Teraz wymaga to wykazania tytułu prawnego do skomunalizowanej nieruchomości. Sam wniosek o unieważnienie nacjonalizacji czy wywłaszczenia nie wystarczy.
– Jeżeli taki właśnie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie utrzyma się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, ułatwi to starania o odzyskanie nieruchomości – mówi adw. Piotr Boroń z krakowskiej kancelarii Góralczyk, Rychlicki, Boroń.
Zabrane kamienice
Komunalizacja polega na przejściu z mocy prawa 27 maja 1990 r. własności Skarbu Państwa na gminę. Uważa się więc, że stronami postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji komunalizacyjnej mogą być tylko Skarb Państwa i gmina. Osoba trzecia może się tego domagać tylko wtedy, gdy wykaże, że przysługiwał jej w tym dniu tytuł prawny do nieruchomości.
Okręgowa Izba Lekarska w Krakowie od kilku lat ubiega się o odzyskanie dwóch kamienic. Zakupione w 1938 r. ze składek członków Okręgowej Izby Lekarsko-Dentystycznej zostały przejęte przez Skarb Państwa na mocy zarządzenia ministra zdrowia z 1954 r. Minister zdrowia, a następnie WSA w Warszawie w 2004 r. i NSA w 2005 r. nie dopatrzyli się jednak interesu prawnego izby w unieważnieniu zarządzenia. Nie uznano jej następstwa prawnego po izbach zlikwidowanych w 1950 r. Dopiero ustawa z 2009 r. o izbach lekarskich stwierdziła w art. 121, że okręgowe izby lekarskie są następcą prawnym izb działających do 1950 r. i są uprawnione do występowania o zwrot ich nieruchomości. Nie może to jednak naruszać ujawnionego w księdze wieczystej prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego osób trzecich.
Kto jest stroną
Choć więc krakowska OIL zgłosiła ponownie, na podstawie ustawy z 2009 r., wniosek o zwrot nieruchomości, przeszkodą okazała się dokonana komunalizacja. Minister spraw wewnętrznych i administracji odmówił wszczęcia postępowania o stwierdzenie jej nieważności. Sam wniosek o zwrot i trwające, obecnie na etapie skargi kasacyjnej, postępowanie o unieważnienie zarządzenia z 1954 r. ministra zdrowia nie stwarzają interesu prawnego – stwierdził.