Pałac nie podpadał pod dekret o reformie rolnej

Zespół pałacowo-parkowy należący w przeszłości do rodziny Tarnowskich nie mógł być przejęty na podstawie dekretu o reformie rolnej

Aktualizacja: 10.03.2011 04:00 Publikacja: 10.03.2011 03:55

Pałac nie podpadał pod dekret o reformie rolnej

Foto: www.sxc.hu

Naczelny Sąd Administracyjny (I OSK 659/10)

uznał za niedopuszczalną rozszerzającą wykładnię dekretu o reformie rolnej.

– Przepisy dekretu należy interpretować w ścisłym związku z kryteriami demokratycznego państwa prawa – powiedział sędzia Leszek Leszczyński, uzasadniając wyrok oddalający skargi kasacyjne gminy Końskie i starosty koneckiego oraz Koneckiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

Był to jeden z pierwszych wyroków NSA po uchwale z 10 stycznia 2011 r., w której NSA ustalił, że w sprawach o zwrot nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej, obowiązuje droga administracyjna.

Stanowisko NSA powinni uwzględnić wojewodowie i minister rolnictwa, którzy wielokrotnie do tej pory uznawali, że dworki i pałace podpadały pod dekret o reformie rolnej.

Pałac nie do zwrotu

W 1997 r. wojewoda świętokrzyski i dwa lata później minister rolnictwa stwierdzili, że pod dekret podpada również zespół pałacowo-parkowy w Końskich. W 2001 r. NSA uwzględnił skargę Juliusza, Aleksandra i Marka Tarnowskich i uchylił obie decyzje. Rozpatrując ponownie sprawę, wojewoda umorzył w 2006 r. postępowanie, gdyż uznał, że powinien ją rozpatrzyć sąd cywilny. Decyzja o umorzeniu została wprawdzie uchylona, ale w 2009 r. wojewoda ponownie orzekł, że zespół pałacowo-parkowy w Końskich podpada pod dekret o reformie rolnej. Nie mógł bowiem funkcjonować w oderwaniu od reszty dóbr ziemskich. Minister rolnictwa dodał, że nieruchomością ziemską nie musi być tylko nieruchomość rolna, lecz również ta, na której znajdują się zabudowania dworskie oraz park.

Prawomocne wyroki

Wymogi art. 2 ust. 1 lit. e dekretu mogą spełniać tylko grunty rolne – mówi adwokat Piotr Boroń, reprezentujący Tarnowskich. – Pałac i park w Końskich na pewno nie, gdyż m.in. były włączone do gminy miejskiej.

Uchylając decyzje wojewody i ministra, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przypomniał, że zgodnie z uchwałą NSA z 2006 r. na cele reformy rolnej mogła być przejęta tylko nieruchomość ziemska o charakterze rolniczym, spełniająca normy obszarowe, przeznaczona na cele wymienione w dekrecie.

Nie został wykazany związek funkcjonalny pomiędzy zespołem pałacowo-parkowym, pełniącym funkcję mieszkaniową, a pozostałą gospodarczą częścią nieruchomości

– stwierdził z kolei NSA, oddalając skargi kasacyjne. Oznacza to, że wyrok WSA stał się prawomocny, a wojewoda musi ponownie rozpatrzyć wniosek Tarnowskich.  Tymczasem w październiku 2010 r. uprawomocnił się wyrok SO w Kielcach z 2006 r., wydany w wyniku odesłania wtedy Tarnowskich na drogę postępowania cywilnego. W wyniku uzgodnienia treści księgi wieczystej Tarnowscy zostali wpisani do KW jako właściciele liczącego 24 ha zespołu pałacowo-parkowego w Końskich.

 

Opinia:

Józef Forystek, adwokat z Kancelarii Forystek i Partnerzy

Wyrok NSA nawiązuje do uchwał NSA z 2006 r. i 2011 r., że na cele reformy rolnej mogły być przejmowane tylko nieruchomości o charakterze rolniczym. Zespoły dworsko-parkowe pod to kryterium nie podpadały. Mimo to odmawiano ich zwrotu, dowodząc ich funkcjonalnych związków z majątkiem rolnym. NSA uznał za niedopuszczalną rozszerzającą wykładnię dekretu. Jednoznacznie też stwierdził, że obecnie przepisów nacjonalizacyjnych nie wolno interpretować literalnie, przez pryzmat ideologii PRL. Należy odwoływać się do zasad uniwersalnych, stosowanych we wszystkich demokratycznych państwach prawa. A ponieważ po ostatnich zawirowaniach prawnych za zasadniczą drogę do odzyskania nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej została uznana ostatecznie droga administracyjna, trudno przecenić znaczenie tego wyroku.

Czytaj także:

Więcej w serwisie:

Wywłaszczenie i zwrot

 

Naczelny Sąd Administracyjny (I OSK 659/10)

uznał za niedopuszczalną rozszerzającą wykładnię dekretu o reformie rolnej.

Pozostało 97% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów