Reklama

Rzecznicy patentowi zyskają togi, a ich samorząd nowe uprawnienia

Rząd pracuje nad projektem zmian w przepisach o rzecznikach patentowych. Ma on zbliżyć ten zawód do adwokatów i radców prawnych, zwiększając niezależność samorządu i ułatwiając pracę rzecznikom. Za to egzamin rzecznikowski ma być trudniejszy.

Publikacja: 12.09.2025 15:51

Rzecznicy patentowi zyskają togi, a ich samorząd nowe uprawnienia

Foto: Adobe Stock

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie zmiany w przepisach dotyczących rzeczników patentowych są planowane przez rząd?
  • Dlaczego zrównanie uprawnień rzeczników patentowych z radcami prawnymi i adwokatami jest istotne?
  • Jakie zmiany przewiduje projekt w systemie prowadzenia listy rzeczników patentowych?
  • Na jakie ułatwienia w pracy mogą liczyć rzecznicy patentowi dzięki proponowanym zmianom?
  • Jakie nowe elementy zostaną wprowadzone do egzaminu dla aplikantów rzecznikowskich?
  • W jaki sposób zmiany wpłyną na kompetencje nadzorcze Urzędu Patentowego?

Projekt, który upubliczniono na stronach Rządowego Centrum Legislacji, został przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Ma przede wszystkim odpowiedzieć na zmiany w prawie z ostatnich kilku lat – poszerzenie uprawnień rzeczników patentowych, a wcześniej przyznanie radcom prawnym i adwokatom prawa występowania przed Urzędem Patentowym. Obecnie rzecznicy mogą występować w sądach w szeroko rozumianych sprawach z zakresu własności intelektualnej, które obejmują nie tylko patenty i inne prawa własności przemysłowej, ale też prawa autorskie i pokrewne, zwalczanie i zapobieganie nieuczciwej konkurencji, a także ochronę dóbr osobistych w zakresie reklamy, identyfikacji produktów czy działalności naukowej i wynalazczej. Ustawodawca, zbliżając uprawnienia rzeczników, radców i adwokatów, uznał też, że ujednolicenia wymaga pozycja ich samorządów.

Czytaj więcej

Rząd zdecydował: nowa grupa zawodowa otrzyma przywilej noszenia togi

Listę rzeczników patentowych prowadzić będzie Krajowa Izba Rzeczników Patentowych, a nie jak obecnie – Urząd Patentowy

Podstawowa zmiana dotyczy prowadzenia listy rzeczników patentowych. Obecnie robi to Urząd Patentowy, nowelizacja kompetencję tę przekazuje prezesowi Polskiej Izby Rzeczników Patentowych.

– Trudno sobie wyobrazić, by listę adwokatów czy radców prawnych prowadził prezes sądu apelacyjnego czy minister sprawiedliwości – obrazowo tłumaczy potrzebę zmiany Paweł Kurcman, wiceprezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych. – Potrzebne jednak będzie dłuższe vacatio legis, ze względu na konieczność stworzenia systemu do prowadzenia tej ewidencji. Liczymy też na fundusze z Ministerstwa Rozwoju i Technologii na ten cel – dodaje Paweł Kurcman.

Reklama
Reklama

Wskazuje przy tym, że proces przekazywania informacji o statusie członków izby do Urzędu Patentowego oraz sposób prowadzenia samej listy przez Urząd nie był doskonały i zdarzały się sytuacje, że na liście widniały osoby, które nie powinny. Problem dotyczył też przechodzenia z listy aplikantów (prowadzi ją PIRP) na listę rzeczników (prowadzi ją UP RP).

Jednak nie wszystkie postulaty rzeczników patentowych zostały uwzględnione w projekcie. Przede wszystkim nie ujednolicono stawek za czynności wszystkich pełnomocników.

– A wciąż jest – co prawda niewiele – czynności, za które dostajemy niższe stawki, niż adwokaci czy radcowie prawni. Propozycja zrównania stawek dla wszystkich wydaje się być najprostszym rozwiązaniem i będziemy o nią zabiegać – mówi Paweł Kurcman.

Ułatwienie pracy dla rzeczników patentowych, togi i egzamin skupiony bardziej na sferze praktycznej

Zmiany wpłyną też bezpośrednio na pracę samych rzeczników i aplikantów. Ci pierwsi, jeśli pracują na etacie, będą mogli – podobnie jak dziś radcowie – wliczać do czasu pracy czynności wykonywane poza stałym miejscem zatrudnienia (a więc np. w sądzie). Drudzy zaś będą mogli być upoważnieni do zastępstwa przez każdego rzecznika patentowego (dziś może to zrobić tylko patron danego aplikanta). Doprecyzowane zostaną też przepisy dotyczące czasowej lub trwałej utraty zdolności wykonywania zawodu oraz postępowania dyscyplinarnego – wzorem będzie ustawa o radcach prawnych.

