Podwójna kara za jedno przewinienie dyscyplinarne

[b]Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II GSK 801/08)[/b]. Art. 14a ust. 3 pkt 3 obowiązującej obecnie ustawy z 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie ma bowiem charakter obligatoryjny i nie przewiduje żadnych wyjątków. W efekcie dochodzi więc do podwójnego ukarania za to samo przewinienie.

Ma to zmienić uchwalona 3 kwietnia przez Sejm nowa ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

[srodtytul]Dolegliwe konsekwencje[/srodtytul]

Art. 14a ust. 3 pkt 3 mówi, że skreślenie biegłego rewidenta z listy podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych następuje w konsekwencji prawomocnego orzeczenia Krajowego Sądu Dyscyplinarnego o zawieszeniu w czynnościach zawodowych. Wystarczy więc nawet krótki okres zawieszenia, ażeby odczuć skutki.

– Są one oczywiście dolegliwe, ale nie jest to kara najwyższa i ma charakter czasowy – wyjaśnia Maciej Ostrowski, sekretarz Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. – Funkcjonuje bowiem rejestr, do którego są wpisani wszyscy biegli rewidenci, oraz lista podmiotów, na którą wpisani są biegli rewidenci wykonujący zawód. Osoba, która wskutek kary dyscyplinarnej zawieszenia na określony czas w czynnościach zawodowych została wykreślona z listy, w praktyce może po jej odbyciu wystąpić z wnioskiem o ponowny wpis na listę. Karą najwyższą jest wydalenie z samorządu. Powrót do zawodu jest możliwy po przejściu pełnej procedury określonej w ustawie.

Edward P., wpisany w 2001 r. na wspomnianą listę z tytułu zatrudnienia w spółce z o.o., został z niej wykreślony w 2007 r. uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. Poprzedziło ją prawomocne orzeczenie Krajowego Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Biegłych Rewidentów o zawieszeniu na rok w czynnościach zawodowych za uniemożliwienie kontroli we wspomnianej spółce, w której był prezesem.

Edward P. zwrócił się do ministra finansów o uchylenie tej uchwały. Kontrola miała się odbyć w czasie, gdy wskutek wypadku był na zwolnieniu lekarskim – wyjaśniał, przedkładając odpowiednie zaświadczenie.

Minister utrzymał jednak uchwałę w mocy. Prawomocne orzeczenie Krajowego Sądu Dyscyplinarnego I instancji jest wiążące dla Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. Ma ona w takiej sytuacji obowiązek skreślenia biegłego rewidenta z listy podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych – potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę Edwarda P.

[srodtytul]Nowa ustawa, inne sankcje[/srodtytul]

W skardze kasacyjnej do NSA Edward P. przekonywał, że samo stwierdzenie w decyzji ministra oraz w wyroku WSA, iż został wykreślony z powodu prawomocnego orzeczenia sądu dyscyplinarnego, nie wystarczy. Zastosowanie art. 14a nie może być automatyczne. Po to istnieją przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, żeby minister finansów i sąd skontrolowały poprawność postępowania dyscyplinarnego.[b]Ani minister finansów, ani sąd administracyjny nie jest do tego uprawniony – stwierdził NSA, oddalając skargę kasacyjną Edwarda P. [/b] Od orzeczenia Krajowego Sądu Dyscyplinarnego KIBR przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Prawidłowość postępowań dyscyplinarnych samorządu zawodowego biegłych rewidentów i ewentualny brak podstaw do ukarania może więc badać tylko sąd powszechny. Edward P. nie skorzystał z tej drogi. Podejmując decyzję o skreśleniu, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów była związana konsekwencjami postępowania dyscyplinarnego.

W nowej ustawie o biegłych rewidentach nie ma już art. 14a ani obligatoryjnego powiązania zawieszenia w czynnościach zawodowych ze skreśleniem z listy uprawnionych do badania sprawozdań finansowych. Przepisy przewidują, że w zależności od rodzaju i zakresu nieprawidłowości w działalności firmy audytorskiej nowa instytucja, jaką ma być Komisja Nadzoru Audytowego, będzie mogła zalecić ich usunięcie, zakazać działalności rewizyjnej na czas od sześciu miesięcy do trzech lat lub skreślić z listy firm audytorskich. Przewidywane są także kary pieniężne.