne trzy turnieje.

Ostatni w lutym w Delray Beach na Florydzie. Finał okazał się ich ostatnim meczem w ATP Tour. To było zwycięstwo nr 1108. Też rekord. Z Florydy pojechali jeszcze na Hawaje i wygrali ostatni oficjalny mecz – w daviscupowej reprezentacji USA walczącej w rundzie kwalifikacyjnej z Uzbekistanem.

– Nie zawsze było pięknie. Przeszedłem przez rozwód, który nie był łatwy nawet dla Boba, ponieważ przeniknął do naszego tenisa. Nie grałem na swoim najlepszym poziomie przez rok lub dwa, właśnie dlatego że nie byłem szczęśliwy w życiu prywatnym. Ale przynajmniej mieliśmy siebie nawzajem – podsumował Mike.

Podczas przymusowej przerwy bliźniacy osiedlili się na chwilę przy rodzicach w Camarillo. Wtedy obaj zauważyli, że chęć rywalizacji już w nich wygasła. Zniknął napęd, który kazał przez lata wstawać z łóżka, pędzić na siłownię i bez przerwy myśleć o tenisie. Doszli wspólnie do wniosku, że dalszego ciągu nie będzie. Pięć dni przed startem US Open ogłosili światu, że to koniec.

Ciąg dalszy nastąpi, czasem także tenisowy, ale już tylko w formie pokazów albo zabawy na korcie z celem charytatywnym w tle. Nowy priorytet to rodzina.

Zostanie po Bryanach wiele, może nawet zaskakująco wiele wobec raczej umiarkowanego zainteresowania deblami we współczesnym tenisie zawodowym. Ta obojętność to trochę zaskakująca sprawa, jeśli sądzić po ciągłej popularności rekreacyjnego debla.

Dezercja gwiazd

Kilkadziesiąt lat temu gra deblowa miała znacznie większy prestiż. W czasach pionierskich zawodowy tenis nie oferował jeszcze tak wysokich nagród jak dziś, więc Jimmy Connors, Arthur Ashe, John McEnroe i inni mistrzowie grali deble, by dorobić. Podwójne zwycięstwa w Wielkich Szlemach – w singlu i deblu – odnosiły także sławne tenisistki: Billie Jean King, Chris Evert i Martina Navratilova. Martina potrafiła wygrywać potrójnie – dokładała także miksta.

Gdy singlowe premie rok po roku rosły, najlepsze i najlepsi uznali, że dodatkowy wysiłek przestaje się opłacać, i zaczęli rezygnować z debli, powodując w konsekwencji brak zainteresowania widzów, sponsorów i telewizji. Gwiazdy, nawet gdy pojawiały się wyjątkowo w deblowym meczu, często traktowały ten występ niezbyt poważnie.

Do lat 90. minionego wieku rola debli w turniejach spadała więc znacząco, słychać było nawet głosy o całkowitym skreśleniu tej formy rywalizacji z programów turniejowych, choć tradycja nakazywała zupełnie co innego.

Bracia Bryanowie pojawili się na zawodowych kortach pod koniec tego okresu, kiedy do opinii publicznej z rzadka docierały interesujące wydarzenia z turniejowego życia debli. W Ameryce pewną sławę zdobywała wówczas inna braterska para – Luke i Murphy Jensenowie zabawiający kibiców odmianą rozrywkowego tenisa, jak pisano: w stylu grunge. Aby przyciągnąć uwagę, Jensenowie potrafili wjeżdżać na korty na motocyklach lub słoniach i rzucali zabawkami w trybuny. Dawali też koncerty rockowe.

Bob i Mike wnieśli na korty ożywienie bez takich ekscentrycznych dodatków, choć z czasem zapracowali na popularność także poza tenisem, występując na scenie, prowadząc witrynę internetową i występując gościnnie w sitcomach.

Ważne jednak było przede wszystkim to, że ich energetyczny i efektowny tenis podobał się widzom. Gwiazdorstwo sióstr Williams, niekiedy łączących siły w deblu, także przywróciło nieco blasku grze parami, ale wciąż był to produkt, którym niełatwo było zainteresować świat.

Debliści i deblistki powtarzali, że problem nie jest w tym, że ich gra jest nieciekawa, tylko w tym, że nie są wystarczająco promowani, że ich marginalizacja wynika z nieuprawnionych założeń ekonomicznych i powoduje błędne koło: nie ma reklamy, nie ma zainteresowania kibiców, nie ma przychodów z debli.