Kiedy możesz usunąć drzewo z działki

Rz: 28 sierpnia 2015 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące wycinki drzew i krzewów. Na czym polegają najważniejsze zmiany? Czy właściciel zalesionej działki będzie mógł samodzielnie zdecydować, które drzewa wyciąć? A inwestor przygotowujący teren pod zabudowę?

Wiktor Budzewski, adwokat w kancelarii MDDP Sobońska Olkiewicz i Wspólnicy. Specjalizuje się w prawie korporacyjnym i gospodarczym. Zajmuje się obsługą klientów z branży nieruchomości oraz rynku finansowego. Ukończył Akademię im. Leona Koźmińskiego oraz Szkołę Główną Handlową w Warszawie: Do najważniejszych zmian, jakie wprowadza nowelizacja, która weszła w życie 28 sierpnia 2015 r., w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, w zakresie wycinki drzew, możemy zaliczyć wprowadzenie pojęć takich jak „drzewo", „krzew", „wywrot", „złom", „żywotność drzewa lub krzewu" oraz zawężenie definicji pojęcia „tereny zieleni".

Istotną zmianą jest również zweryfikowanie wymogów formalnych wniosku o wydanie zezwolenia. W tym zakresie zniesiono m.in. obowiązek dołączenia do wniosku tytułu prawnego do władania nieruchomością, na której rosną drzewa lub krzewy, na rzecz oświadczenia o tym tytule prawnym, składanego pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

A zmiany dla spółdzielni i wspólnot?

Zniesiono obowiązek uzyskania zgody wszystkich właścicieli lokali na usunięcie drzew rosnących na terenie spółdzielni i wspólnoty mieszkaniowej. Spółdzielnia mieszkaniowa jest jednak zobowiązana do poinformowania członków, właścicieli lokali lub budynków niebędących członkami spółdzielni oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, o zamiarze złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu. Trzeba w tym przypadku wyznaczyć co najmniej 30-dniowy termin na zgłaszanie uwag.

Do wniosku o usunięcie drzewa lub krzewu nie jest konieczne dołączanie zgody starosty, jeżeli nieruchomość jest własnością Skarbu Państwa.

Zgoda właściciela nieruchomości nie jest obecnie wymagana także w przypadku wniosku złożonego przez użytkownika wieczystego lub posiadacza nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, niebędących spółdzielnią mieszkaniową, wspólnotą mieszkaniową lub zarządcą nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa.

Zmieniły się też opłaty za wycięcie drzew.

Zmianie uległ sposób obliczania wysokości opłaty za usunięcie drzew lub krzewów. Ustala się ją na podstawie stawki zależnej od obwodu pnia i od tempa przyrostu pnia drzewa na grubość poszczególnych rodzajów lub gatunków drzew oraz współczynników różnicujących stawki w zależności od lokalizacji drzewa. Ustawa obecnie nie przewiduje już podwyższenia opłaty o 100 proc. w niektórych miejscach.

Zmianie uległ również sposób obliczania opłaty dla drzew posiadających kilka pni. W takim przypadku za obwód pnia drzewa należy przyjąć sumę obwodu pnia o największym obwodzie oraz połowy obwodów pozostałych pni. W sytuacji natomiast, gdy drzewo nie posiada pnia drzewa na wysokości 130 cm, za obwód pnia drzewa należy przyjąć obwód pnia mierzony bezpośrednio poniżej korony drzewa.

Co trzeba zrobić, aby pozbyć się drzewa stojącego na zalesionej działce?

Nie trzeba uzyskiwać zezwolenia na usunięcie drzewa z nieruchomości stanowiącej las lub plantację. Takiego zezwolenia nie trzeba również uzyskiwać w stosunku do drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza 35 cm – w przypadku topoli, wierzby, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego – lub 25 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew, a także w stosunku do drzew lub krzewów owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni.

Jakich formalności należy dopełnić, kiedy planuje się wycięcie drzew i krzewów?

Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zostać złożony do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków – do wojewódzkiego konserwatora zabytków.

We wniosku należy zamieścić informację czy planowana wycinka wynika z celu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej. Informacja ta jest istotna do ewentualnego odstąpienia od naliczania opłaty administracyjnej. Tym samym, jeżeli osoba zatrudniona do wycinki czy oczyszczenia działki jest w posiadaniu nieruchomości i posiada zgodę właściciela na wycięcie, może ona również wystąpić o wydanie zezwolenia na wycięcie drzewa lub krzewu.

Czy formalności musi dopełnić właściciel czy może wykonawca zatrudniony do wycinki czy oczyszczenia działki?

Z wnioskiem może wystąpić zarówno właściciel nieruchomości, jak i osoba faktycznie władająca tą nieruchomością, jeżeli ma zgodę właściciela.

Jakie drzewa, krzewy można usunąć bez żadnych zgód?

Zezwolenia nie wymaga wycięcie m.in. drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:

- 35 cm – w przypadku topoli, wierzby, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;

- 25 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;

- na plantacjach lub w lasach; drzew owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni;

- usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową; należących do gatunków obcych;

- a także drzew usuwanych przy okazji prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe służby.

Ile wynoszą kary za samodzielne wycięcie drzew i krzewów, od czego zależą? Czy nowe prawo zmniejsza te opłaty?

Nowelizacja obniża wysokość administracyjnej kary pieniężnej za zniszczenie lub usunięcie drzew lub krzewów do wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzew lub krzewów. Ustawodawca przewidział możliwość obniżenia kary o nawet 50 proc., w stosunku do osób fizycznych, które zniszczyły, uszkodziły lub usunęły drzewa lub krzewy bez wymaganego zezwolenia, z własnej nieruchomości lub z sąsiedniej (np. usunięcie gałęzi przechodzących na nieruchomość), na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, jeżeli osoby te nie są w stanie uiścić kary w pełnej wysokości bez znacznego uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Ponadto organ jest uprawniony do obniżenia kary, jeżeli dochód miesięczny na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku, ogłaszanego w Monitorze Polskim.

Ustawa przewiduje również obniżenie kary o 50 proc. w przypadku usunięcia bez wymaganego zezwolenia tzw. złomu, wywrotu, bądź drzewa lub krzewu obumarłego albo nierokującego szansy na przeżycie.

Nowelizacja przyniosła także uzupełnienie katalogu czynów, za których dokonanie nakładana jest administracyjna kara pieniężna, należą do nich usuwanie drzew lub krzewów bez zgody posiadacza nieruchomości oraz uszkadzanie drzew spowodowane wykonaniem prac w obrębie korony drzew.

Czy jeśli ktoś uzna, że uszkodzone drzewo zagraża przechodniom i zetnie sam, następnie usunie, to czy zapłaci karę lub za zwiezione drewno?

Nowelizacja przewiduje, że nie wymierza się administracyjnej kary pieniężnej w przypadku usunięcia albo zniszczenia drzewa lub krzewu, albo uszkodzenia drzewa w okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności.

Za usunięcie drzewa należy uznać również ścięcie pnia drzewa pozbawionego wcześniej korony (np. w wyniku działania wiatru), a także usunięcie przewróconego lub odłamanego drzewa.