Dług to wciąż wielkie wyzwanie

Jeżeli ktoś poszukuje wskazówki, w jakim kierunku może podążać światowa gospodarka, powinien zwrócić uwagę na dwie opinie, które pojawiły się w ostatnich tygodniach.

Publikacja: 23.03.2010 03:53

[srodtytul][link=http://blog.rp.pl/morawski/2010/03/23/dlug-to-wciaz-wielkie-wyzwanie/]skomentuj na blogu[/link][/srodtytul]

Żadna z nich nie napawa optymizmem, choć daleko im do katastrofizmu. Warto je potraktować jako nawołanie do ostrożności w czasach, kiedy inwestorzy tylko czekają, by znów wpaść w jakąś euforię.

W opublikowanym w marcu opracowaniu dwoje wybitnych znawców tematyki finansów publicznych Kenneth Rogoff i Carmen Reinhart stawia tezę: kryzys bankowy niesie duże ryzyko bankructw rządów. Powód? Państwa muszą masowo się zadłużać, aby ratować system finansowy lub stymulować popyt. Ekonomiści zebrali imponującą bazę danych z ostatnich 200 lat, pokazując, że historia często potwierdza tę banalną tezę. Ostrzegają przed dość powszechnym myśleniem w rodzaju: tym razem będzie inaczej. Otóż, wbrew pozorom, świat nie zmienił się tak bardzo, a pewne mechanizmy działają podobnie jak kiedyś.

Nie oznacza to, że USA czy W. Brytania padną jak muchy. Ryzyko bankructwa jednej z kluczowych gospodarek nie wydaje się duże. Ale wystarczy, że kilka państw będzie miało podobne problemy jak Grecja, by rynki finansowe wpadały co kilka miesięcy w silne spazmy.

Drugi wart uwagi tekst to felieton Mohameda El-Eriana, szefa wielkiej firmy finansowej Pimco, zamieszczony w „Financial Times” przed dwoma tygodniami. Wskazuje on na również pozornie banalną prawidłowość: nowe trendy w gospodarkach i ich znaczenie są zwykle rozpoznawane z dużym opóźnieniem, a kiedy zaczynają stanowić zagrożenie – jest już za późno.

Tym razem owym zagrożeniem jest właśnie rosnący dług publiczny. Zdaniem El-Eriana inwestorzy wciąż nie zdają sobie sprawy z wagi tego wyzwania. Nie straszy on kryzysem, ale przypomina, jak skomplikowane będzie wychodzenie z masowego zadłużenia.

Jakie wnioski można wyciągnąć z obu tekstów? Nie trzeba wcale popadać w pesymizm. Po prostu musimy uznać, że stoimy – my, obywatele świata – przed dużym problemem i nie mamy prostych narzędzi do jego rozwiązania. Traktujmy sytuację jak ul: wszystkiego co najlepsze można dosięgnąć, traktując problem ostrożnie, pamiętając o czynnikach ryzyka z nim związanych. Kryzys finansowy wybuchł przecież dlatego, że o ryzyku zapomniano.

[srodtytul][link=http://blog.rp.pl/morawski/2010/03/23/dlug-to-wciaz-wielkie-wyzwanie/]skomentuj na blogu[/link][/srodtytul]

Żadna z nich nie napawa optymizmem, choć daleko im do katastrofizmu. Warto je potraktować jako nawołanie do ostrożności w czasach, kiedy inwestorzy tylko czekają, by znów wpaść w jakąś euforię.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Maciej Miłosz: Król jest nagi. Przynajmniej ten zbrojeniowy
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Dlaczego znika hejt na elektryki
Opinie Ekonomiczne
Agata Rozszczypała: O ile więcej od kobiet zarabiają mężczyźni
Opinie Ekonomiczne
Iwona Trusewicz: Rodeo po rosyjsku, czyli jak ujeździć Amerykę
Opinie Ekonomiczne
Paweł Rożyński: Nie tylko meble. Polska gospodarka wpada w pułapkę