VAT od nabycia wierzytelności

[b]8 listopada 2010 r. miał to rozstrzygnąć w siedmioosobowym składzie Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. I FPS 4/10). Postanowił jednak zawiesić postępowanie.[/b]

Spór z fiskusem, który trafił aż do siedmioosobowego składu NSA, zaczął się od kontroli w spółce, która nabywała wierzytelności w drodze umów cesji. Traktowała te transakcje jako zwolnione z VAT.

Urząd miał jednak inne zdanie i te cesje opodatkował. Argumentował, że spółka, nabywając wierzytelność w celu windykacji, świadczy usługę polegającą na uwolnieniu sprzedawcy od czynności związanych ze ściąganiem długu oraz od ryzyka jego nieściągnięcia. Tymczasem zwolnione z VAT są usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem jednak ściągania długów oraz faktoringu. Dlatego wykonywana przez spółkę usługa jest opodatkowana.

Zdaniem fiskusa podstawą opodatkowania jest różnica między wartością nominalną wierzytelności a ceną zapłaconą przez cesjonariusza.

W konsekwencji urząd wydał decyzję i określił spółce należny podatek.

Firma nie pogodziła się z rozstrzygnięciem fiskusa i sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Ten potwierdził jednak, że nabycie wierzytelności w celu wykorzystania jej do operacji prawno-gospodarczych jest usługą.

NSA, który rozpatrywał kasację spółki, nie był tego jednak taki pewien. Uznał, że kwestia opodatkowania cesji wierzytelności budzi wątpliwości, które trzeba rozstrzygnąć w składzie siedmiu sędziów. Jest to tym bardziej potrzebne, że występują rozbieżności w orzecznictwie.

Tak np. korzystne dla podatników stanowisko zajął[b] NSA w wyroku z 12 stycznia 2010 r. (sygn. I FSK 1627/ 08)[/b]. Wiele takich też orzeczeń wydały wojewódzkie sądy administracyjne. Wynika z nich, że zakupu wierzytelności, a następnie podjęcia działań w celu jej egzekucji nie można zaklasyfikować jako usługi ściągania długów. Nabywca należności wchodzi w miejsce dotychczasowego wierzyciela. Będzie ją więc ściągał dla siebie, a nie innego podmiotu.

Z kolei w [b]wyroku z 16 lutego 2010 r. (sygn. I FSK 2104/ 08)[/b] NSA uznał, że w każdej sytuacji, gdy celem działania usługodawcy jest przejęcie wierzytelności innego podmiotu, aby ją wyegzekwować, usługę należy opodatkować 22 proc. VAT.

Poszerzony skład sędziowski nie rozwiał jednak tych wątpliwości.

– Musimy zaczekać, aż zasady rozliczenia umowy cesji wierzytelności określi Trybunał Sprawiedliwości UE – powiedział sędzia Adam Bącal. – Trafiło do niego pytanie prejudycjalne skierowane przez [b]Bundesfinanzhof w sprawie przeciwko GFKL Financial Services AG (sygn. C93/10)[/b].