Witold M. Orłowski: Czekając na cud

Jeśli ktoś się spodziewał, że sama zmiana rządu w cudowny sposób doprowadzi do radykalnego zakończenia kłopotów gospodarczych, może czuć się nieco rozczarowany. Wzrost gospodarczy rzeczywiście powrócił, ale póki co jest słaby i oparty wyłącznie na konsumpcji, przy niezbyt imponujących wskaźnikach wzrostu inwestycji i eksportu. A przecież cud gospodarczy po prostu nam się należy!

Cuda gospodarcze czasem się w historii zdarzały. Był cud niemiecki, czyli błyskawiczna odbudowa zrujnowanej wojną zachodniej części kraju po szokowej liberalizacji i reformie walutowej Ludwiga Erharda. Był cud azjatycki, czyli niewiarygodnie szybki rozwój najpierw Japonii, potem gromadki „małych tygrysów”, a wreszcie Chin. Był cud irlandzki, dzięki któremu biedny wyspiarski kraj stał się w ciągu dekady jednym z najbogatszych w Europie. Ale jak twierdzą badacze tych nadprzyrodzonych zjawisk, były to (cytując tytuł operetki Bogusławskiego) „cuda mniemane”, mające w rzeczywistości bardzo solidne i całkowicie realne podstawy. Niemcy były w ruinach, ale pod tymi ruinami czekały na uruchomienie najlepsze technologie i świetnie wykwalifikowani ludzie. W Azji niezwykłej pracowitości i oszczędności mieszkańców towarzyszył nieskrępowany dostęp do amerykańskiego rynku, przez dekady wchłaniającego gwałtownie rosnący import. A Irlandia znalazła się we właściwym czasie we właściwym miejscu, stając się przyczółkiem dla amerykańskich gigantów lokujących setki miliardów dolarów swoich europejskich inwestycji.