Orzeczenie sądu może zastąpić umowę między stronami

Właśnie uprawomocnił się pierwszy w Polsce wyrok sądu powszechnego zastępujący w całości umowę w sprawie zamówienia publicznego. Jest to [b]wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 16 lipca 2009 r. (XVI GC 682/08). [/b]

[srodtytul]Zamawiający nie chce zawrzeć kotraktu[/srodtytul]

Wykonawca złożył ofertę na dostawę ubiorów służbowych dla pracowników zamawiającego. Oferta, opiewająca na blisko 33 mln zł, w kwietniu 2008 r. została uznana za najkorzystniejszą. Wykonawca zwracał się wielokrotnie do zamawiającego z wnioskiem o wyznaczenie terminu zawarcia umowy. Bezskutecznie.

We wrześniu 2008 r. wniósł protest, a następnie odwołanie na zaniechanie czynności wyznaczenia terminu zawarcia umowy. Odwołanie zostało oddalone, gdyż Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że nie może nakazać zawarcia umowy (art. 191 ust. 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DF3D317D7014422912181AFBF405516B?id=247401]prawa zamówień publicznych[/link]).

Jednakże w uzasadnieniu Izba wskazała, że wykonawcy przysługuje roszczenie cywilne o zawarcie umowy na podstawie przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8F50CB9D04ADE3F1084BE27CFE4E7C16?id=70928]kodeksu cywilnego[/link].

[srodtytul]Pozew o zobowiązanie[/srodtytul]

Wykonawca w grudniu 2008 r. wniósł do SO w Warszawie pozew o zobowiązanie zamawiającego do złożenia oświadczenia woli w trybie art. 64 k.c. Żądanie pozwu zostało sformułowane poprzez przepisanie treści wzoru umowy ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia (siwz), uzupełnionego o elementy oferty powoda.

Sąd wydał wyrok uwzględniający powództwo wykonawcy. W sentencji zobowiązał pozwanego do złożenia powodowi oświadczenia woli o zawarciu umowy na warunkach określonych w siwz i ofercie powodów, podając nazwę postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Wskazał przy tym cenę i termin wykonania zamówienia.

[srodtytul]Zgodnie z kodeksem cywilnym[/srodtytul]

Sąd w Warszawie wyrokiem tym potwierdził powtarzaną od dawna przez doktrynę prawa zamówień publicznych tezę, że [b]można dochodzić zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, gdy wykonawca lub zamawiający uchyla się od jej zawarcia[/b].

Skład orzekający nie miał wątpliwości, że poprzez odesłanie z art. 139 pzp do umów w sprawach zamówień publicznych znajdą zastosowanie przepisy art. 64, 70[sup]2[/sup] i 70[sup]3[/sup] k.c.

Na podstawie art. 70[sup]2[/sup] § 3 w zw. z art. 70[sup]3[/sup] § 3 k.c., jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, zarówno organizator przetargu, jak i jego uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zawarcia umowy. Szczególnym wymaganiem w stosunku do umów zawieranych w trybie zamówień publicznych jest forma pisemna (art. 139 pzp).

Sąd ocenił, że powód spełnił wszystkie wymagania konieczne do zawarcia umowy o udzielenie zamówienia publicznego, tj. oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, przez cały okres związania ofertą zapewniono ważność wadium, a także przedłożono dokumenty wymagane do zawarcia umowy (w szczególności zabezpieczenie należytego wykonania umowy).

[srodtytul]Termin związania ofertą[/srodtytul]

Sąd stwierdził, że zamawiający był zobowiązany do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego w terminie określonym w art. 94 pzp, a więc nie później niż przed upływem terminu związania ofertą. Ponieważ zaś wykonawca samodzielnie przedłużał termin związania ofertą, w dniu wniesienia pozwu termin ten jeszcze nie upłynął.

W trakcie procesu zamawiający kwestionował możliwość samodzielnego przedłużania terminu związania ofertą przez wykonawcę w stanie prawnym przed nowelizacją pzp, która weszła w życie 24 października 2008 r. Jednakże sąd ocenił, że wykonawca miał prawo przedłużyć termin z własnej inicjatywy, gdyż art. 85 ust. 2 pzp przed nowelizacją był adresowany wyłącznie do zamawiających. Dlatego w świetle art. 58 k.c. czynność przedłużenia terminu związania ofertą i ważności wadium przez wykonawcę była dopuszczalna.

[b]Wyrok sądu uwzględniający w całości powództwo o złożenie oświadczenia woli (art. 64 k.c.) zastępuje umowę. [/b]