Zawarcie umowy najmu okazjonalnego zwiększa ochronę prawną właściciela wynajmowanej nieruchomości. Pozwala bowiem na wyłączenie stosowania przywilejów, jakie gwarantuje standardowo najemcom ustawa o ochronie praw lokatorów (m.in. prawo do lokalu socjalnego w razie eksmisji, okresy ochronne zimą). Wynajmujący może skorzystać z atutów, jakie daje mu umowa najmu okazjonalnego tylko w jednym przypadku: gdy zgłosi ją w odpowiednim czasie w urzędzie skarbowym.
Zgłoszenie do naczelnika
Warunek, od którego zależy skuteczność umowy najmu okazjonalnego, zawiera art. 19b ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z nim właściciel zgłasza zawarcie umowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela, w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu.
Z przepisu tego wynika kilka ważnych kwestii. Terminowe zgłoszenie najmu jest obowiązkiem właściciela i nie zależy od jego uznania. Właściwym urzędem skarbowym jest ten, na obszarze właściwości którego ma on miejsce zamieszkania. Jeżeli więc wynajmowany lokal znajduje się w Lublinie, a właściciel na stałe zamieszkuje w Warszawie, to powinien udać się do stołecznego fiskusa. Nie ma przy tym znaczenia, gdzie jest on formalnie zameldowany.
14-dniowy termin biegnie od daty faktycznego rozpoczęcia najmu. Nie oznacza to, że właściciel może się pojawić w urzędzie skarbowym w dowolnym czasie. Data wydania lokalu i zarazem rzeczywistego rozpoczęcia jego najmu powinna zostać wskazana w umowie. W razie przesunięcia jego terminu konieczne jest uczynienie o tym wzmianki na piśmie w formie aneksu.
Wypełnienie obowiązku rejestracji umowy najmu okazjonalnego w urzędzie skarbowym może zostać w każdym czasie zweryfikowane przez najemcę. Na jego żądanie właściciel musi przedstawić potwierdzenie dokonanego zgłoszenia. Jest to ważne z punktu widzenia lokatora, gdyż od skuteczności umowy najmu okazjonalnego zależą jego obowiązki i uprawnienia. Ponadto w momencie podpisywania dokumentu jest on z reguły obciążony dodatkowymi kosztami notarialnymi. Kiedy okaże się więc, że właściciel zaniedbał ciążący na nim obowiązek, powinien on zwrócić najemcy wszystkie wydatki poniesione z przygotowaniem dodatkowych dokumentów.
