Zwrot VAT za materiały budowlane: jak się starać, ile można odzyskać

O zwrot VAT mogą się starać osoby fizyczne, które budują dom lub remontują mieszkanie. Obejmuje to tylko te towary, na które stawka VAT wzrosła od 1 maja 2004 r. z 7 do 22 proc. Rekompensata obejmuje różnicę między tymi stawkami.

Od 1 stycznia 2011 r. sytuacja się zmieniła po raz kolejny. Nie tylko wzrosła stawka VAT na  materiały budowlane z 22 do 23 proc., ale również obowiązuje inny limit zwrotu.

Decyduje stawka na fakturze

Do końca 2010 r. osoby fizyczne mogły odzyskać 68,18 proc. VAT zapłaconego w cenie materiałów budowlanych. Taki limit obowiązywał bowiem przy  stawce VAT wynoszącej 22 proc.

Od 1 stycznia 2011 r. wskaźnik ten wynosi 65,22 proc. VAT, przy stawce 23 proc. VAT. Limity w tej wysokości, tak jak podwyżka podatku, mają obowiązywać trzy lata, czyli do końca 2013 r.

W praktyce może to sprawiać pewne trudności przy wyliczaniu żądanej kwoty zwrotu. Osoby posiadające faktury ze stawkami 22 i 23 proc. muszą dokonać dwóch odrębnych obliczeń według dwóch różnych wzorów i zsumować wynikające z nich kwoty.

Przykład

Pan Tomasz rozpoczął budowę domu w czerwcu 2010 r. Do końca 2010 r. kupił materiały o wartości 100 tys. zł netto. VAT według stawki 22 proc. wyniósł 22 tys. zł. Przysługuje mu zwrot 68,18 proc. kwoty VAT wynikającej z faktur (22 000 zł x 68,18 proc. = 14 999,60). Po zaokrągleniu do pełnych złotych kwota zwrotu wyniesie 15 tys. zł.

Dodatkowo w 2011 r. wydał na zakup towarów 40 tys. zł netto. Według stawki 23 proc. zapłacił 9200 zł VAT. Przysługuje mu zwrot 65,22 proc. podatku wynikającego z faktur (65,22 proc. x 9200 = 6000,24 zł). Po zaokrągleniu do pełnych złotych będzie to 6 tys. zł.

W sumie może więc odzyskać 15 tys. zł plus 6 tys. zł, czyli 21 tys. zł.

Limit odnawiany co pięć lat

Inwestor, który wyliczył kwotę zwrotu na podstawie faktur, musi następnie sprawdzić, czy mieści się w innym limicie. Żądana przez niego rekompensata nie może przekroczyć innego pięcioletniego ograniczenia, liczonego od daty złożenia pierwszego wniosku.

Uwaga!

Dla każdego podatnika pięcioletni limit może więc obejmować inny okres, gdyż bierze się tu pod uwagę datę złożenia pierwszego w życiu podatnika wniosku o zwrot VAT. Wniosek można złożyć w dowolnym momencie.

Do obliczenia pięcioletniego limitu służy specjalny wzór, w którym należy uwzględnić m.in. cenę 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. Chodzi o ogłaszaną w poprzednim kwartale przez GUS cenę, która jest przyjmowana na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych.

Osoba, która składa wniosek o  zwrot w IV kwartale 2011 r., od  października do grudnia, musi wziąć pod uwagę cenę 1 mkw. wynoszącą 3819 zł.

Wyliczenie różni się też w zależności od tego, czy dana osoba korzystała z ulg mieszkaniowych w związku z wydatkami uprawniającymi do zwrotu VAT oraz czy prowadzona przez nią inwestycja wymaga pozwolenia na budowę.

Przykład

Pan Tomasz złoży wniosek o zwrot VAT w  październiku  2011 r. Dotyczy on materiałów użytych przy budowie domu, który jest inwestycją wymagającą pozwolenia na budowę.

Obliczył już wcześniej, że przysługuje mu zwrot 21 tys. zł podatku. Musi też obliczyć według wzoru limit, którego nie może przekroczyć w ciągu pięciu lat (70 m x 3819 zł) x 12,295 proc. = 32 868 zł.

Pan Tomasz odzyska więc 21 tys. zł zgodnie ze swoim wyliczeniem, gdyż nie przekroczył limitu wynoszącego 32 868 zł.

Jeśli pierwszy wniosek złoży 10 października 2011 r., to jeden pełen limit zwrotu będzie mu przysługiwał od 10 października 2011 r. do 9 października 2016 r. Jeśli będzie kontynuował inwestycję, to następny wniosek może złożyć po roku. W ciągu pięciu lat może otrzymać jeszcze 11 868 zł w ramach przysługującego mu limitu.

Nowy wykaz materiałów

Inny problem wynika ze zmiany wykazu materiałów, których zakup uprawnia do zwrotu. Osoby, które kupiły towary po 1 stycznia tego roku, muszą się odwołać do załącznika z obwieszczenia ministra infrastruktury z 3 września 2010 r., obowiązującego od 1 stycznia 2011 r. (DzUrz MI nr 11, poz. 35). Można go znaleźć na stronie internetowej resortu infrastruktury.

Nowy wykaz zawiera tylko 87 pozycji, podczas gdy wykaz obowiązujący do końca 2010 r. zawierał ich 170. Mniejsza liczba pozycji w nowym wykazie wynika z nowych grupowań statystycznych. Mimo zmiany wykazu materiałów, za które przysługuje zwrot, ich asortyment pozostał ten sam.

Obejmuje on m.in. cegły, płyty chodnikowe, klepki, okna i drzwi, kotły centralnego ogrzewania oraz przewody elektryczne. Wydatki te muszą być udokumentowane fakturami VAT na nazwisko nabywcy.

Wiele kłopotów sprawia też inwestorom brak numeru PKWiU na fakturze zakupu danego towaru.

Uwaga!

Klasyfikacja PKWiU na fakturze ma znaczenie pomocnicze. Nie przesądza natomiast o prawie do zwrotu. Na ewentualne żądanie urzędu skarbowego kupujący musi jednak przedstawić dodatkowe dowody zakupu towaru o danych cechach.

Tylko na wniosek

Zainteresowani zwrotem muszą wypełnić wniosek (można to zrobić na druku VZM, który jest dostępny na stronach Ministerstwa Finansów), w którym trzeba podać m.in. wykaz wydatków i rok rozpoczęcia inwestycji. Należy też samodzielnie obliczyć kwotę zwrotu.

Wniosek o zwrot VAT można składać nie częściej niż raz w roku, niezależnie od liczby inwestycji. Składa się go w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby fizycznej w dniu złożenia przez nią wniosku.

Wniosek powinien zawierać m.in:

- imię i nazwisko, numer identyfikacji podatkowej, adres miejsca zamieszkania osoby fizycznej, a w przypadku małżeństwa – obojga małżonków

- wskazanie właściwego urzędu skarbowego, do którego kierowany jest wniosek

- rok rozpoczęcia inwestycji