Wraca klauzula obejścia prawa

W połowie grudnia rząd ma przedstawić swój projekt budżetu na 2016 r. Jaki planujecie deficyt?

Odpowiem dokładnie na to pytanie, gdy skierujemy ostateczny projekt budżetu na Radę Ministrów.

Ale czy będzie poniżej unijnego limitu 3 proc. PKB?

Może być równo 3 proc. , bądź 3,1-3,2 proc.

Od czego to zależy?

Chociażby od tego, kiedy zostaną wprowadzone podatki sektorowe, czyli jak skuteczna będzie akcja ciężkiej artylerii, skierowana przeciwko opodatkowaniu sektora bankowego i supermarketów. Teraz często się mówi, ze to będzie koniec świata, zastój gospodarczy itp. Deficyt będzie zależał też od tego, jak uda się ukształtować wpływy z dywidend ze spółek Skarbu Państwa. Minister skarbu państwa nie jest entuzjastą zwiększania dywidend, bo spółki mają swoje plany inwestycyjne.

Minister energii mówił, że nie będzie dywidend w tym sektorze.

Ale o tym mówiła premier w expose, więc może go przekona. Jesteśmy jedną drużyną.

Od kiedy ruszą podatki sektorowe i w jakiej postaci?

Decyzje zapadły, ale ich wykonanie jest częściowo w klubie sejmowym, częściowo w rządzie i częściowo w moim resorcie. Ponieważ zależy nam, by te podatki były wprowadzane w miarę szybko, nie jesteśmy w tej chwili w stanie przejść pełnej ścieżki „przekładania" papierów w administracji. Dlatego projekty zostaną przedłożone jako inicjatywa poselska. Według mojej wiedzy, klub PiS już ma tekst ustawy.

To jaki podatek od banków? Od kiedy?

To będzie podatek od aktywów banków i instytucji ubezpieczeniowych, bez TFI. Zgodnie z naszym bazowym scenariuszem, ze stawką 0,39 proc. Nie sądzę, by się udało od 1 stycznia, raczej od 1 lutego, tak był czas na odpowiednie vacatio legis i rozporządzenia wykonawcze. Po więcej szczegółów odsyłam do klubu.

Jakie wpływy z tego tytułu zapisze pan w budżecie 2016?

Między 6 mld a 6,5 mld zł.

A podatek od sklepów wielkopowierzchniowych?

Tu jest sprawa bardziej złożona. Ten projekt nie jest tak zaawansowany. Są liczne głosy wskazujące na słabe strony pierwotnego projektu, które będą musiały być wzięte pod uwagę w dopracowaniu ostatecznego kształtu.

Jakie wpływy z tego podatku? Wcześniej mówił pan o 3,5 mld zł, teraz już o 2-2,5 mld zł.

Mamy początek grudnia, a prace na projektem trwają. Jest różnica, czy ta danina wejdzie w życie od 1 lutego, czy od 1 kwietnia, bo terminy oznaczają odpowiednio mniej wpływów w budżecie.

Wprowadzając projekty jako inicjatywę poselską omijacie konsultacje społeczne.

Nie zgadzam się z taką tezą. Konsultacje projektu będę w Sejmie. A warto podkreślić, że historycznie rzecz ujmując, parlamenty uzyskiwały swoje znaczenie poprzez to, że zabiegały przede wszystkim o ustanawianie podatków. Nie zależało im tak bardzo na reprezentacji politycznej, na wyłanianiu egzekutywy, tylko właśnie na podatkach. To że jest to inicjatyw poselska, nie jest żadnym powodem do ogłoszenia skandalu.

Czy ma pan pełny pakiet rozwiązań kończących z procederem karuzel i „lewych" faktur w VAT?

Z projektami dotyczącymi VAT pojawimy się w Sejmie po przyjęciu budżetu na 2016 r. Zakładamy, że budżet na 2016 r. będzie przyjęty przez rząd w połowie grudnia, Gdy parlament zakończy prace nad budżetem, planujmy przedstawić rozwiązania dotyczące innych danin, w tym podstawowej kwestii podatku VAT. Te rozwiązania muszą być komplementarne, musi być sprzężenie zwrotne między zmianami w prawie, zmianami instytucjonalnymi oraz zakresu narzędzi informacyjnych. A okazuje się, że brakuje nawet bardzo prostych, wprost podstawowych instrumentów. Po objęciu stanowiska ministra finansów mogłem potwierdzić swoją wcześniejszą intuicyjną wiedzę, że polski fiskus nie dysponuje np. nakładką na informatyczny program podatkowy pozwalającą na blokadę zwrotu VAT–u w sposób automatyczny, po szybkim wskazaniu przez system nieprawidłowości.

Dociekał pan dlaczego?

To bardzo ciekawa historia. Okazuje się, że brak takiego komponentu został zauważony w resorcie finansów, nie ma go np. we wdrażanym od 2013 przez firmę Sygnity programie e-podatki. W związku z tym zdecydowano złożyć wniosek o dofinansowywanie unijne na projekt stworzenia stworzenia takiego narzędzia i wykorzystania go do systemu.

Czemu wniosek o pieniądze z UE?

To pewnie kwestia ogólnego błędnego przekonania, że nic się nie da zrobić bez unijnych pieniędzy. Ale zostawmy tę kwestię, w każdym razie zdecydowano, by pójść ścieżką pieniędzy z programu Cyfrowej Polski. No i wnioski zostały zaopiniowane negatywnie.

Gdzie, w Brukseli?

Nie, tutaj w Polsce, przez podwładnych ówczesnego ministra administracji i cyfryzacji Andrzeja Halickiego.

Jakie było uzasadnienie?

Poprosiłem o notę w tej sprawie. Ale czyż można znaleźć lepszy dowód na potwierdzenie tezy – wypowiedzianej przez człowieka, która był kiedyś mocną postacią polskiej polityki, byłego ministra spraw wewnętrznych – o państwie, które funkcjonuje tylko teoretycznie? Lewa półkula mózgu państwa zdiagnozowała krytyczną funkcję do wykonania, bo zbieranie podatków jest taką krytyczną funkcją, a druga półkula odpowiedziała, że po prostu takiej potrzeby nie widzi.

Co z centralnym rejestrem faktur?

To jeden z elementów uszczelniania systemu VAT. Ale są różne propozycje, i różne ścieżki jego wprowadzenia, musimy to przeanalizować. Dotychczas administracja koncentrowała się tylko na pewnej części problemu VAT. Wysiłek organizacyjno-intelektualny skupiony był na transakcji z klientami detalicznymi, czyli paragonach. A gros problemów systemowych z VAT jest w obrocie wewnątrz biznesu (BtB). W mojej ocenie nie podjęto do tej pory niestety adekwatnych kroków.