Faktura od nieistniejącego kontrahenta

Faktura wystawiona przez fikcyjnego kontrahenta nie jest podstawą do odliczenia VAT, ponieważ treść wystawianych faktur musi potwierdzać rzeczywistą transakcję

Aktualizacja: 06.04.2009 08:07 Publikacja: 06.04.2009 07:00

Faktura od nieistniejącego kontrahenta

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek Dominik Pisarek

Red

Tak orzekł [b]WSA w Krakowie 5 marca 2009 r. (I SA/Kr 975/ 08, I SA/Kr 999/08)[/b].

Organ podatkowy pociągnął do odpowiedzialności za zaległości podatkowe wspólników zlikwidowanej spółki cywilnej na podstawie art. 115 § 1 ordynacji podatkowej. Zaległości wynikały z tego, że zakwestionował prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez fikcyjne firmy. Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tych faktur, co wynikało z § 14 ust. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.

Sąd uznał, że stanowisko organów podatkowych jest prawidłowe. Wskazał, że [b]nieistniejąca firma nie może być stroną transakcji[/b]. Faktura jest jedynie formalną podstawą do odliczenia VAT. W rzeczywistości prawo do odliczenia powstaje w związku z zaistnieniem zdarzenia gospodarczego opodatkowanego VAT, które faktura tylko dokumentuje. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy podatnik nie wiedział lub nie mógł wiedzieć, że dana transakcja będzie wykorzystana do celów oszustwa. Wówczas przysługuje mu prawo do odliczenia VAT. W tej sprawie tak nie było.

Sąd przypomniał też o obowiązku zachowywania należytej staranności w działalności gospodarczej, ponieważ niekorzystne konsekwencje uchybienia jej zasadom obciążać będą podatnika.

[ramka] [b]Komentuje Aleksandra Bembnista, konsultantka w Zespole Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte (biuro w Gdańsku)[/b]

Jeśli chodzi o problem prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez podmiot nieuprawniony, mogą być dwie odmienne sytuacje. Możemy mieć do czynienia z fakturami odzwierciedlającymi rzeczywiste transakcje, których wystawca nie dopełnił jednak z jakichś względów obowiązków rejestracyjnych. W takim wypadku, ponieważ status podatnika VAT nabywa się już w momencie wykonania czynności opodatkowanych, a rejestracja jest jedynie formalnym jego potwierdzeniem, kontrahentowi, który otrzymał takie faktury, przysługuje prawo do odliczenia wynikającego z nich VAT (tak [b]wyroki: WSA w Olsztynie z 30 grudnia 2008 r., I SA/Ol 473/08; WSA w Szczecinie z 16 grudnia 2008 r., I SA/Sz 486/08; WSA w Gdańsku z 20 listopada 2008 r., I SA/Gd 529/08)[/b].

Inaczej będzie w sytuacji, gdy wystawca faktur faktycznie nie istnieje, a więc dokumentują one transakcje, których nigdy nie było. Zostały wystawione w celu osiągnięcia korzyści podatkowej w postaci odliczenia wykazanego w nich VAT. Wówczas prawo do odliczenia nie przysługuje. Jak stwierdził[b] WSA w Warszawie w wyroku z 9 października 2008 r. (III SA/Wa 1768/07)[/b], konieczne jest, aby wystawiane dokumenty (faktury), będące podstawą do odliczeń, oddawały przebieg rzeczywistych transakcji handlowych. Muszą zatem odnosić się do rzeczywistych zdarzeń gospodarczych i być jedynie ich formalnym odzwierciedleniem. Dlatego komentowany wyrok należy ocenić pozytywnie.[/ramka]

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

Tak orzekł [b]WSA w Krakowie 5 marca 2009 r. (I SA/Kr 975/ 08, I SA/Kr 999/08)[/b].

Organ podatkowy pociągnął do odpowiedzialności za zaległości podatkowe wspólników zlikwidowanej spółki cywilnej na podstawie art. 115 § 1 ordynacji podatkowej. Zaległości wynikały z tego, że zakwestionował prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez fikcyjne firmy. Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tych faktur, co wynikało z § 14 ust. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.

Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr