Wniosek o wydanie decyzji może złożyć każdy. Nie trzeba mieć umowy przedwstępnej z właścicielem działki. Jeśli planowana inwestycja będzie służyła wyłącznie celom mieszkalnym, to wydanie decyzji jest bezpłatne. 107 zł opłaty skarbowej musi zapłacić inwestor, który w swoim domu chciałby prowadzić działalność gospodarczą.
Decyzję o warunkach zabudowy, potocznie zwaną wuzetką, wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta po uzgodnieniach z innymi urzędami. Wnioski przyjmują i rozpatrują gminne wydziały architektury. Formularze coraz częściej można pobrać ze stron internetowych urzędów gmin. Jednak wypełnianie takiego formularza może nastręczać trudności osobom, które nie mają odpowiedniej praktyki. Dlatego inwestorzy najczęściej już na tym etapie zatrudniają architekta i wystawiają mu pełnomocnictwo (opłata skarbowa 17 zł) do załatwienia formalności w ich imieniu.
We wniosku powinno się określić m.in.:> numer ewidencyjny, obręb i ewentualnie adres działki,> granice terenu objętego inwestycją na dołączonej kopii mapy zasadniczej lub ewidencyjnej w skali 1:500 lub 1:1000 (mapy zdobędziemy w powiatowym ośrodku dokumentacji kartograficznej, za każdą kopię zapłacimy ponad 50 zł),> istniejący stan terenu (powierzchnia, opis istniejących budynków, urządzeń przesyłowych, obiektów planowanych do rozbiórki, sąsiedztwo),> planowany sposób zagospodarowania terenu,> powierzchnię i gabaryty oraz przeznaczenie planowanych obiektów budowlanych,> planowany dojazd do działki,> przewidywane zapotrzebowanie na wodę, energię, gaz oraz sposób odprowadzania (oczyszczania) ścieków,> charakterystykę wpływu inwestycji na środowisko – przy domach jednorodzinnych ten wpływ jest raczej niewielki, więc niepotrzebne są profesjonalne analizy,> pełnomocnictwo imienne dla osoby reprezentującej inwestora.
Do części opisowej dołączamy graficzne przedstawienie zamierzenia, więc przyda się architekt. Oprócz tego koncepcję zagospodarowania trzeba przedstawić na kopii mapy zasadniczej obejmującej również działki sąsiednie.
Razem z wnioskiem składamy zaświadczenia z zakładu energetycznego, gazowni, przedsiębiorstwa wodociągowego, że teren jest wystarczająco uzbrojony, a jeśli nie jest – gwarancje, że podłączą nieruchomość do swoich sieci. Wnioski o takie zaświadczenia również muszą być zaopatrzone w kopie map i plany sytuacyjne inwestycji. Na odpowiedź czeka się zwykle 2 – 3 tygodnie, ale bywa, że i trzy miesiące. Za to większość przedsiębiorstw nie pobiera opłat za wydanie zaświadczenia.