Jak i w czym się zadłużać – rady ekspertów

Michał Glinka - dyrektor Departamentu Produktów Detalicznych w BGŻ

– Zgodnie z oczekiwaniami nadzoru bankowego wprowadzona w 2006 r. Rekomendacja S przy innych sprzyjających czynnikach rynkowych sprawiła, że rodzima waluta bardzo zyskała na znaczeniu, wypierając kredyty walutowe. Jednak w ostatnich miesiącach udział walut obcych, czyli przede wszystkim franka szwajcarskiego, wśród nowo udzielanych kredytów hipotecznych wyraźnie wzrasta. Najistotniejszą przyczyną są stopy procentowe na polskim rynku rosnące znacznie szybciej niż te w Szwajcarii.

Zwiększa się różnica w wysokości rat porównywalnych kredytów w złotych i we frankach. Każda podwyżka stóp procentowych przekłada się w przypadku przeciętnego kredytu jedynie na kilkudziesięciozłotowy wzrost miesięcznej raty. Jednak suma następujących po sobie podwyżek może stanowić poważne obciążenie budżetu domowego, szczególnie niebezpieczne dla klientów, którzy zaciągali kredyt na granicy swych możliwości kredytowych. Kredytobiorcy, którzy dotkliwie odczuwają, że wierność rodzimej walucie kosztuje, coraz częściej przewalutowują kredyty złotowe na franki szwajcarskie. Przewalutowania następują też coraz powszechniej przy okazji zyskującego obecnie na popularności refinansowania posiadanego przez klienta kredytu nowym kredytem w innym banku oferującym bardziej atrakcyjne warunki cenowe. Dotyczy to także konsolidowania kilku różnych kredytów czy pożyczek. Oczywiście powrót do łask franka, po kilkunastomiesięcznym prymacie złotego, nie zmienia stałej reguły, że kredyt w walucie rodzimej (czy precyzyjniej, w tej, w której się zarabia) jest co do zasady rozwiązaniem bezpieczniejszym. Nie wiąże się bowiem z ryzykiem kursowym, na jakie narażony jest kredytobiorca walutowy. Kredyt we frankach szwajcarskich ze świadomą akceptacją ryzyka i aktualnie niższym kosztem czy droższy w obecnych warunkach kredyt złotowy i spokojny sen? Wyboru każdy klient musi dokonać indywidualnie.

—a. o. r.

Agnieszka Nachyła - dyrektor Depart. Marketingu i Rozwoju Bankowości Hipotecznej Banku Millennium

– Dla osób zarabiających i dokonujących płatności w polskich złotych, czyli w walucie obowiązującej na terytorium kraju, w którym żyjemy i pracujemy, naturalnym i logicznym wyborem wydaje się zaciąganie kredytów złotowych. Jednak około 60 proc. zadłużenia z tytułu kredytów hipotecznych w Polsce stanowią kredyty we frankach szwajcarskich.

Dzieje się tak dlatego, że w przypadku kredytu indeksowanego kursem CHF kredytobiorca korzysta z oprocentowania niższego w porównaniu z kredytem złotowym i spłaca niższą miesięczną ratę. Tak jak w przypadku kredytu złotowego ponosi ryzyko wzrostu stóp procentowych, ale dopóki są one znacznie niższe (od dłuższego czasu utrzymuje się różnica rzędu 2 – 3 punktów procentowych między stopami kredytów w CHF i PLN, a cykl podwyżek stóp procentowych w Polsce trwa), korzysta z niższej raty.

Warto jednak pamiętać, że na opłacalność kredytu i wysokość rat zadłużenia w CHF wpływa dodatkowo ryzyko kursowe, polegające na możliwości wahań kursu waluty. Ze względu na tę właściwość kredytów w CHF zaleca się ich zaciąganie przy dłuższym okresie kredytowania. Przy relatywnie krótkim okresie kredytowania (do dziesięciu lat) wahania kursów walutowych mogą być bardziej odczuwalne – rata kredytu jest wówczas stosunkowo wysoka, a więc i ewentualne wahania kursów mogą na niej silniej zaważyć. Przy długim okresie kredytowania istnieje większe prawdopodobieństwo, że wahania kursów in plus i in minus zniwelują się. Dodatkowo w długim okresie analitycy finansowi prognozują stabilną pozycję polskiej waluty w stosunku do walut obcych, a nawet jej umocnienie. Jeśli ich przewidywania się sprawdzą, wahania kursowe powinny mieć w długim okresie mniejsze znaczenie.

Dodatkowy koszt kredytu w CHF generuje mechanizm przeliczeń kwoty kredytu i rat po różnych kursach, czyli tzw. spread walutowy. W praktyce korzyść, jaką kredytobiorca czerpie w związku ze spłatą niższej raty, bilansuje się z kosztem spreadu dopiero po kilku latach spłaty kredytu. Także dlatego zaciąganie kredytów walutowych zaleca się w przypadku zobowiązań na co najmniej dziesięć lat.

—a.o.r.

Dominik Skrzycki - naczelnik planów finansowych MultiBanku