Agencji nie można zmusić do sprzedaży

Pominięty przy sprzedaży gruntu dzierżawca nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa nie może domagać się od niej unieważnienia transakcji

Publikacja: 14.10.2008 07:56

Agencji nie można zmusić do sprzedaży

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Dobrzyński

[b]Potwierdził to Sąd Najwyższy w podjętej uchwale (sygn. III CZP 95/08)[/b].

Osoby, którym przysługuje pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości z Zasobu, zostały wskazane w art. 29 ust. 1 ustawy z 1991 r. [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=248488]o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa[/link]. Wśród nich wymienia się w pkt 3 dzierżawcę zbywanej nieruchomości, jeśli dzierżawił ją co najmniej trzy lata.

W art. 29 ust. 1c ustawy zapisano, że Agencja Własności Rolnej musi na piśmie zawiadomić osoby, którym pierwszeństwo przysługuje, o przeznaczeniu nieruchomości do sprzedaży, o cenie i o terminie złożenia wniosku o nabycie na warunkach wskazanych w tym zawiadomieniu. W myśl art. 29 ust. 1d osoby te korzystają z pierwszeństwa, jeśli złożą oświadczenie, że godzą się na nabycie po cenie określonej w zawiadomieniu. Takie oświadczenie po otrzymaniu w styczniu 2004 r. zawiadomienia o sprzedaży złożyła spółka z o.o. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Meatex, dzierżawca działki o pow. ponad 153 ha. Jej cena wskazana w zawiadomieniu wynosić miała 550 tys. zł. Spółka w marcu 2004 r. złożyła wniosek o rozłożenie zapłaty na 14 rocznych rat.

Umowa dzierżawy była zawarta na dziesięć lat – do 15 kwietnia 2004 r. Pod koniec tego miesiąca Agencja wezwała spółkę do podpisania aneksu do umowy z 1994 r. w celu jej przedłużenia. Uzależniła to od uaktualnienia zabezpieczenia czynszu dzierżawnego i uregulowania zaległości. Spółka nie spełniła tych warunków. Mimo że dzierżawa wygasła, spółka odmawiała wydania nieruchomości i deklarowała, że chce ją kupić. Agencja zaś trzykrotnie przesłała jej zawiadomienia o sprzedaży, podając kolejno uaktualniane ceny: 800 tys. zł, 1 mln 260 tys. zł 1 mln 350 tys. zł. Transakcja jednak nie doszła do skutku.

W listopadzie 2005 r. Agencja uzyskała wyrok nakazujący spółce wydanie nieruchomości, a w czerwcu 2007 r. komornik ją odebrał. Spółka wystąpiła do sądu, powołując się na swoje prawo pierwszeństwa wynikające z ustawy z 1991 r., by zobowiązał Agencję do złożenia oświadczenia o sprzedaży na jej rzecz wskazanej nieruchomości za pierwotną cenę 550 tys. zł.

Wyrok uwzględniający takie żądanie zastępuje oświadczenie woli (art. 64 k.c.). Sąd I instancji żądanie spółki oddalił. Uznał bowiem, że pierwszeństwo przewidziane w art. 29 ustawy z 1991 r. nie rodzi roszczenia o zawarcie umowy. Zaznaczył przede wszystkim, że nie jest to prawo pierwokupu, które powoduje, że rzecz nie może być sprzedana osobie trzeciej, jeśli uprawniony chce z niego skorzystać. Powołał się na orzeczenia SN, przede wszystkim na uchwałę z 21 grudnia 2006 r. [b](sygn. III CZP 121/06[/b]). SN stwierdził w niej, że [b]dzierżawca, któremu przysługiwało prawo pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości, pominięty przez Agencję przy sprzedaży, nie może domagać się stwierdzenia nieważności umowy sprzedaży na rzecz innego nabywcy[/b].

Sąd II instancji, do którego wpłynęła apelacja spółki, nie był pewny słuszności kwestionowanego werdyktu. Dlatego skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego. Odpowiedź na nie zawarta w uchwale z 7 października 2008 r. oznacza, że werdykt był prawidłowy. SN stwierdził w uchwale, że [b]dzierżawcy, który otrzymał przewidziane w art. 29 ust. 1c ustawy z 1991 r. zawiadomienie i złożył przewidziane w art. 29 ust. 1d oświadczenie wyrażające zgodę na nabycie, roszczenie o zawarcie umowy nie przysługuje[/b].

[b]Potwierdził to Sąd Najwyższy w podjętej uchwale (sygn. III CZP 95/08)[/b].

Osoby, którym przysługuje pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości z Zasobu, zostały wskazane w art. 29 ust. 1 ustawy z 1991 r. [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=248488]o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa[/link]. Wśród nich wymienia się w pkt 3 dzierżawcę zbywanej nieruchomości, jeśli dzierżawił ją co najmniej trzy lata.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem