Trybunał Konstytucyjny orzekł wczoraj, że art. 11, ust. 6 (zdanie trzecie) ustawy o ochronie praw lokatorów nie rozwiązał prawidłowo kolizji między prawem własności a prawem lokatora do posiadania mieszkania. Nakładając na właściciela karę w wysokości 15 proc. wartości lokalu za to, że w ciągu sześciu miesięcy po upływie wypowiedzenia najmu nie zamieszkał w nim na stałe, naruszył zasadę sprawiedliwości i proporcjonalności.
Tak Trybunał odpowiedział na pytanie prawne Sądu Okręgowego w Tarnowie, przed którym zawisł spór między właścicielami starej kamienicy a byłą lokatorką.
Właściciel wymówił jej mieszkanie na trzy lata naprzód, zamierzając przeznaczyć je dla dorastającej córki. Lokatorka wyprowadziła się jednak przed terminem, bo dostała mieszkanie komunalne, a kiedy po pół roku od wyprowadzki stwierdziła, że właściciel jest tylko w swoim mieszkaniu zameldowany, bo przebywa w USA, poszła do sądu. Zażądała od właściciela kary ustawowej w wysokości 15 proc. wartości mieszkania, tj. ponad 28 tys. zł (choć sama zalegała mu z czynszem na ponad 3 tys. zł, a przed wyprowadzką zdemolowała mieszkanie). Zgodnie bowiem z art. 11 w takiej sytuacji lokator ma prawo wrócić do lokalu na koszt właściciela lub zażądać zapłaty różnicy w czynszu i w opłatach, które teraz ponosi, oraz żądać od niego kary ustawowej.
Sędzia Marek Syrek z tarnowskiego sądu mówił w Trybunale, że wątpliwości SO wzbudził głównie automatyzm i surowość sankcji. Sąd nie ma żadnej możliwości miarkowania kary i uwzględnienia powodów niedotrzymania przez właściciela półrocznego terminu. Jest on w mieszkaniu zameldowany, przeprowadził kapitalny remont, urządza je i uważa za swoją siedzibę. Jego zdaniem przepisy wystarczająco chronią lokatora i służą zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych, ograniczają natomiast prawo własności przez nałożenie wysokiej, arbitralnie ustalonej sankcji - argumentował sędzia.
Pozostali uczestnicy postępowania oraz Trybunał w pełni podzielili ten punkt widzenia. Wyrok wejdzie w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (sygn. P 30/06).
