Zobowiązanie się nie przedawnia, jeśli w ogóle nie powstało

Spółka może skorygować deklarację za rok, w którym nie wykazała zobowiązania podatkowego. Nawet jeśli minął już termin przedawnienia

Aktualizacja: 07.09.2009 07:46 Publikacja: 07.09.2009 07:25

Zobowiązanie się nie przedawnia, jeśli w ogóle nie powstało

Foto: Fotorzepa, Piotr Wittman Piotr Wittman

Red

To wnioski z [b]wyroku WSA w Kielcach 30 lipca 2009 r. (I SA/KE 177/09)[/b].

Organy podatkowe zakwestionowały prawo spółki do zrobienia w lutym 2008 r. korekty deklaracji za 2001 r. 31 grudnia 2007 r. przedawniło się bowiem zobowiązanie podatkowe za ten rok. W nieuwzględnionej korekcie deklaracji CIT-8 spółka wykazała, podobnie jak w zeznaniu wstępnym, zobowiązanie w wysokości 0 zł, z tym że w związku z wykazaniem niższego podatku wykazała odliczenie od niego niższej kwoty z tytułu podatku od otrzymanych dywidend. W konsekwencji fiskus nie uwzględnił przy ustalaniu wysokości nadpłaty za 2002 r. wyższej kwoty odliczeń z tytułu podatku uiszczonego od otrzymanych dywidend wykazanej w korekcie deklaracji za ten rok.

Istota sporu sprowadzała się do oceny stanowiska organów, które przyjęły, że z uwagi na upływ terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za 2001 r. złożona przez spółkę korekta deklaracji jest bezskuteczna. W skardze na decyzję spółka podkreśliła, że w odniesieniu do 2001 r. zobowiązanie podatkowe nie powstało, gdyż wyniosło ono 0 zł. Nie mogło zatem się przedawnić. Spółka wyjaśniła, że nie zmierzała do zmodyfikowania zobowiązania podatkowego za 2001 r. (wynosiło ono 0 zł zarówno przed, jak i po korekcie), a tym samym była uprawniona do złożenia korekty poprzez zmianę kwoty odliczenia od podatku.

Kielecki WSA uchylił decyzje organów podatkowych. W ocenie sądu z treści przepisów nie wynika jednoznacznie, do kiedy istnieje prawo do skorygowania deklaracji. W szczególności z przepisów nie wynika, aby tę granicę wyznaczył sam upływ pięcioletniego terminu określonego w art. 70 ordynacji podatkowej. Skoro w art. 70 § 1 ordynacji jest mowa o zobowiązaniu podatkowym, należy stwierdzić, że przedawnienie jest możliwe w stosunku do istniejącego zobowiązania. Podatek do zapłaty za 2001 r. nie został wykazany, tak więc zobowiązanie podatkowe nie powstało. Nie mogło więc wygasnąć przez przedawnienie.

Zdaniem sądu nie można mówić o bezskuteczności korekty z uwagi na upływ terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, jeżeli jej celem nie jest jego zmodyfikowanie.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Wojciech Matuszczak, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro we Wrocławiu)[/b]

Prawo do złożenia korekty deklaracji określone zostało w art. 81 ordynacji podatkowej. Korekta ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim sporządzeniu deklaracji, a dotyczyć może ona wszystkich zamieszczonych w niej wpisów. Przy czym należy podkreślić, że nie ma przepisu ograniczającego to prawo w czasie, zwłaszcza nie jest ograniczone terminem przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Przypomnijmy, że zobowiązanie podatkowe to obowiązek skonkretyzowany co do osoby podatnika, wysokości świadczenia i terminu zapłaty. Tak rozumiane zobowiązanie podatkowe nie powstaje w sytuacji, gdy wysokość podstawy opodatkowania nie przekracza kwoty wolnej od podatku, także w wypadku zastosowania ulg, wyłączeń lub zwolnień, czy poniesienia w danym roku straty. Zatem słusznie sąd stwierdził, że w rozpatrywanym stanie faktycznym zobowiązanie podatkowe w CIT nie powstało, gdyż w deklaracji rocznej podatnik wykazał 0 zł do zapłaty. Dlatego zobowiązanie to nie mogło wygasnąć przez przedawnienie, a korekta nie mogła być uznana za bezskuteczną.

Można natomiast uznać, że w wypadku istniejącego zobowiązania podatkowego prawo do korekty nie jest ograniczone terminem jego przedawnienia. Podatnik po upływie terminu przedawnienia może skorygować deklarację (poprawić zamieszczone w niej wpisy) i wykazać inną wysokość zobowiązania. Jednak tak skorygowana deklaracja, po upływie terminu przedawnienia, nie jest podstawą do żądania zwrotu podatku (w razie wykazania w niej nadpłaty) ani do żądania przez urząd zapłaty zaległości wraz z odsetkami za zwłokę. Przedawnienie oznacza bowiem, że po upływie jego terminu wierzyciel nie może skutecznie domagać się od dłużnika zachowania wynikającego z treści zobowiązania między dłużnikiem a wierzycielem.

Natomiast nie ma przeciwwskazań, aby nawet po upływie terminu przedawnienia skorygować deklarację i wykazać w niej stratę. W takiej sytuacji nie można żądać zwrotu nadpłaty podatku – bowiem zobowiązanie wygasło – ale wykazaną stratę można rozliczyć w kolejnych latach.[/ramka]