Wiele problemów sektora wciąż wymaga rozwiązania

W odpowiedzi na postulaty przedstawicieli sektora upstream zgłoszone w ramach konsultacji społecznych Ministerstwo Środowiska przedstawiło kolejne, kierunkowe zmiany do projektu nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze (dalej Pgig). Przedstawienie szczegółowych uwag i oceny proponowanych regulacji będzie możliwe dopiero po publikacji nowego projektu ustawy, niemniej jednak zapowiedzi Ministerstwa Środowiska należy uznać za pozytywny krok w kierunku równoważenia interesów Skarbu Państwa i inwestorów.

W szczególności pozytywnie należy ocenić deklaracje o uproszczeniu i poprawie przejrzystości przepisów (np. w zakresie przepisów przejściowych), poszanowaniu zasady ochrony „interesów w toku" poprzez umożliwienie podmiotom posiadającym koncesje poszukiwawczo-rozpoznawcze prowadzenia działalności na obecnych zasadach, ustawowe uregulowanie kwestii związanych z JOA czy też dalsze upraszczanie kwestii środowiskowych i procedur związanych z dokumentacją złóż.

Należy jednakże zauważyć, iż pierwotny projekt ustawy Pgig (przedstawiony 15 lutego 2013 roku) zawierał szereg bardzo kontrowersyjnych zapisów i był trudny do zaakceptowania dla przedstawicieli sektora, a więc droga do stworzenia regulacji umożliwiających pełne wykorzystanie potencjału złóż węglowodorów w Polsce nie jest jeszcze zakończona.

Nadal istnieją ważne kwestie, które nie w pełni odpowiadają oczekiwaniom przedstawicieli branży i mogą negatywnie wpływać na tempo wykorzystania potencjału węglowodorów konwencjonalnych i niekonwencjonalnych w Polsce. W szczególności dotyczy to następujących zagadnień:

W konsekwencji zmiany systemu regulacyjnego w zaproponowanym kształcie nadal mogą mieć wpływ na stosunkowo wolne tempo prowadzenia prac inwestycyjnych oraz obniżenie atrakcyjności inwestycyjnej krajowego segmentu upstream.

Ponadto kluczowe jest uwzględnienie, iż z punktu widzenia inwestorów warunki działalności w sektorze poszukiwań i wydobycia węglowodorów w Polsce kształtowane są zarówno przez system regulacyjny, jak i system podatkowy (regulowany ustawą o specjalnym podatku węglowodorowym, SPW). A zatem wszelkie rozwiązania wynikające z nowelizacji ustawy Pgig, które wpływają na ekonomikę projektów w sektorze upstream, muszą być rozpatrywane łącznie z rozwiązaniami wprowadzanymi przez projekt ustawy SPW.

W szczególności dotyczy to łącznego poziomu obciążeń dla inwestorów (tzw. wskaźnika Goverment Take), który zgodnie z kierunkowymi założeniami ustawodawcy nie powinien przekraczać 40 proc. dochodu brutto podmiotów z sektora upstream. Należy wspomnieć, iż wstępne sygnały z Ministerstwa Finansów wskazują, iż projekt ustawy o SPW zostanie zmodyfikowany tak, aby uwzględnić kluczowe postulaty zgłaszane przez przedstawicieli sektora upstream i znacząco poprawić atrakcyjność fiskalną prowadzenia działalności poszukiwawczo-wydobywczej w Polsce.

Kluczowym wyzwaniem dla naszego kraju w rozwoju rynku poszukiwań i wydobycia gazu i ropy ze złóż niekonwencjonalnych jest stworzenie atrakcyjnych warunków regulacyjno-podatkowych, które pozwolą przeprowadzić kosztowny i ryzykowny program poszukiwań, a następnie zagospodarowania złóż.

Propozycje nowych rozwiązań regulacyjnych, które zostały przedstawione przez Ministerstwo Środowiska należy ocenić jako pozytywny krok w tym kierunku, który jednakże nie rozwiązuje jeszcze wszystkich problemów dla sektora. Szczegółową analizę i ocenę regulacji będzie można przeprowadzić dopiero po publikacji projektu ustawy, w którym zawarte będą rozwiązania szczegółowe.

Należy również zauważyć, iż intencje Skarbu Państwa i inwestorów w zakresie głównych celów (np. podział korzyści, optymalizacja tempa poszukiwań, rozpoznania zasobów oraz wydobycia gazu łupkowego, efektywność działalności poszukiwawczo-wydobywczej), które powinien spełniać system regulacyjno-podatkowy dla sektora upstream, są zbieżne. Kluczowy obszar dyskusji dotyczy natomiast narzędzi, które powinny być zastosowane z punktu widzenia realizacji kluczowych celów państwa oraz stworzenia atrakcyjnych warunków do inwestowania.

Publicystyka