Wiele badań przeprowadzonych przez naukowców oraz wyspecjalizowane agencje krajowe i zagraniczne potwierdza, że raport roczny jest najbardziej wiarygodnym i najobszerniejszym dokumentem opisującym spółkę. Zawiera wymagane przez ustawy i rozporządzenia informacje, zweryfikowane przez biegłego rewidenta.

Najważniejszym elementem raportu rocznego jest sprawozdanie finansowe. Jest to dokument audytowany przez biegłego rewidenta, dokładnie analizowany i weryfikowany przez różne jego komórki.

Trochę słabiej wygląda sprawozdanie z działalności, ponieważ biegły rewident jest zobowiązany do potwierdzenia zgodności danych finansowych prezentowanych w tej części raportu z danymi ze sprawozdania finansowego oraz potwierdzenia, że sytuacja zaprezentowana w sprawozdaniu z działalności nie zniekształca w istotny sposób obrazu spółki.

Miejsce na subiektywizm

Osobiście uważam, że wypowiadanie się biegłego rewidenta na temat zniekształceń wprowadza pewną dozę subiektywizmu w ocenie, ponieważ zależy głównie od know how konkretnej osoby lub firmy audytorskiej, które niekoniecznie muszą znać specyfikę branży etc.

Postawa audytora stanowi więc motywację dla spółki, by coś zmienić albo wręcz przeciwnie. Zaobserwowaliśmy tu dwa zjawiska: albo spółka ma taki sam schemat sprawozdania z działalności od momentu debiutu i z roku na rok aktualizuje tylko dane finansowe, albo co roku weryfikuje zawartość tej części raportu rocznego, zarówno w treści, jak i formie, co wskazuje na większą dbałość o rzetelniejsze informowanie rynku o swojej sytuacji.

Ważne, aby utrzymywać wysoki poziom raportowania nie tylko wobec instytucji nadzorujących rozwój rynku, ale również w odniesieniu do konkurentów, ponieważ wpływa to na wycenę i zwiększenie konkurencyjności spółki.

Pamiętać należy, że analitycy i inwestorzy oceniają „przeszłość", czyli sprawozdanie finansowe, ale kupują „przyszłość", czyli informację zawartą w sprawozdaniu z działalności. Dlatego warto zadbać o właściwą prezentację spółki, jej modelu biznesowego, plany na przyszłość etc., aby pozostali odbiorcy raportów rocznych otrzymywali satysfakcjonującą ich informację.

12. edycja konkursu

Dobrym wstępem do modyfikacji raportu rocznego jest udział w konkursie „The Best Annual Report", organizowanym przez Instytut Rachunkowości i Podatków. Instytut już po raz 12. ogłasza kolejną edycję konkursu. Celem tego przedsięwzięcia jest promowanie raportów rocznych o największej wartości użytkowej dla akcjonariuszy i inwestorów. To najważniejsza grupa odbiorców (czytelników) raportów rocznych, którzy oczekują informacji wiarygodnych i rzetelnych, opublikowanych w możliwie najkrótszym terminie.

W konkursie biorą udział spółki z rynku regulowanego, które sporządzają skonsolidowane sprawozdania finansowe według standardów MSSF/MSR oraz spółki z rynku alternatywnego, które sporządzają sprawozdania finansowe wg znowelizowanej ustawy o rachunkowości lub MSSF/MSR.

Zwycięstwo w konkursie jest efektem pracy zespołowej: dyrektorów finansowych, głównych księgowych, zarządów, działów relacji inwestorskich, marketingu i reklamy, nadzorów właścicielskich.

W naszym konkursie nie ma przegranych. Sam udział w tym przedsięwzięciu stanowi bardzo czytelny sygnał, że zarząd spółki chce prowadzić transparentną politykę informacyjną, co jest jedną z największych wartości dodanych konkursu. Ponadto każda spółka biorąca w nim udział otrzymuje szczegółowy arkusz ocen z uwagami członków kapituły, dzięki którym można z roku na rok doskonalić raport roczny.

Instytut Rachunkowości i Podatków chce w ten sposób spełniać również funkcję edukacyjną. Dotychczasowa praktyka pokazuje, że jest wiele spółek, które zastosowały się do uwag kapituły konkursu i z niepunktowanych miejsc awansowały do wyróżnień i nagród. Dodatkowym elementem edukacyjnym jest książka „Raport roczny spółki publicznej", wydana przez Instytut Rachunkowości i Podatków, będąca praktycznym podręcznikiem dla zespołów przygotowujących raporty roczne.

Ważny internet

Od dziewięciu lat promujemy w konkursie raport roczny w internecie, a od dwóch lat raport zintegrowany, który jest nową rekomendowaną przez Komisję Europejską formą raportowania korporacyjnego.

Nie wszystkie spółki rozumieją, że internet jest najszybszym źródłem informacji i na stronie internetowej emitenta powinien znajdować się raport roczny użyteczny dla akcjonariuszy i inwestorów, zaprezentowany przystępnie z punktu widzenia możliwości, które daje technologia informatyczna.

Regulamin konkursu szczegółowo określa warunki dopuszczenia raportu rocznego do weryfikacji. Pierwsze kryterium selekcji to analiza opinii biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego. Następnie każdy raport roczny jest oceniany przez cztery zespoły, które oceniają sprawozdanie zarządu z działalności, zastosowanie MSSF/MSR, wartość użytkową raportów marketingowych, online lub zintegrowanych. Suma pracy tych zespołów może dać maksymalnie 100 punktów.

Sześć lat temu kapituła konkursu zdecydowała o przyznaniu nagród specjalnych The Best of The Best dla najlepszego przedsiębiorstwa i banku, które trzy razy zdobyły nagrodę główną w naszym konkursie. Miło jest nam poinformować, że prawo do tytułu modelowego raportu rocznego utrzymały: KGHM Polska Miedź, PKN Orlen, mBank, PKO Bank Polski, Grupa Tauron Polska Energia. Spółki te, tworzą Klub The Best of The Best.

Zapraszamy wszystkie spółki z rynku regulowanego i alternatywnego do udziału w kolejnej edycji konkursu „The Best Annual Report 2016". Szczegółowe informacje na stronie: http://irip.pl/o-konkurs-the-best-annual-report

Autorka jest prezesem Instytutu Rachunkowości i Podatków, organizatora konkursu „The Best Annual Report 2016". „Rzeczpospolita" jest patronem medialnym konkursu