Sąd okręgowy jest również sądem drugiej instancji dla postępowań, które w pierwszej instancji toczyły się przed sądem rejonowym. Oznacza to, że wszelkie środki zaskarżenia od rozstrzygnięć sądu rejonowego muszą być także składane przez adwokata.
Można uważać, że przymus adwokacki ogranicza strony, bo zmusza je do zaangażowania pełnomocnika, który nie pracuje za darmo. Należy jednak pamiętać, że koszty wynagrodzenia adwokata ponosi strona przegrana. Ponadto przymus adwokacki nadaje w procesie równowagę stronom i sprawia, że procesy toczą się sprawniej.
Dajcie nam zarobić
Warto te rozwiązania aplikować teraz w Polsce, gdy trzeba oczekiwać od obywateli większej solidarności społecznej. Aby tę solidarność motywować, trzeba dać przedsiębiorcom możliwości zarabiania.
Dyskusja o poprawie sytuacji adwokatów-przedsiębiorców powinna objąć także kwestie wynagradzania za reprezentowanie stron w sprawach sądowych. Obywatelowi, który ze względu na stan majątkowy albo stan zdrowia nie może pokryć wynagrodzenia adwokata, przysługuje pomoc państwa. Ma on prawo mieć pełnomocnika albo obrońcę wynagradzanego ze wspólnych budżetowych pieniędzy. Minister sprawiedliwości jest upoważniony do określania w drodze rozporządzenia wysokości stawek adwokackich za reprezentowanie osób przed sądami i innymi organami. I ma obowiązek aktualizacji stawek w wyniku zachodzących zmian ekonomicznych i społecznych. Stawki muszą być akceptowalne społecznie i w tym znaczeniu uczciwe.
Stawki w wysokości 120 czy 180 zł za reprezentowanie obywatela są nie do zaakceptowania, szczególnie gdy sprawa nie kończy się na jednej rozprawie, lecz trwa dłużej. Wynagrodzenie adwokata w wysokości 120 zł za sporządzenie opinii o bezzasadności skargi kasacyjnej w skomplikowanej sprawie administracyjnej jest wstydem nie dla adwokata, lecz dla państwa, które nie potrafi tych kwestii właściwie uregulować. Adwokat, składając opinię, bierze na siebie odpowiedzialność za jej rzetelność i jej skutki dla klienta. Lektura akt, a po niej sporządzenie opinii, wymaga godzin pracy. To oznacza, że stawka godzinowa wynosi mniej niż ustawowa stawka minimalna dla pracownika.
Czas, by rządzący potraktowali także temat stawek adwokackich z właściwą powagą, jako ustalenie uczciwych zasad za wykonaną pracę przez adwokatów. Wymaga tego również poważne traktowanie obywateli, którzy powinni mieć zapewnioną pomoc prawną należycie opłacaną.