Rzecznik Praw Obywatelskich cały czas dostaje skargi w tej sprawie, choć od wyroku minęły niedawno dwa lata.
10 czerwca 2020 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 4 ustawy z 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo spółdzielcze jest niezgodny z art. 58 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 w związku z art. 2 Konstytucji (sygn. K 3/19). Zakwestionowany przepis stanowił, że z dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 2017 r. wszyscy członkowie spółdzielni mieszkaniowych, którym nie przysługują tytuły prawne do lokali w ramach spółdzielni (spółdzielcze prawo lokatorskie i własnościowe, własność lokalu) z mocy prawa tracą członkostwo w spółdzielni.
Niekonstytucyjny przepis utracił moc po roku od daty publikacji. Czas pomiędzy publikacją a utratą mocy miał - w zamierzeniu TK - posłużyć ustawodawcy do uchwalenia nowych, zgodnych z wyrokiem, regulacji w zakresie członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej. Tak się jednak nie stało - do dziś takich przepisów nie uchwalono.
Czytaj więcej
Nie wolno było z mocy prawa pozbawiać członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej osób z przydziałem własnościowego prawa do lokalu, dla którego nie wolno założyć księgi wieczystej.
W resorcie ministra rozwoju i technologii przygotowano projekt ustawy odnoszący się m.in. do tej materii (nr w wykazie prac legislacyjnych rządu UB2). Przyjęto w nim, że „członkiem spółdzielni jest także osoba, z którą spółdzielnia zawarła umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, albo na rzecz której spółdzielnia dokonała przydziału takiego prawa, albo następcy prawni tej osoby w przypadku, gdy lokal ten znajduje się w budynku posadowionym na gruncie o nieuregulowanym stanie prawnym w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności albo użytkowania wieczystego gruntu".
Dodatkowo, do osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 ma się stosować odpowiednio art. 3 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który określa moment powstania członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej, równocześnie z chwilą nabycia prawa - w tym wypadku - zawarcia umowy, o jakiej mowa w projektowanym art. 3 ust. 1.
Z projektowanych regulacji wynika jednoznacznie wola projektodawcy „odwrócenia" skutków działania niekonstytucyjnego art. 4 ustawy poprzez utrzymanie członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej omawianej grupy osób, także w okresie, kiedy ten niekonstytucyjny przepis formalnie obowiązywał.
Z informacji ze strony Rządowego Procesu Legislacyjnego wynika, że w kwietniu 2021 r. projekt skierowano do opiniowania; ostatnia modyfikacja nastąpiła w maju 2021 r., a od ponad roku żadne dalsze prace legislacyjne nie zostały podjęte.
- Wyrok Trybunału dotychczas pozostaje zatem niewykonany. To negatywnie wpływa na położenie osób, które na mocy niekonstytucyjnego art. 4 ustawy utraciły członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej. Ich status prawny pozostaje bowiem nieuregulowany. Mimo wyroku TK, stwierdzającego niekonstytucyjność przepisu, który pozbawił ich członkostwa w spółdzielni, nadal nie mogą uzyskać (odzyskać) członkostwa w spółdzielni. W efekcie są pozbawieni wszelkich praw, jakie prawo łączy z istnieniem stosunku członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej - alarmuje Rzecznik.
Unikalna oferta
Tylko 5,90 zł/miesiąc
Zastępca RPO Stanisław Trociuk prosi ministra rozwoju i technologii Waldemara Budę o pilne kontynuowanie prac legislacyjnych oraz informację, na jakim etapie są obecnie prace nad projektem.
