Domykanie wszechświata

Wszechświat to największy obiekt, z jakim ma do czynienia nauka. Tak olbrzymi, że będąc w jego wnętrzu, nie widzimy jego granic. Tym bardziej dumnie brzmi zapewnienie P. J. E. Peeblesa, fizyka i kosmologa, ubiegłorocznego laureata Nobla, że „z dużą dozą pewności jesteśmy w stanie powiedzieć, jak wygląda Wszechświat daleko stąd i jaki był w zamierzchłej przeszłości". Peebles zamieścił te słowa w monumentalnej monografii „Stulecie kosmologii", pokazującej drogę, jaką kosmologia przeszła od roku 1918, czyli od ogłoszenia ogólnej teorii względności. Okazało się, że rozwiązania eleganckich równań Einsteina za każdym razem prowadzą do opisu jakiegoś wszechświata. W szczególnym przypadku może to być nasz Wszechświat.

Publikacja: 11.02.2022 17:00

Domykanie wszechświata

Foto: materiały prasowe

Do kosmologii, jaką mamy dziś, prowadziły zatem dwie drogi: matematyczna i obserwacyjna. Na początku kosmolodzy dysponowali bardzo ograniczonymi danymi, była to jeszcze epoka, kiedy powątpiewano, czy tzw. mgławice znajdują się w naszej Galaktyce, czy też poza nią. Wkrótce ta kwestia została rozstrzygnięta, a zaraz potem Hubble odkrył słynną ucieczkę galaktyk, co uznano za dowód na rozszerzanie się Wszechświata. Peebles pokazuje kluczowe momenty z dziejów kosmologii (np. odkrycie promieniowania reliktowego po Wielkim Wybuchu czy ciemnej materii). Autor miał ułatwioną sprawę, gdyż działając od 50 lat w tej dziedzinie, wiele zdarzeń znał z autopsji, podobnie jak kluczowych dla jej rozwoju naukowców. Książka ma charakter historyczny, ale też naukowy, wypełniona jest wzorami i odsyłaczami do prac kolegów po fachu.

Pozostało 80% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Plus Minus
Tomasz P. Terlikowski: Adwentowe zwolnienie tempa
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą