Bogusław Chrabota: Powódź 2024. Raport NIK jak lekcja

Niezbędna jest praktyka szybkiej i automatycznej synchronizacji polityki budowlanej samorządów z najświeższymi danymi o ryzyku powodziowym; natychmiastowe korekty planów i obowiązkowe konsultacje z Wodami Polskimi tam, gdzie planów nie ma. Czy to możliwe?

Aktualizacja: 20.09.2024 06:08 Publikacja: 20.09.2024 04:30

Sytuacja po powodzi w Lewinie Brzeskim

Sytuacja po powodzi w Lewinie Brzeskim

Foto: PAP/Michał Meissner

Prezentowany na łamach „Rzeczpospolitej” raport Najwyższej Izby Kontroli jest nie tylko wybiórczy, w sensie prezentowania procesu decyzyjnego zaledwie w części samorządów, ale przede wszystkim ahistoryczny. I to najważniejszy zarzut, jaki stawiają mu samorządowcy.

Na bazie czego wydawano decyzje o zabudowywaniu terenów obciążonych ryzykiem powodziowym?

Decyzje o zabudowywaniu terenów obciążonych ryzykiem powodziowym wydawano do 2015 roku na bazie starych, niedokładnych, a często sporządzonych w odległej przeszłości map. Te swoim rodowodem sięgały jeszcze XIX wieku, gdy ryzyko powodziowe szacowano na bazie danych historycznych i obserwacji geodetów. Gdy się do tego doda zmiany klimatyczne i związany z nimi, inny niż przed laty, kalendarz opadów, wiele decyzji z natury musiało być obarczonych groźnym dla ludzi błędem.

Tak zwane „wuzetki”, czyli indywidualne decyzje o warunkach zabudowy, które wydaje się w przypadku braku planów. Te winny być wystawiane w uzgodnieniu z Wodami Polskimi; a łatwy do wykazania brak dochowania tej procedury powinien być surowo karany. Tyle że takie przypadki niemal się nie zdarzały.

Sytuacja zmieniła się w 2015 roku, kiedy samorządy po raz pierwszy otrzymały mapy wykonane techniką satelitarną. To była rewolucja; nowe mapy wprowadziły nowe status quo zarówno w sensie cieków wodnych, jak i ryzyka powodziowego. By sprawę skomplikować jeszcze bardziej, mapy w ciągu kolejnych lat korygowano, za każdym razem nanosząc istotne zmiany. Samorządowcy twierdzą, że zmian dokonywano zbyt często, by mogły za nimi nadążyć zarówno studia uwarunkowań, jak i miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, na bazie których wydaje się zgody na inwestycje budowlane. Procedury ich tworzenia w obu przypadkach są bowiem długie i trwają przynajmniej kilka lat. Co innego tak zwane „wuzetki”, czyli indywidualne decyzje o warunkach zabudowy, które wydaje się w przypadku braku planów. Te winny być wystawiane w uzgodnieniu z Wodami Polskimi; a łatwy do wykazania brak dochowania tej procedury powinien być surowo karany. Tyle że takie przypadki niemal się nie zdarzały.

Czytaj więcej

Powódź i straty liczone w miliardach. Czy budżet państwa to zniesie?

Konkluzje po powodzi w świetle raportu NIK są oczywiste

Niezbędna jest praktyka szybkiej i automatycznej synchronizacji polityki budowlanej samorządów z najświeższymi danymi o ryzyku powodziowym; natychmiastowe korekty planów i obowiązkowe konsultacje z Wodami Polskimi tam, gdzie planów nie ma. Czy to możliwe? Samorządowcy wierzą w to równie mocno, jak w szybkie znalezienie nowych lokali dla mieszkańców terenów zalewowych. Pewnych terminów, procedur przeskoczyć się nie da. Choć niewątpliwie trzeba uczyć się na błędach. Możliwe, że tragiczna powódź, która dotknęła południową Polskę, będzie lekcją, że pewne rzeczy trzeba robić szybciej, sprawniej i dokładniej. Bo od tego zależy życie ludzi.

Prezentowany na łamach „Rzeczpospolitej” raport Najwyższej Izby Kontroli jest nie tylko wybiórczy, w sensie prezentowania procesu decyzyjnego zaledwie w części samorządów, ale przede wszystkim ahistoryczny. I to najważniejszy zarzut, jaki stawiają mu samorządowcy.

Na bazie czego wydawano decyzje o zabudowywaniu terenów obciążonych ryzykiem powodziowym?

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie polityczno - społeczne
Marek Kozubal: Dlaczego trzeba bić na alarm
Opinie polityczno - społeczne
Jan Nowina-Witkowski: Reset sceny politycznej po upadku PiS to szansa dla polskiej prawicy
Opinie polityczno - społeczne
Jan Skoumal: Sezon na Polę Matysiak w sejmowym lesie
Opinie polityczno - społeczne
Paweł Łepkowski: Debata wiceprezydencka w USA daje nadzieję na powrót dobrych obyczajów politycznych
Opinie polityczno - społeczne
Jacek Czaputowicz: Dlaczego Polska nie chce ekshumacji na Wołyniu?