Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi obywateli, którzy narzekają na brak przepisów nakazujących informowanie ich o dokonanych z urzędu zmianach wpisów odnoszących się do ich nieruchomości w ewidencji gruntów i budynków.
Powoduje to, iż właściciel lub inna osoba władająca nieruchomością może nie wiedzieć, jakie konkretnie zmiany w ewidencji gruntów i budynków nastąpiły w odniesieniu do jego nieruchomości, a co za tym idzie, może posługiwać się danymi niezgodnymi z aktualnymi wpisami w tej ewidencji, co naraża go na różnego rodzaju konsekwencje prawne.
Przypomnijmy, iż zasady prowadzenia ewidencji gruntów i wprowadzania w niej zmian reguluje rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Przewiduje ono dwa tryby zmian. Pierwszy, w postaci czynności materialno-technicznej, czyli wprowadzenia do bazy danych zmiany na podstawie zgłoszenia. Drugi, w formie decyzji administracyjnej, gdy aktualizacja wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego lub uzyskania dodatkowych dowodów.
W drugim z tych trybów problemu nie ma, ponieważ prawo właściciela do informacji o postępowaniu dotyczącym jego nieruchomości jest zagwarantowane szerokim zakresem obowiązku informowania stron przewidzianym w Kodeksie postępowania administracyjnego. Natomiast w przypadku aktualizacji operatu ewidencyjnego dokonywanej w trybie czynności materialno-technicznej nie stosuje się przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a dodatkowo brakuje regulacji szczególnych, które przewidywałyby obowiązek informowania właścicieli nieruchomości chociażby o dokonanej zmianie w zapisach ewidencji gruntów.
W ocenie Rzecznika zarzuty podnoszone przez skarżących są uzasadnione, ponieważ obowiązujące przepisy nie gwarantują odpowiedniego informowania właścicieli nieruchomości o przeprowadzanych zmianach w ewidencji.
