Choć różnice między płacami obu grup zawodowych mogą być duże, co pokazujemy obok w tabeli, jest pewne podobieństwo. Zasady ich wynagradzania regulują tzw. pragmatyki służbowe. To oznacza, że zarówno nauczyciele, jak i pracownicy służby zdrowia wynagradzani są przede wszystkim zgodnie z ustawami i rozporządzeniami adresowanymi wyłącznie do nich. Jedynie w nielicznych wypadkach możemy stosować przepisy kodeksu pracy.
Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej, jeżeli nie są oni objęci układem zbiorowym pracy, określa właściwy minister w rozporządzeniu.
Dla nauczycieli wysokość wynagrodzenia zasadniczego ustala się corocznie w rozporządzeniu. Podobnie wskazuje się poziom minimalnych stawek pensji zasadniczej dla nauczycieli realizujących tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć.
Reguł obliczania wysokości wynagrodzenia nauczycieli należy szukać przede wszystkim w Karcie nauczyciela, a dopiero później we właściwych rozporządzeniach. Szczegółowe zasady przyznawania i wypłaty dodatków do wynagrodzenia dla nauczycieli podaje rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (DzU nr 22, poz. 181 ze zm.).
Natomiast wynagrodzenia w publicznej służbie zdrowia określa rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 8 czerwca 1999 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników publicznych zakładów opieki zdrowotnej (DzU nr 52, poz. 543 ze zm.).
