Błażej Wojnicz: Pozaustawowa likwidacja TVP nie wchodzi w grę

Skoro ustawodawca utworzył jednostki publicznej radiofonii i telewizji (w tym TVP S.A. i Polskiego Radia S.A.) to ich zniesienie możliwe jest tylko w ten sam sposób - wolą ustawodawcy wyrażoną w ustawie. Likwidacja jakąkolwiek formą woli władzy wykonawczej byłoby naruszeniem podstawowej konstytucyjnej zasady podziału władzy.

Publikacja: 18.12.2023 16:28

Błażej Wojnicz: Pozaustawowa likwidacja TVP nie wchodzi w grę

Foto: AdobeStock

Od czasu rozstrzygnięcia wyniku wyborów parlamentarnych sprawa mediów publicznych rozpala debatę publiczną. Wszystko za sprawą zapowiadanych przez nową większość parlamentarną „zmian”, w szczególności w TVP. W sferze medialnej przedstawiane są różne koncepcje wprowadzenia tych „zmian”. W zależności od pomysłu - mniej lub bardziej radykalne.

Najdalej idącym rozwiązaniem jest propozycja likwidacji jednostek publicznej radiofonii i telewizji, które stanowią w szczególności Telewizja Polska oraz Polskie Radio. Oba podmioty zostały ustanowione bezpośrednio wolą ustawodawcy w ustawie o radiofonii i telewizji i oba działają w formie jednoosobowych spółek akcyjnych Skarbu Państwa.

Czytaj więcej

Zmiany w TVP jeszcze przed świętami. Tak rząd Tuska planuje odbić media publiczne

Czy można postawić TVP w stan likwidacji

Koncept likwidacji wywodzony jest z art. 26 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji, który do tych spółek nakazuje stosować „przepisy Kodeksu spółek handlowych.” Jako że ustawa nie stanowi, że przepisy KSH należy stosować „odpowiednio” stąd wywodzony jest wniosek o bezpośrednim stosowaniu tych przepisów. Łącznie z tymi dotyczącymi likwidacji spółki akcyjnej ze wszystkimi tego konsekwencjami.

Ta właśnie kwestia stała się podstawą skargi do Trybunału Konstytucyjnego grupy posłów na Sejm RP. W skardze tej wnosi się o uznanie za niezgodne z przepisami Konstytucji art. 26 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji w zakresie, w jakim odsyła do stosowania przepisów Kodeksu spółek handlowych „umożliwiających likwidację i rozwiązanie spółek kapitałowych stanowiących jednostki publicznej radiofonii i telewizji.” Rozprawa Trybunału w tej sprawie ma odbyć się 16 stycznia 2024 r.

Nie wiem jak do sprawy podejdzie Trybunał Konstytucyjny i jakie orzeczenie w tej sprawie wyda. Jednak osobiście nie widzę możliwości, aby wykładać te przepisy w ten sposób, że jakikolwiek minister wykonujący uprawnienia właścicielskie Skarbu Państwa wobec Telewizji Polskiej S.A. czy Polskiego Radia S.A. mógłby swoimi władczymi decyzjami zniweczyć wolę ustawodawcy. Taki zaś skutek miałaby właśnie decyzja o postawieniu w stan likwidacji którejkolwiek ze spółek utworzonych ustawą o radiofonii i telewizji.

Czytaj więcej

Wojciech Tumidalski: Bój o publiczne media, czyli kto kogo lepiej zabezpieczy

Tylko ustawą można zmienić treść ustawy

Abstrahując od dyskursu politycznego, w którym zarzuca się wzajemnie łamanie Konstytucji, to jednak w sferze prawnej obowiązuje i obowiązywał w Polsce ustrój demokratyczny wraz z wynikającym zeń podziałem władzy. Władzy ustawodawczej – tworzącej system prawny w Polsce, wykonawczej – wykonującej władzę w ramach obowiązującego systemu prawnego i sądowniczej – rozstrzygającej spory powstałe w ramach tego systemu. Skoro zatem ustawodawca – mocą swojej woli wyrażonej w ustawie – postanowił o utworzeniu konkretnych jednostek publicznej radiofonii i telewizji (w tym TVP S.A. oraz PR S.A.) to ich zniesienie możliwe jest także tylko w ten sam sposób. A więc wolą ustawodawcy – wyrażoną w ustawie. Inne rozumowanie tj. dopuszczające likwidację tych podmiotów jakąkolwiek formą woli władzy wykonawczej byłoby naruszeniem podstawowej konstytucyjnej zasady podziału władzy.

Trzeba także podkreślić, że żadna wadliwa legislacja (a z taką w mojej ocenie mamy tu do czynienia) nie pozwala na wyciąganie wniosków sprzecznych z zasadami ustrojowymi państwa polskiego. Albowiem w sprawie tej podmiotem, który ustanowił spółki Telewizja Polska S.A. czy Polskie Radio S.A. nie był minister właściwy do spraw Skarbu Państwa jako element władzy wykonawczej, ale Sejm i Senat jako władza ustawodawcza. Spółki te stanowiące element publicznej radiofonii i telewizji ustawodawca włączył w obowiązujący system prawny i tylko on może z tego systemu je wyłączyć.

Na koniec chciałbym zaznaczyć, że tekst niniejszy jest stanowiskiem w obronie zasad konstytucyjnych i praworządności, które są jednym z gwarantów porządku i bezpieczeństwa naszej Ojczyzny. Wskazywanie innych zamiarów nie będzie zgodne z moją intencją jako autora publikacji.

Autor jest radcą prawnym, współpracuje z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, artykuł prezentuje jego własne poglądy

Od czasu rozstrzygnięcia wyniku wyborów parlamentarnych sprawa mediów publicznych rozpala debatę publiczną. Wszystko za sprawą zapowiadanych przez nową większość parlamentarną „zmian”, w szczególności w TVP. W sferze medialnej przedstawiane są różne koncepcje wprowadzenia tych „zmian”. W zależności od pomysłu - mniej lub bardziej radykalne.

Najdalej idącym rozwiązaniem jest propozycja likwidacji jednostek publicznej radiofonii i telewizji, które stanowią w szczególności Telewizja Polska oraz Polskie Radio. Oba podmioty zostały ustanowione bezpośrednio wolą ustawodawcy w ustawie o radiofonii i telewizji i oba działają w formie jednoosobowych spółek akcyjnych Skarbu Państwa.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Tomasz Szmydt – sędzia, wariat czy szpieg?
Opinie Prawne
Isański: Podatek dochodowy od spadku i darowizny? Dlaczego prawo tego zabrania
Opinie Prawne
Maciej Sobczyk: Nowe prawo autorskie. Pierwszy milion trzeba ukraść…?
Opinie Prawne
Jackowski, Araszkiewicz: AI w praktyce prawa. Polska daleko za światowymi trendami
Opinie Prawne
Witold Daniłowicz: Kto jest stroną społeczną w debacie o łowiectwie?