ETS: powództwo poszkodowanych w internecie - w kraju zamieszkania

Tak orzekł 25 października 2011 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej  (sygnatury akt C-509/09 i C-161/10).

Trybunał rozpatrywał dwie sprawy: pana X z Niemiec oraz francuskiego aktora Oliviera Martineza.

Pan X został skazany przez sąd niemiecki na karę dożywotniego pozbawienia wolności za zabójstwo znanego aktora. Austriacki  portal internetowy www.rainbow.at opublikował informacje o zaskarżeniu przez pana X  tego wyroku podając jego pełne nazwisko. Potem właściciel witryny usunął tę informację, ale mimo to pan X wytoczył mu proces przed sądami niemieckimi. Wydawca portalu zakwestionował jurysdykcję międzynarodową niemieckich sądów dla rozpoznania tego sporu. Uznał, że może być pozwany jedynie przed sądami austriackimi.

Z kolei w sprawie Oliviera Martineza chodziło o publikację na stronie internetowej brytyjskiego dziennika Sunday Mirror pt. „Kylie Minogue jest znów z Olivierem Martinezem”. Martinez i jego ojciec wystąpili we Francji przeciwko wydawcy tej gazety o naruszenie ich prawa do poszanowania życia prywatnego oraz prawa Martineza do ochrony swego wizerunku. Wydawca Sunday Mirror stał na stanowisku, że brakuje dostatecznego powiązania między publikacją w brytyjskim dzienniku a szkodą, która miała zostać wyrządzona na terytorium francuskim. W jego opinii jedynie takie powiązanie uzasadniałoby przyznanie sądom francuskim jurysdykcji dla rozpoznania wydarzeń powodujących powstanie szkody lub krzywdy, związanych ze sporną publikacją w sieci.

Unijne rozporządzenie z 2000 r. przewiduje, że mieszkańcy UE zasadniczo są pozywani przed sądy państwa członkowskiego, w którym mieszkają, ale nie jest wykluczone także złożenie pozwu w miejscu, gdzie nastąpiła szkoda.

O sprecyzowanie, w jakim zakresie przepisy te dotyczą naruszenia dóbr za pośrednictwem internetu, które jest coraz powszechniejszym zjawiskiem, wystąpiły do unijnego Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu (ETS) sądy w Niemczech i Francji.

ETS orzekł, że "opublikowanie treści w witrynie internetowej różni się od rozpowszechniania na określonym terytorium środka przekazu takiego jak druk, ponieważ treści te mogą być przeglądane w tym samym momencie przez nieograniczoną liczbę internautów na całym świecie". Wobec tego lepiej, by krzywda ta została oceniona przez "sąd państwa, w którym poszkodowany ma centrum swoich interesów życiowych", czyli w miejscu jego zamieszkania. Ten właśnie sąd ma kompetencje w zakresie "całości doznanych krzywd i poniesionych szkód na obszarze całej UE".

Poszkodowany może także wytoczyć powództwo przed sądem każdego państwa członkowskiego, na terytorium którego krzywdząca go treść jest lub była dostępna w internecie. W takim przypadku przedmiotem procesu będzie jednak jedynie krzywda doznana na terytorium tego państwa, nie zaś całość krzywd.

Możliwe jest wreszcie dochodzenie odpowiedzialności za całość krzywd w państwie, gdzie nadawca treści ma swoją siedzibę.

Trybunał zastrzegł przy tym, że kara wymierzana nadawcy internetowemu w kraju osoby poszkodowanej nie może być surowsza niż przewidują to przepisy w państwie, gdzie ma on swoją siedzibę.

Zobacz wyrok ETS w tej sprawie