Ważne jest też wprowadzenie togi dla rzeczników patentowych (projekt mówi o stroju urzędowym, ale można zakładać, że także tu nastąpi zrównanie z radcami i adwokatami).

– Trudno utrzymywać sytuację, gdy profesjonalny pełnomocnik, jakim jest rzecznik patentowy, występuje przed sądem czy Urzędem Patentowym w garniturze czy garsonce. Powaga sądu i prestiż naszego zawodu wymaga, abyśmy nie różnili się od innych pełnomocników pod tym względem. Nie wiemy jeszcze, jaki będzie kolor naszych żabotów – zaproponujemy pewnie kolor biały lub złoty – wskazuje wiceprezes PIRP. – Chcemy również zmienić zakres egzaminu kwalifikacyjnego, aby wybrzmiał w nim bardziej techniczny charakter naszego zawodu – konkluduje.

Reklama
Reklama

W zamyśle egzamin ma się składać z pięciu części pisemnych (dziś są tylko trzy). Aplikanci rzecznikowscy będą musieli wykazać się wiedzą z obszaru zasad etyki, reklamy i wykonywania zawodu, czego do tej pory egzamin nie przewidywał.

Zmniejszone zostaną uprawnienia Urzędu Patentowego, nadal jednak zatrzyma liczne narzędzia kontroli nad pracą rzeczników patentowych

Mimo zmian, w kompetencji prezesa Urzędu pozostanie m.in. wydawanie opinii w sprawie rozporządzenia dotyczącego wysokości stawek minimalnych opłat za czynności rzeczników patentowych, prawo wnioskowania do rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania wyjaśniającego wobec rzecznika patentowego. Będzie mógł także żądać informacji o wynikach postępowania dyscyplinarnego oraz o prawomocnych orzeczeniach sądów dyscyplinarnych. Zachowa również prawo do zaskarżania do Sądu Najwyższego sprzecznych z prawem uchwał organu samorządu w sprawach pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony, a także prawo do żądania wydania przez organ samorządu uchwały z tego zakresu.

– W naszej ocenie, mimo wprowadzanych zmian istota kompetencji nadzorczych związanych z pieczą nad należytym wykonywaniem zawodu rzecznika patentowego zostaje zachowana. Projekt został przekazany do konsultacji i oczekujemy na uwagi i komentarze zainteresowanych podmiotów – mówi Monika Chrobak, rzecznik prasowa UP RP.

Etap legislacyjny: konsultacje, uzgodnienia i opiniowanie

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie zmiany w przepisach dotyczących rzeczników patentowych są planowane przez rząd?
  • Dlaczego zrównanie uprawnień rzeczników patentowych z radcami prawnymi i adwokatami jest istotne?
  • Jakie zmiany przewiduje projekt w systemie prowadzenia listy rzeczników patentowych?
  • Na jakie ułatwienia w pracy mogą liczyć rzecznicy patentowi dzięki proponowanym zmianom?
  • Jakie nowe elementy zostaną wprowadzone do egzaminu dla aplikantów rzecznikowskich?
  • W jaki sposób zmiany wpłyną na kompetencje nadzorcze Urzędu Patentowego?
Pozostało jeszcze 92% artykułu

Projekt, który upubliczniono na stronach Rządowego Centrum Legislacji, został przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Ma przede wszystkim odpowiedzieć na zmiany w prawie z ostatnich kilku lat – poszerzenie uprawnień rzeczników patentowych, a wcześniej przyznanie radcom prawnym i adwokatom prawa występowania przed Urzędem Patentowym. Obecnie rzecznicy mogą występować w sądach w szeroko rozumianych sprawach z zakresu własności intelektualnej, które obejmują nie tylko patenty i inne prawa własności przemysłowej, ale też prawa autorskie i pokrewne, zwalczanie i zapobieganie nieuczciwej konkurencji, a także ochronę dóbr osobistych w zakresie reklamy, identyfikacji produktów czy działalności naukowej i wynalazczej. Ustawodawca, zbliżając uprawnienia rzeczników, radców i adwokatów, uznał też, że ujednolicenia wymaga pozycja ich samorządów.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Konsumenci
Jest opinia rzecznika generalnego TSUE ws. WIBOR-u. Wstrząśnie bankami?
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla konkubentów. Muszą się rozliczyć jak po rozwodzie
Podatki
Inspektor pracy zamieni samozatrudnienie na etat - co wtedy z PIT, VAT i ZUS?
Zawody prawnicze
Rząd zdecydował: nowa grupa zawodowa otrzyma przywilej noszenia togi
Sądy i trybunały
Rzecznik dyscyplinarny sędziów „na uchodźstwie”. Jak minister chce ominąć ustawę
Reklama
Reklama