Trzecie mieszkanie nie musi być obowiązkowo wybrane

Rada miasta ustaliła zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Uchwała przewidywała m.in., że lokale będą przeznaczone dla mieszkańców o niskich dochodach, którzy nie posiadają innego lokalu. A dochód rodziny ubiegającej się o lokal powinien gwarantować możliwość płacenia czynszu.

Dodatkowo rada uchwaliła, że ubiegający się o najem mogą jedynie trzykrotnie odmówić przyjęcia lokalu, ale będzie to traktowane jako z rezygnacja z ubiegania się o mieszkanie z gminnego zasobu mieszkalnego i spowoduje skreślenie z listy osób oczekujących na takie mieszkanie.

Uchwałę zakwestionował prokurator rejonowy i wniósł skargę do sądu. Skrytykował zapisy, że miasto będzie wynajmować mieszkania jedynie osobom, które nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu. Zakwestionował wprowadzenie w uchwale nowej kategorii prawnej, czyli zdolności czynszowej osób ubiegających się o mieszkanie, a także - zapis mówiący o tym, że jeśli osoba oczekująca na mieszkanie trzy razy odmówi zawarcia umowy najmu to będzie to równoznaczne z tym, że rezygnuje z dalszego ubiegania się o mieszkanie z gminnego zasobu mieszkaniowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. w wyroku z 2 czerwca 2011 r. (sygnatura akt: II SA/Go 239/11) uznał, że skarga jest zasadna.

Zgodnie ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy – przypomniał sąd w uzasadnieniu wyroku.

Mieszkańcem gminy jest każda osoba fizyczna mająca adres na terenie tej gminy. A zatem prawo do ubiegania się mieszkanie z gminnego zasobu ma każdy mieszkaniec gminy nie mający zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i mający niskie dochody. Ustawa nie wprowadza innych ograniczeń wyłączających możliwość zawarcia umowy najmu lokalu z gminnego zasobu mieszkaniowego - zwrócił uwagę WSA.

Natomiast wprowadzenie nowej kategorii prawnej w postaci – najogólniej rzecz ujmując – zdolności czynszowej osób (rodzin) ubiegających się o najem powoduje, że z prawa uzyskania najmu lokali gminnych będą mogły skorzystać osoby nienajuboższe, kosztem osób o najniższym dochodzie w rodzinie, z natury rzeczy nieposiadających zdolności zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Sąd uznał, że przewidziane w uchwale skreślenie z listy osób oczekujących na mieszkanie z gminnego zasobu mieszkaniowego na skutek trzykrotnej odmowy zawarcia umowy najmu jest niczym nieuzasadnionym pozbawieniem prawa do uzyskania lokalu najbardziej odpowiedniego. Zapis taki faktycznie wymusi na uprawnionym przyjęcie trzeciego spośród zaproponowanych przez gminę lokali.

Takiego władztwa nad obywatelem nie przyznaje gminie żaden z obowiązujących przepisów, w szczególności ustawy o ochronie praw lokatorów - stwierdził sąd.

Podstawa prawna:

- ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.)