Jak pokazuje praktyka, art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu COVID- 19, może zostać wykorzystany nie tylko w celu szybkiej budowy oddziałów zakaźnych ale również w celu budowy osiedli mieszkaniowych z pominięciem przepisów prawa budowlanego oraz przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Nie można wykluczyć, że w wyniku stosowania specustawy powstanie wiele obiektów budowlanych na terenach chronionych czy też zabytkowych, niespełniających wymogów ładu przestrzennego, jak również zagrażających bezpieczeństwu ich użytkowników.
Ustawa ta nie reguluje skutków prawnych dla zamierzeń budowlanych realizowanych w okresie obowiązywania specustawy. W szczególności ustawa nie przewiduje rozwiązań, które pozwoliłyby, po ustaniu pandemii COVID-19, na dostosowanie wybudowanych obiektów do stanu zgodnego z przepisami prawa budowlanego, ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, aktami planistycznymi oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Czytaj też: Specustawa covidowa pozwoliła na budowanie osiedli, które teraz ciężko będzie sprzedać
Za przykład niedoskonałości art. 12 specustwy może posłużyć przykład dewelopera, który rozpoczął budowę osiedla 15 domów na terenie dawnej bazy wojskowej w środku Lasu Bemowskiego, w otulinie rezerwatu Łosiowe Błota, jako podstawę prawną prowadzonej inwestycji powołuje treść artykułu 12 specustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Przedmiotowy przepis obowiązywał od dnia 8 marca do dnia 5 września 2020.
Specustawa wyłączyła inne ustawy
Zgodnie z treścią tego przepisu, do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, nie stosuje się przepisów ustawy Prawo budowlane, ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz aktów planistycznych, o których mowa w tej ustawie (tj. miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego), jak również ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jeżeli obowiązek stosowania przepisów prawa budowlanego zostaje wyłączony, nie mają zastosowania również akty wykonawcze, tj. m.in. rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zawierające szereg wymogów jakie muszą spełniać budynki.