Spłacić dług weteranom opozycji

Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny 7 maja skierowała do podkomisji senacki projekt ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Środowiska opozycji antykomunistycznej i podziemia solidarnościowego czekały na nią ?25 lat.

W ostatnim ćwierćwieczu powstało kilkanaście projektów ustaw dotyczących działaczy opozycji antykomunistycznej. Powstawały one w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych (UdsKiOR). Swoje projekty przygotowały też kluby parlamentarne. Również doradcy prezydenta Jan Lityński i Henryk Wujec pracowali nad rozwiązaniem tych problemów. Powstały też projekty obywatelskie.

Do Sejmu wpłynął w ostatnim czasie projekt Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości o statusie weterana opozycji antykomunistycznej i korpusie weterana opozycji antykomunistycznej wobec dyktatury komunistycznej PRL w latach 1956–1989 oraz innych ustaw regulujący podobna tematykę.

Nasze środowisko wdzięczne jest PiS za podjęcie działań w tych sprawach, ale obawiamy się, że może ona znacząco odsunąć w czasie uchwalenie senackiego projektu ustawy, która może zapewnić wsparcie działaczom opozycji antykomunistycznej w trudnej sytuacji materialnej i zdrowotnej, na który środowisko opozycji czeka już 25 lat.

Mam świadomość, że ustawa przygotowana przez Senat nie spełnia wszystkich oczekiwań środowiska. Jest to jednak pierwszy projekt ustawy mający realną szansę uchwalenia przez Sejm.

Jeżeli posłowie PiS nie wycofają swojego projektu, prace nad ustawą mającą pomóc działaczom opozycji znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej i zdrowotnej znacząco przedłużą się, a wiele osób, które mogłyby zostać objęte dobrodziejstwem ustawy, zwyczajnie jej nie doczeka.

Dlatego apeluję do Klubu Parlamentarnego PiS o wycofanie swojego projektu ustawy. Posłowie PiS mają możliwość zgłaszania poprawek podczas prac podkomisji, a jeżeli ustawa uchwalona przez Sejm nie będzie spełniała ich oczekiwań, mogą wnieść projekt nowelizacji ustawy już obowiązującej.

Pod murem więzienia

Stowarzyszenie Wolnego Słowa od wielu lat zabiega o uregulowanie statusu działacza opozycji antykomunistycznej w PRL. Kiedy 13 grudnia 2012 roku zwracałem się pod murem więzienia w Białołęce do prezydenta  Komorowskiego i wszystkich ugrupowań o podjęcie prac w parlamencie, byłem przekonany, że sprawa ta nie będzie budziła kontrowersji. Myliłem się. Posłowie Twojego Ruchu złożyli wniosek o odrzucenie projektu podczas pierwszego czytania w Sejmie. Za odrzuceniem głosowali też posłowie SLD. Środowiska dawnej opozycji na pewno będą im to pamiętały.

Pragnę podziękować parlamentarzystom PO, PiS, PSL i Solidarnej Polski za ich poparcie dla projektu ustawy senackiej, którzy w zgodzie nad nim pracują. Jestem przekonany, że projekt cieszy się poparciem premiera.

Nie byłoby tej ustawy, gdyby nie jednomyślna inicjatywa Senatu. Marszałek Wyrowiński osobiście pilotował projekt, będąc również sprawozdawcą podczas pierwszego czytania w Sejmie.

Zapewnić godziwe życie bohaterom

Co ustawa przynosi działaczom opozycji antykomunistycznej? Oto pokrótce najważniejsze zapisy:

- Przyznaje szczególny status działaczom opozycji i osobom represjonowanym z powodów politycznych w latach 1956–1989; osoby te otrzymają stosowną legitymację i odznakę honorową

- Gwarantuje pomoc działaczom opozycji antykomunistycznej znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej; pomoc będzie udzielana w formie świadczenia specjalnego oraz pomocy pieniężnej

- Statusu nie uzyska osoba, która była pracownikiem lub tajnym współpracownikiem organów bezpieczeństwa

- Status działacza opozycji antykomunistycznej stwierdzać będzie szef UdsKiOR na wniosek działacza opozycji, a także wdowy lub wdowca, również innego członka rodziny zmarłego działacza opozycji

- W procedurze stwierdzania statusu działacza opozycji będzie współuczestniczył prezes IPN oraz wojewódzka rada konsultacyjna składająca się z działaczy opozycji i osób represjonowanych

- Podmiotem przyznającym świadczenia specjalne i pomoc pieniężną będzie szef UdsKiOR