Pakiety medyczne – chaos trwa

Orzeczenie z 20 sierpnia 2008 r. (sygn. III SA/Wa 625/08) pokazuje, że w sporze o opodatkowanie pakietów medycznych pracownicy i ich pracodawcy nie są na straconej pozycji

. To jednak nie koniec problemu.

– Należy się spodziewać, że od tego wyroku Izba Skarbowa w Warszawie złoży kasację. Na ostateczne rozstrzygnięcie będziemy więc musieli poczekać co najmniej rok. Takie terminy są wyznaczane w NSA – mówi Dominika Dragan-Berestecka, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy.

Dziś znaczna część firm odprowadza zaliczki na podatek od pakietów medycznych, ale przed trzema laty nie robił tego prawie nikt. Organy podatkowe zgodnie twierdziły bowiem, że nie ma takiego obowiązku. Później fiskus niespodziewanie zmienił podejście. Pojawia się więc pytanie: kto będzie odpowiadał, jeśli urząd skarbowy stwierdzi, że zaliczki na podatek nie wpłynęły na jego konto, a powinny?

– Gdy chodzi o zaliczki, które się należą za 2006 r. i wcześniejsze, urząd może się domagać zapłaty podatku zarówno od pracodawcy, jak i pracownika. W praktyce w pierwszej kolejności próbuje ściągnąć podatek od płatnika, bo jest to prostsze i bardziej efektywne – mówi Damian Kubiś, doradca podatkowy w kancelarii TPA Horwath.

Tłumaczy, że w ten sposób dzięki jednej kontroli można wydać decyzję obejmującą wszystkie zatrudnione osoby. Poza tym bez sprawdzenia rozliczeń pracodawcy nie można stwierdzić, czy pracownik miał pakiet medyczny. Z jego zeznania to nie wynika. Gdy zaliczki należą się za okres po 31 grudnia 2006 r., pracownicy mogą być już zupełnie spokojni. Od 1 stycznia 2007 r. weszła bowiem zmiana ordynacji podatkowej, która całą odpowiedzialność przeniosła na płatnika. Ściągnięcie podatku od płatnika nie oznacza jednak, że pracownik uniknie zapłaty. Pracodawca ma bowiem prawo domagać się zwrotu. To proste, jeśli dana osoba wciąż jest pracownikiem. Jeśli rozstała się już z firmą, wymaga to więcej wysiłku. To nie koniec komplikacji.

Damian Kubiś zwraca uwagę, że wiele firm uzyskało interpretację, według której pakiety medyczne nie są opodatkowane i nie trzeba od nich pobierać zaliczek. Podkreśla, że te interpretacje chronią tylko podmiot, który wystąpił z pytaniem, czyli pracodawcę, ale już nie pracowników. Może się więc zdarzyć, że podatek od pakietów medycznych sprzed 1 stycznia 2007 r. urzędy będą ściągać od pracowników.

– Zmiana stanowiska fiskusa, która nastąpiła mniej więcej dwa lata temu, spowodowała ogromny chaos. Znaczna część firm dostosowała się do nowych wytycznych i odprowadza zaliczki na podatek od zakupionych pakietów medycznych. Najprawdopodobniej jeden wyrok tego nie zmieni. To dlatego, że to zakłady pracy jako płatnicy odpowiadają za niewpłacony do urzędu podatek – podkreśla Dominika Dragan-Berestecka.

Jej zdaniem dopiero jeśli inne orzeczenia sądów (w tym ostateczne rozstrzygnięcie NSA) potwierdzą korzystną dla podatników wykładnię, firmy przestaną naliczać podatek od pakietów medycznych. To oznacza problemy dla pracowników, bo sami będą musieli walczyć o niesłusznie pobrany w poprzednich latach podatek. Pierwszym krokiem będzie uzyskanie od pracodawcy informacji, na jaką wartość został wyceniony udostępniony im abonament. Następny krok to złożenie korekty zeznania wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. Najprawdopodobniej nie obędzie się przy tym bez dowodów wystawionych przez płatnika, że faktycznie pracownikowi przysługiwał dostęp do opieki medycznej oraz że pracodawca odprowadzał od jego wartości podatek. Takie informacje nie wynikają bowiem ze składanej przez pracodawcę po zakończeniu roku deklaracji.

– Osoba, która chciałaby dziś wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, musi zdawać sobie sprawę, że urząd z własnej woli raczej nie odda podatku zapłaconego od pakietów medycznych. Prawdopodobnie konieczna będzie walka przed sądem. Praktyka pokazuje, że jeden wyrok WSA nie zmienia podejścia organów podatkowych. Tu zresztą mają one dodatkowy argument w postaci orzeczenia niekorzystnego dla podatników. Warto więc się zastanowić, czy jest sens wdawać się w długotrwały spór dotyczący zwykle stosunkowo niewielkich kwot – radzi Damian Kubiś.

Dodaje jednak, że z drugiej strony, dzięki takim walczącym o swoje prawa osobom mogą zyskać wszyscy podatnicy w podobnej sytuacji. Jeśli bowiem wykształci się jednolita, korzystna dla podatników linia orzecznicza, to organy podatkowe nie powinny już jej ignorować.