Zmiany w VAT utrudniają życie firmom oferującym oprogramowanie do rozliczeń podatkowych

Rozmowa z Beatą Muskus, kierownikiem Zespołu Projektowego, Wiolettą Goldą - głównym projektantem modułów księgowych Comarch ERP Optima oraz Agnieszką Blachurą, kierownikiem Zespołu Programów Magazynowych Comarch ERP Klasyka, Comarch ERP Optima

Proponowane przez Rząd zmiany w VAT wynikają z kilku, różnych projektów. Mamy projekt Ministerstwa Gospodarki, projekt Ministerstwa Finansów. Czy taka sytuacja nie przeraża firmy, która oferuje swoim klientom kompleksową obsługę w zakresie profesjonalnych programów do rozliczeń podatkowych?

Z pewnością ilość zmian, które będziemy musieli uwzględnić jest bardzo duża, choć można powiedzieć, że rozłoży się to w czasie. Niestety w żaden sposób nie da się jednak zniwelować problemów wynikających z tempa, w jakim prowadzone są prace nad poszczególnymi nowelizacjami. To jest dla nas bardzo niekomfortowe. Przykładowo, zmiany dotyczące faktur, które – zgodnie z wymogami unijnymi – zostaną wprowadzone od 1 stycznia 2013 r. na podstawie rozporządzeń Ministra Finansów, a które są związane z działalnością operacyjną podatnika, póki co nie uwzględniają propozycji zawartych w nowelizacji samej ustawy o VAT.

Prace nad zmianami w ustawie są prowadzone w odrębnym trybie i pojawia się wiele zagadnień, których nie ma w dostępnej wersji projektu rozporządzenia i nie było ich też w pierwotnej wersji ustawy. Chodzi np. o noty korygujące, elementy związane z fakturami elektronicznymi. W dalszym ciągu nie ma dostępu do aktualnej wersji zmian w rozporządzeniach wykonawczych, które zaczną obowiązywać od początku roku. Dodatkowo, trzeba zwrócić uwagę na to, że nasze systemy są wykorzystywane nie tylko dla potrzeb naliczania VAT. Jest to dla nas duże wyzwanie ponieważ Przedsiębiorcy wykorzystują je także do prawidłowego rozliczania podatków dochodowych czy prowadzenia całej ewidencji księgowej. Modyfikacje, które z uwagi na zmiany przepisów podatkowych musimy wprowadzić dotyczą nie tylko bieżącej działalności operacyjnej, ale także czynności służb księgowych.

Jakie zmiany będą najbardziej problematyczne? Czy będą to te najbardziej rewolucyjne dotyczące np. nowej definicji powstania obowiązku podatkowego czy podstawy opodatkowania? Czy może więcej problemów sprawią drobne zmiany wchodzące w życie w różnych terminach?

Na ten moment największe wyzwania z jakimi musimy się zmierzyć to zmiany dotyczące działalności operacyjnej, czyli fakturowania. Należy w tym miejscu podkreślić, że zostało bardzo mało czasu na dostosowanie systemów do nowych wymagań. Od 1 stycznia, a najpóźniej od 2 stycznia firmy będą musiały uwzględniać w wystawianych przez siebie dokumentach informacje, które do tej pory nie były w nich uwzględniane. Jak to bywa na ogół z nowymi przepisami, nie dają one jednoznacznej odpowiedzi, nie wiadomo, jakie będzie orzecznictwo w tym zakresie, jaka praktyka gospodarcza. Dotyczy to także zmian wynikających z nowelizacji przygotowanej przez Ministerstwo Gospodarki dotyczących kosztów podatkowych. Wprowadzony w nich obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku zaległości w płatnościach może teraz znacząco utrudnić pracę służb księgowych.

Rozumiem, że ta chaotyczna praca nad różnego rodzaju istotnymi zmianami umiejscowionymi w różnych projektach, spowoduje konieczność kilkukrotnego aktualizowania systemów. Czy dla klienta nie skończy się to dodatkowymi kosztami?

Konieczność aktualizacji systemów jest oczywiście ściśle związana z momentem wejścia w życie poszczególnych zmian. Zmiany w swoich systemach wprowadzamy kompleksowo, w blokach. Musimy to robić z pewnym wyprzedzeniem, więc bazujemy na najbardziej zaawansowanych projektach aktów prawnych. Nie pomaga nam fakt, że pomimo iż do wejścia w życie nowych przepisów pozostało niewiele czasu, w dalszym ciągu zgłaszane są uwagi. Przywołując przykład wspomnianych już rozporządzeń wykonawczych do ustawy o VAT, które muszą zacząć obowiązywać od początku roku 2013, trzeba podkreślić, że Rządowe Centrum Legislacyjne  zgłosiło do nich uwagi już na etapie publikacji projektu.  To sygnał, że projekty rozporządzeń wymagają modyfikacji. Póki co na oficjalnych, ogólnodostępnych stronach nie ma żadnego komentarza, uzasadnienia do tych wątpliwości.

Czyli nie macie Państwo nad czym pracować?!

Nie do końca tak jest, natomiast faktycznie projekty i rozporządzenia, które cały czas analizujemy i nad którymi pracujemy są w wielu przypadkach nieskończone lub niezaktualizowane. Problem ten dotyczy także firm doradczych prowadzących szkolenia, służb księgowych, które próbują przygotować procedury, które mają obowiązywać w przedsiębiorstwach. Do pewnego momentu wszystko było mniej więcej jasne. Dopiero ostatnio pojawiła się taka pustka informacyjna. To jest niepokojące nie tylko dla producentów oprogramowania, ale wszystkich, którzy są w jakiś sposób zaangażowani w rozliczenia podatkowe. Teoretycznie niektóre zmiany wydają się drobne, nieznaczne ale ich ilość i ilość samych  wersji projektów powoduje niepewność.

A co z niejasnościami w przepisach? Nierzadko zdarza się przecież, że wytrawny doradca podatkowy bierze do ręki ustawę i głowi się nad rozszyfrowaniem danego przepisu. Fiskus wydaje setki rozbieżnych interpretacji w tych samych sprawach, o wykładnie przepisów podatkowych ciągle spierają się sądy administracyjne.