Wprowadzenie takiego obowiązku przewiduje projekt nowelizacji Prawa budowlanego oraz ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, który przygotowali posłowie Prawa i Sprawiedliwości.
Jak podają w uzasadnieniu, projekt ten związany jest z powszechnie występującym od wielu lat, zjawiskiem polegającym na podejmowaniu działań zmierzających do usunięcia lokatorów budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Działania takie polegają najczęściej na celowym pogarszaniu zwykle przez właścicieli (współwłaścicieli) lub ich pełnomocników stanu technicznego budynków, w sposób powodujący jak największe uciążliwości dla mieszkańców. W praktyce dochodzi do pozornego prowadzenia bieżącej konserwacji budynku, w szczególności demontażu okien klatek schodowych, drzwi wejściowych, balustrad i innych elementów, a także całych poddaszy – wskazują posłowie.
Jednocześnie autorzy projektu wyjaśniają, iż działania takie, nawet najbardziej uciążliwe dla mieszkańców, w aktualnym stanie prawnym nie pozwalają na ingerencję ze strony służb odpowiedzialnych za nadzór budowlany. Nie są one bowiem uznawane za remont ani przebudowę wymagającą odpowiedniego zgłoszenia albo uzyskania pozwolenia na budowę.
W opinii posłów PiS szczególnie dotkliwą praktyką jest pozbawianie mieszkańców bieżącej wody, kanalizacji oraz energii elektrycznej najczęściej poprzez uszkodzenie lub demontowanie odcinków rur i przewodów elektrycznych. - Działania takie wynikają z negatywnych pobudek, ponieważ dotyczą podstawowych potrzeb ludzi, a najczęściej dotyczą osób o niższym statusie majątkowym, którzy nie są w stanie obronić się przed taką agresją – uważają parlamentarzyści.
Posłowie uważają, że występowanie tak negatywnych społecznie zjawisk, bardzo często zagrażających zdrowiu mieszkańców, a nawet ich życiu, powinno spotkać się ze zdecydowaną i skuteczną reakcją ze strony administracji publicznej. W związku z tym projekt przewiduje wprowadzenie do art. 66 ustawy – Prawo budowlane nowego ust. 3, który przewiduje obligatoryjne zawiadomienie prokuratora przez organ nadzoru budowlanego, w przypadku, gdy organ ten poweźmie uzasadnione podejrzenie, że dokonano celowego pozbawienia zaopatrzenia w wodę obiektu budowlanego. – Ze względu na wiedzę i doświadczenie pracowników organu nadzoru budowlanego w praktyce nie będzie zadaniem trudnym ustalenie czy w danych okolicznościach dokonano celowego pozbawienia zaopatrzenia w wodę, czy też wynika to z uzasadnionych powodów – przekonują autorzy projektu.