Problem ujawnił się, gdy pewien obywatel próbował zdobyć informacje na temat dostępności schronów dla ludności w razie masowego zagrożenia dla życia i zdrowia. Nie udzieliły mu ich ani urzędy, ani spółdzielnia mieszkaniowa. Zgłosił się do Rzecznika Praw Obywatelskich, który przyjrzał się szerzej zagadnieniu organizacji i funkcjonowania obrony cywilnej w świetle przepisów prawa.
Pod rządami ustawy z 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP za "kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne" odpowiadał Szef Obrony Cywilnej Kraju i szefowie obrony cywilnej województw, powiatów i gmin. W 2002 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu ich działania.