Przystępując dziś do realizacji projektów inwestycyjno-budowlanych, nie można wykluczyć przeszkód natury administracyjno-prawnej związanych z włączeniem się organizacji pseudoekologicznych, dla których dobro przyrody nie zawsze będzie priorytetem. Zdarza się, że realizacja inwestycji staje się znakomitym pretekstem do ekoszantażu ze strony konkurentów handlowych lub innych podmiotów dążących do osiągnięcia określonych korzyści ekonomicznych, niemających faktycznego związku z działalnością proekologiczną. Nieuzasadnione wykorzystywanie procedury administracyjnej do blokowania, w imię tzw. wartości przyrodniczych, projektów inwestycyjnych powodować może wielomiesięczne opóźnienia, a w rezultacie także straty finansowe inwestorów. Czasami może też skutecznie zniechęcić do kontynuowania przedsięwzięcia.
Uprzywilejowanie organizacji ekologicznych
Organizacją ekologiczną jest podmiot, którego celem statutowym jest ochrona środowiska. Na mocy przepisów środowiskowych organizacjom ekologicznym zagwarantowany został udział w postępowaniach administracyjnych mających za przedmiot realizację przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Z perspektywy inwestorów chodzić tu będzie o postępowania dotyczące między innymi wydania pozwolenia zintegrowanego bądź decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Z założenia będą to często projekty o dużym znaczeniu gospodarczym, których wykonanie będzie się wiązało z dużymi nakładami zarówno technologicznymi, jak i finansowymi.
Prawo bardzo szeroko określa dziś zakres uprawnień przysługujących organizacjom ekologicznym. W obowiązujących obecnie regulacjach brak jest na przykład przewidzianego niegdyś wymogu terytorialności, który dotyczył uzasadnienia przez daną organizację chęci udziału w postępowaniu miejscem swojego działania.
W rezultacie organizacje ekologiczne mogą uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym dotyczącym określonych przedsięwzięć niezależnie od miejsca prowadzonej działalności. Poza tym dopuszczenie takiej organizacji do udziału w postępowaniu na prawach strony nie jest ograniczone żadnym terminem. Według dawnych uregulowań organizacje mogły się zgłaszać do postępowania wyłącznie w okresie przewidzianym na zgłaszanie uwag i wniosków, a przekroczenie tego terminu wyłączało możliwość wzięcia udziału w sprawie. Obecnie mogą się one włączać do postępowania przez cały okres jego trwania, a konieczność równoczesnego zgłoszenia uwag lub wniosków została zniesiona. Co więcej, aktualne przepisy środowiskowe gwarantują organizacjom ekologicznym prawo wniesienia odwołania bądź skargi do sądu administracyjnego od decyzji wydanych w toku procesu inwestycyjnego. Uprawnienie to przysługuje również wtedy, gdy dana organizacja nie brała udziału w określonym postępowaniu prowadzonym przez organ niższej instancji. Wniesienie odwołania jest wówczas równoznaczne ze zgłoszeniem chęci uczestniczenia w takim postępowaniu.
Reasumując, na gruncie obowiązującego prawa organizacje ekologiczne, powołując się na określone cele statutowe, mogą brać udział na prawach strony w postępowaniach dotyczących decyzji środowiskowych, jeśli tylko wyrażą chęć uczestnictwa w danej sprawie.
